ABD Başkanı Donald Trump yönetimi deniz ticaretini olumsuz etkileyecek yeni bir adım atmaya hazırlanıyor.
Trump yönetimi, ABD limanlarına yanaşan Çin yapımı veya Çin bandıralı gemilerden ek ücret alınmasını öngören bir düzenleme üzerinde çalışıyor.
Bu plan, ABD'nin gemi inşa ve denizcilik sektörünü yeniden güçlendirmeyi amaçlayan daha geniş bir stratejinin parçası olarak değerlendiriliyor.
Hazırlanan kararname taslağına göre, söz konusu adımın ABD’nin denizcilik sektöründe Çin’e karşı rekabet gücünü artırması hedefleniyor.
Ancak, bu uygulamanın deniz taşımacılığındaki maliyetleri yükseltmesi ve küresel ticaret dengelerinde yeni dalgalanmalara yol açması muhtemel.
AYNI FİLODAKİ GEMİLERDEN DE PARA ALACAK
Aynı zamanda Çin menşeli bileşenler kullanılarak üretilen, monte edilen veya herhangi bir şekilde Çin bağlantılı şirketler tarafından üretilen kargo elleçleme ekipmanlarına gümrük tarifeleri uygulanması planlanıyor.
Ayrıca, inşa edildiği veya bayraklandığı yer fark etmeksizin, Çin yapımı veya Çin bayraklı gemilerle aynı filoda bulunan gemilere de ABD limanlarına girişte ek ücretler uygulanması öngörülüyor.
Kararname taslağında, ABD limanlarına yanaşan Çin yapımı ya da Çin bandıralı gemilerden ne kadar ücret alınacağı ya da bu ücretin nasıl hesaplanacağı belirtilmiyor. Ancak ABD Ticaret Temsilciliği (USTR) raporuna göre, bu gemilere 1,5 milyon dolara kadar ücret uygulanması değerlendiriliyor.
USTR, konuya ilişkin 24 Mart'a kadar kamuoyundan yorum bekliyor.
ÇİN'İN PAZAR PAYI YÜZDE 50'NİN ÜZERİNDE
Deniz yolu taşımacılığında Çin yapımı gemiler önemli bir paya sahip. Çin'in gemi inşa pazarındaki payının 1999'da yüzde 5'in altındayken 2023'te yüzde 50'nin üzerine çıktığı kaydediliyor.
Söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girmesi halinde büyük konteyner taşıyıcıları için maliyet artışını beraberinde getirebileceği tahmin ediliyor.
FİYATLARI ARTIRABİLİR
Navlun piyasası analiz firması Xeneta Başanalisti Peter Sand, Trump yönetiminin ABD limanlarına yanaşan Çin yapımı gemilerden ücret alma planının deniz taşımacılığı ve küresel ticaret akışına etkilerini değerlendirdi.
Uygulamanın hayata geçmesi halinde okyanus konteyner taşıyıcılarının ücretlerden kaçınmak için daha az limana uğrama gibi önlemler alabileceğini belirten Sand, bu durumun ABD'de büyük tıkanıklıklara ve gecikmelere neden olabileceğini aktardı.
Sand, tüm gemi türlerinin dahil edilmesi halinde küresel filonun yüzde 23'ünün Çin'de inşa edildiğinin bilgisini paylaştı. Sand ayrıca, tüm konteyner gemilerinin yüzde 39'unun Çin'de inşa edildiğini belirtti.
İthalatçı nakliyecilerin 2018-2019 yıllarında ticaret savaşıyla "iyi başa çıktığını" aktaran Sand, Kanada ve Meksika üzerinden ABD'ye mal getirmek için yeni ticaret yolları oluşturduklarını hatırlattı.
Sand, "Şu anda, sürekli değişen engellerle nasıl başa çıkacaklarını bilmedikleri için felç olmuş ve belirsizlik içindeler. Benzeri görülmemiş bir belirsizlik iş dünyası için iyi değil." dedi.
ABD'de enflasyonun son dönemdeki yükselişine işaret eden Sand, bunun muhtemelen daha da kötüye gideceğini ifade etti.