Science Advances dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmada farelerin beyinlerini mercek altına alan bilim insanları, dişilerin beyninin zinde kalmasını sağlayan bir gen buldu. Kadınların da aynı gene sahip olduğu biliniyor.
Bu keşif, hem erkek hem de kadınlarda ileri yaşlarda baş gösteren bilinç bulanıklığını çözmede yardımcı olabilir.
ÖNCEKİ ARAŞTIRMALAR YAŞLI KADIN BEYNİ HAKKINDA NE GÖSTERDİ?
Beynin kan şekerini kullanma şeklini inceleyen araştırmacılar, yaşlanan kadınların beyinlerinin metabolik açıdan erkeklerinkinden daha genç olduğunu buldu. DNA'daki işaretleri inceleyen bilim insanları da aynı şekilde kadın beyinlerinin erkek beyinlerinden yaklaşık bir yıl daha genç olduğunu tespit etti.
Sağlıklı yaşlılar üstüne yapılan başka bir çalışmaysa kadınların yaşıtları olan erkeklerden daha iyi bir hafızaya sahip olduğunu gösterdi.
UYUYAN İKİNCİ X KROMOZOMU YENİDEN AKTİF HALE GELİYOR
Kaliforniya Üniversitesi'nde nöroloji profesörü Dena Dubal, iki cinsiyet arasındaki bu farkın sebebini öğrenmek istedi. Ekibiyle birlikte kadın ve erkekler arasındaki en büyük fark olan X ve Y kromozomu üstüne odaklandılar. Kadınlarda iki X kromozomu bulunurken, erkeklerde bir X, bir de Y kromozomu var.
İncelemeler sonucunda hamileliğin ilk zamanlarında kadınlardaki X kromozomunun bir tanesinin kapandığını ve bu kromozomdaki genlerin devre dışı kaldığı ama ilerleyen yaşlarda bu sessizliğin değiştiğini tespit ettiler.
Buna göre yaşlı kadınların ikinci X kromozomundaki bazı genler beynin biliş merkezi olan hipokampüste ilerleyen yaşla birlikte yeniden aktif hale geliyor.
AYNI GENİ ERKEK FARELERE VERİNCE MUCİZEYLE KARŞILAŞTILAR
Çalışma yaşlanan fareler üstünde yapılsa da araştırmacılar aynı şeyin insanlarda da geçerli olduğunu düşünüyor. Çünkü farelerde de beyin fonksiyonları yaşa bağlı olarak insanlarla benzer şekilde değişiyor ve dişi fareler de erkeklere kıyasla daha iyi bilişsel performans gösteriyor.
Ekibin odaklandığı Plp1 geni, sinir hücrelerini çevreleyen miyelin adlı yağlı kılıfın oluşumunda rol oynayan bir protein ürettiyor. Miyelin sinir hücreleri arasındaki bilgi akışını hızlandıran bir sistem gibi çalışıyor.
Erkek farelerin hipokampüsüne gen tedavisiyle Plp1 geni eklendiğinde söz konusu farelerin hafıza ve bilişsel yeteneklerini yeniden kazandığı görüldü.
DİŞİLERDE HAFIZAYI DAHA DA GÜÇLENDİRDİ
Araştırmacılar aynı tedaviyi Plp1 genine zaten sahip olan dişi farelerde uyguladıklarında bu canlıların hafızasının öncesinden de iyi olduğunu gördüler.
Bilim insanları "çok fazla hücreye müdahale etmeye gerek kalmadan küçük bir gen takviyesinin bile büyük bir etki yarattığını" söyledi.
77 yaşındaki adam başıboş sokak köpekleri tarafından 25 yerinden ısırıldıGündem
