6 milyon TL prim öde 11. 526 lira maaş al
İktidarın sözde SGK reformuyla attığı ‘kazığın’ boyu yeni ortaya çıkıyor. Asgari ücretten prim ödeyen biri bile 24 bin 936 TL aylık alabilecekken, bugün bu işçinin kök aylığı 11 bin 526 TL olarak hesaplanıyor.
ALİ ÖZTÜRK / NEFES
İKTİDAR 2008 yılında çıkardığı 5510 sayılı yasayı “sosyal güvenlik reformu” diye sundu ama aslında emekliye ne büyük kazık atıldığı bu gün daha iyi anlaşılıyor. Asgari ücretten gelir vergisi kesilmiyor fakat bu gün itibariyle asgari ücret üzerinde toplam 8 bin 516 TL 81 kuruş prim yükü var. Yaklaşık 28 yıl asgari ücretli çalışıp hep en düşükten 10 bin gün SGK primi ödeyen, bin 900 gram altına (6.2 milyon TL) denk gelen prim ödedi. Bu iktidarın çıkardığı 5510 sayılı yasa yüzünden emekli aylıkları adeta kuşa döndü.
LÜTUF GİBİ ARTIŞ
Sosyal güvenlik uzmanı Şevket Tezel, “2008’de iktidara, ‘yapmayın etmeyin’ dedik ama, acı meyvesi yeni ortaya çıktı. 1997-2024 arasında 10 bin gün çalışıp, hep asgari ücret üzerinden prim ödeyen işçi toplamda bin 900 gram altınlık prim ödedi. Bu primlerin karşılığı, bugün 11 bin 526 TL kök maaş hesaplanıyor” dedi.
Tezel’in hesabına göre, yasa 2008’de değişmeseydi, bu tutar 11 bin 626 TL değil, 13 bin 410 TL daha fazla olacaktı. İktidar hem emekli maaşını kuşa çeviren düzenlemeye imza atıyor hem de lütufmuş gibi, “En düşük emekli aylığını 14 bin 469 TL yaptık” deyip, güya 11-12 bin TL olan aylıkları 14 bin 469 TL’ye tamamlıyor. Oysa, 28 yılda ödenen primin karşılığı (Bin 900 gram altın), bugün 6 milyon 270 bin TL. 6.2 milyon TL’ye yüzde 45-48 mevduat faiziyle 32 günlük vadede bankalar 210-224 bin TL veriyor. Şevket
Tezel, bir başka çarpıklığı ise şöyle açıkladı: “10 bin gün yerine 3 bin 600 günle, asgariden ödenmiş, çoğu 2008 sonrası primle 2025’te emekli olanın kök maaşı, 6 bin 651 TL. Fakat bu emekli de 14 bin 469 TL alıyor.”
2008 kazığı olmasaydı 24.936 lira alabilecekti
İKTİDARIN “aylık bağlama oranı”nı (ABO) düşürmesi ve enflasyona karşı emekliyi koruyan “güncelleme katsayısı”nı emekli aleyhine değiştirmesi yüzünden bu gün emekli aylıkları hüsran yaşatıyor. Sosyal güvenlik uzmanı Şevket Tezel, “Asgari düzeyden 10 bin günü olan sigortalı, güncelleme katsayısı değişmese bu gün 17 bin 575 TL alacaktı. Aylık bağlama oranı 10 bin gün için yüzde 68’den yüzde 55.56’ya düşmese, 19 bin 340 TL alacaktı. Bir de, 2025 yerine 2024’te emekli olsa 24 bin 936 TL emekli aylığı alacaktı” dedi.