2024'te Türkiye'de ortaya çıkan en büyüleyici 10 arkeolojik keşif

1800 YILLIK ZEUS BAŞI

Aydın'da kazı başkanı Prof. Dr. Roland R. Smith ve ekibi, Aphrodisias Antik Kenti'nde, Aphrodite Tapınağı'nın Yunan mitolojisinde 'tanrıların kralları' olarak bilinen Zeus'un 66 santim mermer başını buldu. MS 2 ila 3'üncü yüzyıla tarihlenen 1800 yıllık mermer baş, aldatmaca riskini azaltmak için Aphrodite Tapınağı etrafındaki bitki örtüsünü oluştururken, tapınağın yaklaşık 50 metre uzunluğunda, böceklere yakın bir alanda bulunur. Orta taneli Aphrodisias mermerinden tek bir blok halinde yontulan başın, mimari bir konsol ya da benzer bir mirasın parçası olduğu düşünülüyor.

3 BİN 600 YILLIK MİNOS HANÇER

Antalya'nın Kumluca ilçesi Kazı Başkanı Doç. Hakan Öniz ve ekibi, Akdeniz'in derinliklerinde Girit-Minos Uygarlığına ait olduğu kaydedilen ve yaklaşık 3 bin 600 yıllık gümüş perçinli bir tunç hançer buldu. 2019'da yapılan Kumluca battığı olarak bilinen 50 metre derinlikte hançerin bulunduğu geminin, Girit'e doğru yolculuklar sırasında battığı tahmin ediliyor. Keşfin batığın taşıdığı kültürel zenginlik boyutlarını daha da derinleştirdiği, bu performansı Akdeniz'in tarihi ticaret rotalarını ve kültürel etkileşimlerini yeniden görmeyi geçirmeyi sağlayacak önemli ipuçlarının sunulduğu belirtildi.

KAFATASLARININ SERGİLENDİĞİ ODA

Doç. Emre Güldoğan'ın kazı başkanı olduğu Şanlıurfa'da, Göbeklitepe'nin de dahil olduğu Taş Tepeler yerleşimlerinden biri olan, Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem yerleşimi Sefertepe'de kafataslarıyla dolu bir oda bulunuyordu. Burada, özel bir yapıda, bir niş bir şekilde düzenlenmiş tek bir dosya ile 22 sıranın düzenli biçimde yerleştirildiği, 'Kafataslı oda' olarak ayrılmış bir oda bulunuyordu. Bulunan oda, yaklaşık 12 bin yıl önce Taş Tepeler'de yaşayan ve ölen bazı kişinin kafataslarının

12 BİN YILLIK KADIN ŞAMAN

Mardin'de kazı başkanlığını Doç. Dr. Ergül Kodaş'ın yaptığı Çemka Höyük'teki bir Kerpiç temeli tabanının gömülü, doğal bireyler 25-30 yaşları arasında ölen kadın ile bedeninde, çenesi ayrılmış ve ayaklarının ucuna konmuş bir yaban öküzü kişilerinde bulunuyordu. Ayrıca bir keklik kanadı, bir sansar kıvrımı ve bir koyun veya keçinin kalıntıları da mezar çukurunda dağınık halde görülüyordu. diğer yapıların altında da başka 14 kişinin öldüğü belirlendi. Sıra dışı tanımlı işlem nedeniyle kadının, hayvanlarda var olduğuna inanılan ruhlara erişimi olan 12 bin yıllık bir şaman olabileceği değerlendiriliyor.

ÇATALHÖYÜK'TE 8 BİN 600 YILLIK EKMEK

Konya'da kazı başkanlığını Prof. Dr. Ali Umut Türkcan'ın yaptığı Çatalhöyük Neolitik yerleşimindeki bir sunum, yaklaşık 8 bin 600 yıl öncesine tarihlenen ekmek kalıntıları bulunuyordu. Büyük çapta üretimin oluşmuş fırının etrafında, buğday, arpa, yaprak kökleriyle birlikte, yiyecek olabileceği değerlendirilen avuç içi büyüklükte bir kalıntıya rastlandı. Yapılan analizlerde bütçenin mayalanmış ekmek olduğu belirlendi. Bir somun ekmeğin daha küçük bir versiyonu andırdığı ve orta parmak izi bulunan ekmeğin pişirilmediği ancak fermente edildiği, ince bir kil tabakasıyla kaplandığı için çürümeye kadar korunmayı başardığı belirtildi.

