ALİ ÖZTÜRK / NEFES
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından “resmi” açılışı yapılan Aydın-Denizli otoyolu için müteahhit firma Fernas İnşaat’a verilen geçiş garantisi şaşkınlık yarattı. 2023 genel seçimlerinde AKP’den Batman milletvekili seçilen Ferhat Nasıroğlu’nun aile şirketi olan Fernas’a bugüne kadar devletten toplam değeri 60 milyar lirayı bulan farklı ihaleler verildi. Ferhat Nasıroğlu’nun şirketine verilen Aydın-Denizli otoyolu için de, eşine rastlanmayan Hazine garantisi tepki çekti.
Geçen dönem İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde İyi Parti Meclis Grup Başkanvekili olan, ulaşım uzmanı Dr. Suat Sarı, “Fernas İnşaat’a yıllık 24 milyon 455 bin araç geçiş garantisi verilmiş. Oysa Aydın-Denizli otoyolundan 2024 yılında 2 milyon 790 bin 542 araç geçti. Yıllık garantinin sadece yüzde 11.41’i” dedi.
17 YILLIK KARA DELİK
Dr. Suat Sarı, otoyolun toplamda 163 kilometre olduğunu hatırlattı ve şu ifadeleri kullandı: “Firma bu otoyolu 17 yıl işletecek. Dünyada hiç bir kamu özel sektör işbirliği (KÖİ) projesinde bu nevi geçiş garantisi hesabı yapılmadı. Devletimiz için 17 yıl sürecek yeni bir kara delik. Hayırlı olsun. Parça parça açıldığı için 2024’te geçiş garantisinin yüzde 11.41’de kalması yanıltmasın. Tam kapasite ile dahi geçiş garantisinin yüzde 20’lerine zor ulaşılır. Sadece bayramlarda araç yoğunluğu olur, yüzde 50’ye yaklaşılır. Ortalamada yıllık garantinin yüzde 20’si geçilmez. 17 yıllık işletmenin sonuda, ancak verilen geçiş garantisinin yüzde 40’larına yaklaşılır. Bu bir nevi Duyun-u Umumiye, yani yeni sömürgecilik modeli.” Aydın-Denizli otoyolunda araç geçiş bedeli 385 TL ile 785 TL arasında değişiyor. Sadece 24 milyon 455 bin otomobil üzerinden hesaplansa yıllık 9 milyar 415 bin TL hasılat çıkıyor. Bu tip ihalelerde devlet, dövize endeksli ödeme garantisi veriyor, eksik kalan her araç için firmaya garanti ödemesi yapıyor.
Dokuz ayda 47 milyarlık ihale aldı
AKP’li vekil Ferhat Nasıroğlu’nun şirketi Fernas’a verilen ilk ihale bu ihale değil. Fernas, 2024’ün ilk 9 ayında 47 milyar 284 milyon TL’lik ihale aldı. Şirketin 2010’dan beri aldığı ihalelerin toplamı 60 milyar TL’yi buldu. Gaziantep’te; Dülük Kavşağı-Organize Sanayi Kavşağı tünelli bağlantı projesi ihalesini 3.8 milyar TL bedelle alan Fernas, 120 kilometrelik Ankara-Kırıkkale-Delice Otoyolunu da, 43.5 milyar TL + KDV bedelle almıştı. Fernas, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ihalelerine de katılıyor. Soma’da maden işleten Fernas Madencilik de işçi eylemiyle gündeme gelmişti.
Fernas işçileri böyle yürümüştü
AKP Milletvekili Ferhat Nasıroğlu’na ait Fernas Madencilik şirketinde, sendikaya üye oldukları için işten çıkarılan işçiler, ekim ayında Soma’dan Ankara’ya yürüdü. Ankara’da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na yürürken engellen işçiler, açlık grevine başlamıştı. Madenciler, 53 günlük direnişin ardından işverenle anlaşma sağladı. Anlaşma kapsamında, işten atılan işçiler arzu etmeleri halinde işe dönebilmeleri sağlandı. Ocak 2025’te işçilerin maaşlarına zam yapılması ve işe dönmek istemeyen işçilere tazminat ödenmesi kararlaştırıldı.
