19'uncu yüzyılın en şiddetli patlamalarından biri 1831 yılında meydana gelen patlamaydı. Stratosfere o kadar çok kükürt dioksit püskürtülmüştü ki Kuzey Yarımküre'deki yıllık ortalama sıcaklıklar yaklaşık bir derece düşmüştü.
Bu olay, son 10 bin yılda Dünya'da görülen en soğuk dönemlerden biri olan Küçük Buzul Çağı'nın son demlerinde gerçekleşmişti.
Tarihi patlamanın meydana geldiği yıl bilinse de yanardağın konumu şimdiye kadar tam bir bilmeceydi. Araştırmacılar kısa süre önce bu bilmeceyi Grönland'daki buz kütlelerinden örnek alarak çözdü.
Buz kütlelerinde 1831 ila 1834 yılları arasında biriken sülfür izotoplarını, külleri ve küçük volkanik parçaları inceleyen bilim insanları aradıkları cevabı bulabildi.
Jeokimyadan, radyoaktif tarihlemeden ve bilgisayar modellerinden faydalanan bilim insanları parçacıkların geldiği yönün haritasını çıkardı. Bu da onları Pasifik Okyanusu'nun kuzeybatısındaki bir volkanik adaya götürdü.
SOĞUMANIN SORUMLUSU OLAN ADA
Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayınlanan çalışmadaki analize göre gizemli yanardağ Simushir Adası'ndaki Zavaritskii'ydi. Bu yanardağın bulunduğu Simushir Adası, Rusya ve Japonya arasında anlaşmazlığa neden olan Kuril takımadalarının bir parçası.
Bilim insanlarının son bulgularından önce Zavaritskii'nin son patlamasının M.Ö. 800 yılında meydana geldiği biliniyordu.
Araştırmacılar Zavaritskii'nin epey ıssız bir adada bulunduğunu söylüyor. Kimsenin yaşamadığı bu adada tarihi kayıtlar da birkaç yılda bir adadan geçen gemilerin günlüklerinde yazılanlarla sınırlı.
Zavaristkii'nin 19'uncu yüzyıldaki hareketliliğiyle ilgili çok bilgi olmaması nedeniyle 1831 patlamasının sorumlusu olarak şüphelenilen yanardağlar arasında da yoktu. Bilim insanları daha çok Filipinler'deki Babuyan Claro yanardağı gibi ekvatora yakın yanardağlardan şüpheleniyordu.
KÜÇÜK BUZUL ÇAĞI'NIN SONU
1808 ve 1835 yılları arasında Zavaritskii'nin yanı sıra üç yanardağ daha patladı. Bu patlamalar 1400'lerin başında başlayıp 1850'de biten Küçük Buzul Çağı'nın da sonuna işaret ediyordu.
Bu süreçte Kuzey Yarımküre'deki yıllık sıcaklıklar 0,6 derece düştü. Bazı yerlerde sıcaklıklar normalden iki derece daha soğuk oldu. Bu soğukluk on yıllarca sürdü.
Söz konusu dört patlamadan ikisi daha önce tespit edilebilmişti. Biri Endonezya'da 1815'te patlayan Tambora Dağı'yken, diğeri de Nikaragua'da 1835'te patlayan Cosegüina'ydı. 1808/1809 patlamalarına neden olan yanardağlar ise hala bilinmiyor.