ABD Sağlık Bakanı Vivek Murthy dün bira ya da şarap fark etmeksizin alkollü içeceklerin üstünde tüketimlerinin kanser riskini artıracağı yönünde bir uyarı etiketi olması gerektiğini söyledi.

Alkol kullanımıyla kanser arasındaki bağlantı en azından 1987'den beri biliniyor. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı o tarihte ilk kez alkolü kanserojen madde olarak sınıflandırmıştı.

O zamandan beri de insanlar ve hayvanlar üstünde yapılan çalışmalar alkol tüketiminin artırdığını gösteriyor. Peki alkol alımının kanserle bağlantısı hakkında şimdiye kadar neler biliniyor?

BESLENME YÖNERGELERİ NE DİYOR?

ABD'deki beslenme kılavuzları erkeklerin günde iki ya da daha az, kadınların da günde bir ya da daha az içki tüketmesini öneriyor. ABD Sağlık Bakanlığı'nın raporuna göre meme, ağız ve boğaz kanserleri gibi bazı kanser türlerinde risk günde bir ya da daha az içki tüketimiyle artmaya başlıyor.

ALKOL EN ÇOK HANGİ KANSERLERLE İLİŞKİLENDİRİLİYOR?

Araştırmalar alkol tüketiminin özellikle meme, kolon ve rektum, yemek borusu, karaciğer, ağız, boğaz ve gırtlak kanserlerinde riski artırdığını gösteriyor.

ALKOL NASIL KANSERE NEDEN OLABİLİYOR?

ABD Sağlık Bakanlığı'nın raporu alkol tüketiminin dört şekilde kanser riskini artırdığını gösterdi. Bunlar şöyle sıralanabilir:

DNA hasarı: Vücut alkolü, DNA'ya zarar verebilen ve hücrelerin hasarı onarmasını önleyerek mutasyon olasılığını ve tümöre neden olan kontrolsüz hücre büyümesini artıran asetaldehit adındaki bir kimyasal maddeye dönüştürüyor.

Oksidasyon ve enfeksiyon: Asetaldehit, oksidasyon sürecinde asetata dönüşerek hücrelere zarar veren ve kansere neden olan enfeksiyon oluşumuna yol açan kararsız oksijen molekülleri üretiyor.

Sigaradan gelen riskler: Sigara dumanındaki partiküller gibi diğer kanserojen unsurlar alkolde çözünerek vücutta çok daha kolay bir şekilde emilebiliyor.

Hormon üretimi: Alkol tüketimi meme ve yumurtalık kanserlerinde riski artırabilen östrojen gibi hormonların seviyesini artırabiliyor.

NEDEN BAZI ORGANLAR ALKOLLE BAĞLANTILI KANSERLERDE DAHA ÇOK RİSK ALTINDA?

Raporda özellikle meme kanserinde hormona bağlı riskin altı çiziliyor. Buna ek olarak ağız ve yemek borusu ile sindirim sisteminde ilerleyen alkol, hücreleri normalde kanserojen maddelere karşı koruyan mukozal tabakayı tahriş ediyor.

Karaciğer ise alkolü işleyerek asetaldehit yoğunluğunu artırıyor. Alkol kaynaklı kronik enfeksiyonlar da karaciğer kanseri için kritik bir risk faktörü olan siroza neden olabiliyor.

Aynı şekilde bu enfeksiyonlar pankreas kanseri riskini de artırıyor.

NE KADAR İÇTİĞİNİZ ÖNEMLİ Mİ?

Kanser riski alkol tüketiminin boyutuna göre artar. Raporda şöyle bir orandan bahsediliyor: Haftada birden az alkol tüketen 100 erkekten 10'u, her gün bir kadeh içki içen 100 erkekten 11'i ve günde iki kadeh içki içen 100 erkekten 13'ü alkole bağlı kansere yakalanabilir.

Daha fazla alkol tüketimi kadınlarda meme kanseri riskini artırıyor. İşte burada da oran şöyle: Haftada birden az içki içen 100 kadından 11'i, günde bir kadeh içen 100 kadından 13'ü ve günde iki kadeh içen 100 kadından 15'i kanser olabilir.

ALKOLÜN SAĞLIĞA HİÇ Mİ FAYDASI YOK?

ABD Ulusal Bilimler, Mühendislik ve Sağlık Akademisi'nin Ocak 2025 raporuna göre ölçülü alkol kullanımının hiç kullanılmamasına kıyasla herhangi bir nedene bağlı ölüm oranını düşürdüğü sonucuna vardı. Raporda alkol ve kanser arasındaki bağlantıdan bahsetmekle birlikte ölçülü alkol kullanımının ölümcül olmayan kalp krizlerinde, felçte ve kalp hastalıklarından ölme ihtimalini düşürdüğüne dair bazı kanıtlar bulundu.