Ekonomideki kötüleşme, eğitim kalitesindeki bozulma, sosyal dokudaki çürümeyle artan suç ve şiddet olayları cezaevlerinin nüfusunu çoğaltıyor. Artan ihtiyaca yetişemeyen AKP iktidarı ise ülkeyi adeta demir parmaklıklarla örüyor.

Yılbaşından bu yana başlatılan bir dizi soruşturmayla siyasilerden gazetecilere, akademisyenlerden öğrencilere çok sayıda kişinin tutuklanması cezaevlerini yeniden gündeme getirdi.

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, Türkiye'de 25 Şubat 2025 tarihi itibariyle, 264 kapalı ceza infaz kurumu, 98 müstakil açık ceza infaz kurumu, 4 Çocuk Eğitimevi, 12 Kadın Kapalı, 8 kadın Açık, 9 çocuk ve gençlik kapalı ceza infaz kurumu olmak üzere toplam 395 ceza infaz kurumu bulunuyor. Bunların toplam kapasitesi ise 299 bin 940...

293 YENİ CEZAEVİ

AKP iktidarı, 2006 yılından bu yana uluslararası normlara uymayan ve fiziki şartları yetersiz olan 320 ilçe ceza infaz kurumunu kapattı.

2006 - 2024 yılları arasında ise 293 yeni ceza infaz kurumu inşa edildi ve 234 bin 870 kişilik kapasite yaratıldı. 37 adet ceza infaz kurumuna ek bina yapılarak 11 bin 892 kişilik kapasite artışına gidildi.

Ancak mevcut kapasite talebi karşılamıyor. Çıkartılan ‘af niteliğindeki’ yasal düzenlemelerle rağmen cezaevlerinin nüfusu günden güne artıyor.

CEZAEVİ NÜFUSU REKOR KIRDI

1 Ocak 2023 tarihinde Türkiye'de cezaevlerinde 341 bin 497 kişi bulunuyordu. 15 Temmuz 2023'de çıkartılan infaz yasası sonrasında cezaevlerinde bulunan insan sayısı 80 bin 415 kişi azalarak Ekim 2023'te 261 bin 82’ye gerilemişti.

NEFES'in Adalet Bakanlığı’nın verilerinden yaptığı derlemeye göre, 3 Mart 2025 itibariyle cezaevlerin cezaevi nüfusu 398 bin 694 ulaşarak rekor kırdı.
Geçtiğimiz hafta yapılan tutuklamalarla bu sayının 400 bini aşması bekleniyor.

20 YENİ CEZAEVİ GELİYOR

Adalet Bakanlığı’nın mevcut kapasitenin yetersiz olması nedeniyle, yeni cezaevi inşaatlarına hız verdi. 2024 yılında 8 cezaevini daha tamamlayıp hizmete açan iktidar, 2025 yılında 20 yeni cezaevi ihalesi yapacak. Bu ihalelerden ilki 26 Mart'ta Çorum Osmancık'ta 104 bin metrekarelik arsa üzerinde inşa edilecek 43 bin metrekare büyüklüğü sahip cezaevi için gerçekleştirildi.

15 Nisan'da 362 bin metrekarelik arazi üzerinde inşa edilecek 69 bin metrekarelik Niğde Ceza İnfaz Kurumu ile Erzurum'un Hınıs'ta 53 bin metrekarelik arazi üzerinde inşa edilecek 25 bin metrekarelik cezaevi için ihale yapılacak. Diğer şehirlerde de yapılacak infaz kurumları için gelecek aylarda ihaleye çıkılması bekleniyor.

KISMİ AF SÖYLENTİLERİ GÜNDEMDE

Cezaevleri doldu taşıyor, yatacak yer kalmayınca kısmi af söylentileri siyaset kulislerinde dillenmeye başladı. İktidara yakın medya organlarının iddiasına göre Meclis gündemine gelecek yargı paketine önerge ile eklenmesi beklenen düzenleme kabul edilirse, 31 Temmuz 2023’ten önce suç işlemiş olanlar da kalan cezalarını denetimli serbestlik kapsamında dışarıda tamamlaması planlanıyor.

31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işlemiş olmak kaydıyla, denetimli serbestliğe ayrılmalarına beş yıl veya daha az süre kalanlar, kalan sürelerini denetimli serbestlik altında infaz edecek. Eski düzenlemede 31 Temmuz 2023 itibarıyla sadece cezası kesinleşmiş olanlar faydalanmıştı.