İLKAY AKKAYA / NEFES

AKP iktidarı döneminde, işsiz kalan milyonlarca kişi İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yeterli desteği göremedi. 2002’den 2025 yılına kadar işsizlik ödeneğine toplamda 20 milyon 583 bin 193 kişi başvurmasına rağmen, yalnızca 11 milyon 141 bin 765 kişi bu ödeneğe hak kazandı. Başvuru yapanların yarısına yakını işsizlik maaşı alamadı. Rakamlar aynı zamanda işçiler için kurulan fonun işverenlere aktığını da gözler önüne serdi. 2024 yılının ilk 11 ayında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan işverenlere 222 milyar 65 milyon 577 bin TL aktarılırken işsizlik ödeneği payı sadece 39 milyar 964 milyon 580 bin TL ile sınırlı kaldı.

YARISI ALAMADI

İşsizler ordusu 11 milyona dayandı. Milyonlarca kişi iş arayışına devam ederken bir yandan da yaşamlarını sürdürmek için desteklere başvuruyor. Ancak vatandaşlar yeterli desteği göremiyor. İŞKUR verilerine göre; AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılının Mart ayından 2024 yılının Aralık ayına kadar işsizlik ödeneğine 20 milyon 583 bin 193 kişi başvurdu ama başvuranların yarısına yakını ödenek almaya hak kazanamadı. 20 yılda sadece 11 milyon 141 bin 765 kişi ödenek alabildi. Bu kapsamda hak eden kişilere toplamda 102 milyar 577 milyon 969 bin 304 TL ödeme yapıldı. İşsizlik Sigortası Fonu’nun toplam varlığı, 342.2 milyar TL’ye ulaştı. Fon varlığının yüzde 68.87’si tahvilde, yüzde 28.30’u mevduatta ve yüzde 2.83’ü Takasbank Para Piyasasında değerlendirildi.

Fondan patronların aldığı pay arttı

İşsizlik Sigortası Fonu, işsiz kalan vatandaşlara geçici gelir desteği sağlamak amacıyla kurulmuş olmasına rağmen, giderek işveren teşviklerinin ana finansman kaynağına dönüştü. 2024 verileri, bu dengesizliğin arttığını açıkça ortaya koyuyor. 2024’ün ilk 11 ayında, işverenlere “Teşvik Destek Ödemeleri”, “Ücret Garanti Fonu”, “Aktif İşgücü Programları” ve “İş Başı Eğitim Programları” adı altında toplam 222 milyar 65 milyon 577 bin TL aktarıldı. Buna karşılık, işsizlik ödeneğine ayrılan pay ise sadece 39 milyar 964 milyon 580 bin TL ile sınırlı kaldı. İşverenlere 2023 yılında 121 milyar 129 milyon 439 bin TL pay verilirken, 2022 yılında ise 80 milyar 630 milyon 582 bin TL ayrıldı.