YURDAGÜL UYGUN / NEFES

Sigaraya arka arkaya gelen zamlarla en pahalı sigara 91 lira olurken, tütün ürünlerinden alınan vergi de tartışma yaratıyor. Bir paketinde 20 tane bulunan sigaranın yaklaşık 16’sı Maliye’nin kasasına vergi olarak giriyor. Son 23 yılda tütünden yapılan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tahsilatı 1 trilyon 96 milyar lira oldu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, bir paket sigaranın vergisini NEFES için hesapladı. Batı’nın verdiği bilgiye göre, sigaradan hem ÖTV hem de Katma Değer Vergisi (KDV) alınıyor. KDV oranı yüzde 20 olmasına karşın, ÖTV’de üç tane farklı nispi ve maktu vergi bulunuyor. Böylece tütün içeren sigaralardan yüzde 53.5 nispi vergi, adet başına 1.8313 lira asgari maktu vergi ve 8.3896 lira da maktu vergi bulunuyor.

20 sigaranın 16’sı vergiye gidiyor - Resim : 1

ASLAN PAYI VERGİYE

Bu oranlara ve tutarlara göre, perakende satış fiyatı 87 lira olan ve bir paket sigara için, nispi ÖTV tutarı 46.545 lira, asgari maktu ÖTV tutarı 36.626 lira, maktu ÖTV de 8.3896 lira hesaplanıyor. Bu durumda, 46.545 lira olan nispi ÖTV tutarı, 36,626 lira olan asgari ÖTV’den yüksek olduğu için 8.3896 lira olan maktu ÖTV dikkate alınıyor. Buna göre toplam ÖTV 54.9346 lira olurken, 14.50 liralık toplam KDV de eklendiğinde 87 liralık sigaranın 69.4346 lirası vergi olarak Maliye’ye gidiyor. 87 liranın içindeki toplam vergi oranı yüzde 79.80 olarak gerçekleşiyor.

Perakende satış fiyatı 80 lira olan sigaranın ise 51.896 lirası ÖTV, 13.34 lirası KDV olarak toplamda 64.5296 lirası vergi olarak Maliye’ye gidiyor. Böylece 80 liralık bir sigaranın vergi oranı yüzde 80.66’yı buluyor.

10 liralık zam geldi

Geçen hafta başlayan sigara zamlarına dün de Philip Morris grubu katıldı. Tekel Bayileri Dayanışma Derneği (TBYD) Başkanı Erol Dündar, sosyal medyadan yaptığı açıklamada yeni zammı duyurdu. Philip Morris grubuna zam geldiğini belirten Dündar’ın açıkladığı listeye göre, en ucuz sigara 80 lira olurken, en pahalı sigara 89 lira oldu.

100 liralık ÖTV’nin 25 lirası tütünden

Prof. Dr. Murat Batı, tütünden devasa ÖTV ve KDV alındığına dikkat çekerek, “Tütünden alınan ÖTV tahsilat tutarı 23 yılda toplamda 1 trilyon 96 milyar lira. Tütünden tahsil edilen ÖTV’nin tüm yıllardaki toplamının ÖTV tahsilatı içindeki payının ortalaması yüzde 25.26’dır. Yani 100 lira ÖTV tahsil edilmişse bunun yaklaşık 25 lirası tütünden alınan ÖTV’dir. Tütünden alınan ÖTV’nin toplam vergi gelirleri içindeki ortalama payı ise yaklaşık yüzde 6.06’dır” diye konuştu.

87 LİRALIK BİR PAKET SİGARANIN VERGİSİ 69 LİRA

Nispi ÖTV (%53.5): 46.545 TL

Asgari maktu ÖTV (Adet başına 1.8313 TL) 36.626 TL*

Maktu ÖTV: (1x 8.3896) 8.3896 TL

Toplam ÖTV: 54.9346 TL

Toplam KDV: 14.50 TL

Toplam vergi: 69.4346 TL

87 TL içinde toplam vergi oranı (%): 79.80