ABD'de yapay zekanın ardından havada da Çin korkusu

Çin'in yüksek teknoloji alanında attığı adımlar yapay zekanın ardından havacılıkta da ABD'yi korkutmaya başladı.

ABD merkezli haber sitesi Business Insider'da bugün "Çin'in yeni savaş uçağı, Wall Street'i Lockheed Martin'in F-35'i konusunda korkutuyor" başlıklı haberde bu konuya değinildi.

Çin'de geçtiğimiz ay çekilen ve sosyal medyada paylaşılan savaş uçağı görüntüleri, ülkenin altıncı nesil savaş uçağı geliştirmekte olduğu yönünde iddialara neden olmuştu.

PENTAGON VE WALL STREET'TE ENDİŞE

Bu gelişmenin Pentagon'un yanı sıra finansal merkez olan Wall Street'i de endişelendirdiği haberde aktarıldı.

Habere göre, Wall Street analistleri, ABD ordusunun daha gelişmiş uçakları tercih ederek daha az F-35 savaş uçağı satın almayı seçmesi durumunda üretici firma Lockheed Martin'in borsada işlem gören hisselerinin değerinin düşebileceğinden endişe ediyor.

Deutcsche Bank analisti Scott Deuschle, Çin'de geçen ay yayımlanan hayalet uçak görüntülerinin ardından Lockheed Martin'in notunu Al'dan Tut'a düşürdü.

Deuschle, yatırımcı notunda "Lockheed'i Satın Al'dan Tut'a düşürüyoruz çünkü Çin'in savaş uçağı modernizasyon çabaları karşısında F-35'e yönelik uzun vadeli destek konusunda endişelerimiz artıyor" dedi. Banka, Lockheed için hisse fiyatı tahminini de 611 dolardan 523 dolara düşürdü.

ÇİN'DEKİ GÖRÜNTÜLERE DAİR AÇIKLAMA GELMEMİŞTİ

Çin'deki savaş uçağı görüntülerinin ardından resmi açıklama gelmedi ve sadece spekülatif iddialar ortaya atıldı ancak bazı analistler, bu uçağın özelliklerinin tarihin en pahalı silah projesi olan ve 2006 yılında ilk uçuşunu yapan beşinci nesil savaş uçağı olan F-35'i geride bırakmasından endişe ediyor.

ABD ordusunun 2049 yılına kadar 2 bin 456 adet F-35 alması planlanıyor ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın ekibine dahil olan Elon Musk gibi bazı isimler F-35 gibi mevcut insanlı savaş uçaklarını insansız hava araçlarının yanında modası geçmiş olarak görüyor.

Öte yandan, ABD ordusunun da halihazırda altıncı nesil savaş uçağı projesi bulunuyor ve ilk uçağın 2030'da uçması planlanıyor.

Bu uçakların F-35'e göre daha iyi motora ve sensörlere sahip olması, radara yakalanmama konusunda daha ileri düzeyde olması planlanıyor ancak F-35'te olduğu gibi bu projede de gecikme ve maliyet sorunlarının ortaya çıkabileceği uyarıları yapılıyor.

Deuschle, "Çin'in savaş uçağı yeteneklerindeki daha fazla ilerlemenin, Pentagon'un F-35 uçağına olan uzun vadeli talebini potansiyel olarak zayıflatabileceğine" işaret etti.

TEKNOLOJİNİN HIZINA DAYANAMAYABİLİR

1900'den fazla tedarikçi firmanın yer aldığı proje kapsamında Lockheed Martin 2024 yılında 110 adet olmak üzere şu ana kadar ABD ve müttefiklerine 1000'den fazla F-35 teslim etti. Projenin toplam maliyetinin 2 trilyon doları aştığı belirtiliyor.

Haberde, "Teknolojinin ne kadar hızlı geliştiği göz önüne alındığında, 40 yıldan fazla süren bir tedarik programının bir noktada eskime sorunuyla mücadele etmesi kaçınılmaz" ifadelerine yer verildi.

Lockheed Martin'in net kârının 2024'ün son çeyreğinde beklentilerden fazla düşmesi, dün hisse senedinin yüzde 10 düşmesini de beraberinde getirdi.

Haberde ayrıca, "F-35 programı başarısızlığa uğramak için çok büyük olabilir. ABD ordusu uçağa muazzam kaynaklar yatırırken, politikacılar altın yumurtlayan tavuğu öldürmek konusunda isteksiz olabilir" denildi ve kısa sürede başka bir uçağın F-35'in yerini almasının mümkün olmamasına işaret edildi.

Türkiye, Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi aldığı gerekçesiyle 2019 yılında ortağı olduğu F-35 projesinden çıkartılmış ve parasını verdiği uçakları teslim alamamıştı.