ALTIN ​​SİKKE DOLU ÇÖMLEK

Kazı başkanı Prof. Dr. Christopher John Ratteve ve ekibi, İzmir'deki Notion Antik Kentinde bir evin kayıtlı, 2 bin 500 yıllık altın sikkelerle dolu bir çömlek keşfetti. Pers İmparatorluğu tarafından basılan bir altın sikke olan Pers Dareikos'un tasarım öğesi olan diz çökmüş bir okçu figürü içeren bu sikkelerin, M.Ö. 430 ve 427 yılları arasında, Notion'u işgal eden bir grup Pers yanlısı ve Yunan ve 'barbar' paralı askerler tarafından sonradan almak için kasıtlı olarak saklandığı düşünülüyor. Yunan tarihi Ksenophon'a göre, tek bir Dareikos, bir askerin 1 aylık maaşına eş değerdi.

URARTULARA AİT DEV HEYKEL

Kazı başkanı Prof. Dr. Mehmet Işıklı ve ekibinin Van Garibin Tepe'de bulduğu Urartulara ait yaklaşık 1 tonluk devasa bazalt heykel dördüncü önemli restorasyon olarak nitelendirildi. Urartu'nun plastik sanatlarına dair önemli bir örnek sunduğu belirtilen yaklaşık 2 metre uzunluğunda ve 1 metre uzunluğunda, boyun kısmı kırık heykel, detaylı inceleme ve restorasyon için Van Müzesi'nde tutuluyor. Uzmanlar, ayak kısmı işlenmiş, kare prizma şeklinde gövdede bulunan baş kısmı ve yüz çizgileri belirgin olmayan ancak heykelin tanrısal ya da kralı bir şekil olabileceğini belirtiyor.

SIVANARAK BOYANMIŞ KAFATASLARI

Niğde Tepecik-Çiftlik höyüğünde kazı başkanı Doç. Dr. Erhan Bıçakçı ve ekibi, 9 bin yıl önce yaşayan insanların, 15-40 yaş aralığındaki kadın ve erkekler ile 8-10 yaş aralığındaki bir kırıntıya ait kil ve kireçle sıvanarak elde edilen kafatasları buldu. Çanak Çömlek Öncesi Neolitik Dönem olarak bilinen döneme ait olduğu belirtilen sıvalı kafataslarından birinin gözlerinin içinde, 11 tek geri diş olduğu ortaya çıktı. Diğer sıvalı kafataslarında olduğu gibi, bu kalıntıların da bir dizi pigment kullanılarak kullanılabilen bir malzemeyle kaplandığı belirlendi.

11 BİN YILLIK DUDAK PİERCİNGİ

Mardin'deki erken Neolitik yerleşim Boncuklu Tarla'daki yaklaşık 11 bin yıllık mezarlarda, kazı başkanı Doç. Dr. Ergül Kodaş ve ekibi, dağıtılan açıklıklarda kullanılmak üzere tasarlanmış, delici olarak kullanılan 100'den fazla süs eşyasını keşfetti. Bulguların, vücut delinmesine ilişkin en erken kesin ölçümlerin ve piercingin bir ergenlik çağındaki ritüelinin olabileceği belirtildi. Bu süs objelerinin mezarlarında, doğrudan kulaklarının ve çenelerinin yanında olduklarının, bunların delici olarak takıldığına dair güçlü performans gösterdiği kaydedildi.

3 BİN 300 YILLIK HİTİT TABLETİ

Kırıkkale'deki kazı başkanı Kimiyoshi Matsumura ve ekibi tarafından, Büklükale'de Hitit Kralı 2'nci Tuthaliya'nın hükümdarlığının tarihlenen çivi yazısı ile yazılmış bir tablet deşifre edildi. Yaklaşık 3 bin 300 yıllık tablet, Hitit İmparatorluğu'nun felaketle sonuçlanan Tunç Çağı devleti olan yabancı istilasını anlatıyor. Tabletteki yazılı metin ilk altı bölümde Hitit dilinde 'Başkent Hattuşa da dahil olmak üzere dört şehrin felaketinde olduğu' ifadesi yer alırken, geri kalan 64 satırda Hurri dilinde zafer isteyen bir dua bulunuyor. Kazı başkanı, Hititlerin dini törenlerinde Hurri dilini kullandığını, tabletin Hitit kralı tarafından silinen kutsal bir ritüelin kaydedildiğini ifade etti.