Bu gece gökyüzünde şölen var: Quadrantid meteor yağmuru zirvede

Yeni yılın ilk gökyüzü şöleni Quadrantid meteor yağmuru olacak. Her yıl görülen bu meteor yağmuru bu gece şafaktan önce zirveye çıkacak. Kayan yıldızları görme şansı en yüksek olanlarsa Kuzey Yarımküre'dekiler. Türkiye de meteor yağmurunu görebilecek şanslı ülkeler arasında.

Gerçi meteor yağmuru bir süredir devam ediyordu. Yılbaşı gecesi ışıkların fazla olmadığı bir yerde kafasını yukarıya çevirenler belki de bu şölene çoktan şahit oldu. Şahit olmayanlar ise üzülmesin; şölen 16 Ocak'a kadar sürecek.

NEREDEN GELİYOR BU METEORLAR?

Dünya bir kuyruklu yıldız ya da asteroidin geride bıraktığı enkazı geçerken meteor yağmurları meydana geliyor. Bu cisimlerden kaynaklanan küçük enkaz parçaları duruma göre farklı hızlarla Dünya atmosferine giriş yapıyor.

Mesela Quadrantidler için bu hızın saniyede 41 kilometre olduğunu söyleyebiliriz. Bu aşırı hız nedeniyle enkaz Dünya atmosferine çarptığında, gökyüzünde parlak bir ışık çizgisi kalıyor.

Quadrantid meteor yağmuruna, Güneş etrafındaki yörüngesini tamamlaması beş yıldan fazla süren 2003 EH1 adlı bir asteroidin enkazı neden oluyor. Bu meteor yağmurunu özel kılansa büyük enkaz parçalarından kaynaklanmaları. Bu sayede daha parlak ve bazen de renkli ateş topları oluşturabiliyorlar.

AY IŞIĞI DA GÖLGELEMEYECEK

Meteor yağmurunun zirveye ulaştığı sıralarda hilal şeklindeki Ay'ın çoktan batması bekleniyor. Dolayısıyla kayan yıldızlar parlak Ay ışığıyla gölgelenmeyecek.

Quadrantidler bu geceyi yarına bağlayan gece, güneş doğmadan hemen önce en iyi şekilde görülebilecek. Fırsatı olanların şehir ışıklarından uzakta, gökyüzünün açık olduğu bir yer bulması gerekiyor. Gözlem yapmak için özel bir ekipmana da gerek yok, meteorlar çıplak gözle görülebiliyor.

NASA'ya göre gökyüzünün karanlık olduğu ve Ay ışığı gibi engellerin olmadığı bir ortamda insanlar meteor yağmurunun zirvesinde saatte yaklaşık 120 meteor görebilir.

QUADRANTID ADI NEREDEN GELİYOR?

Meteor yağmurlarının isimleri genelde kayan yıldızların gökyüzünde nereden geldiğine bağlı olarak belirleniyor. Örneğin Perseid meteor yağmuru Perseus takımyıldızından, Geminid ise Gemini takımyıldızından kaynaklanıyor.

Quadrantid de ismini "Quadrans Muralis" olarak bilinen bir yıldız grubundan alıyor. Bu yıldız grubu, Uluslararası Astronomi Birliği'nin 1922'de hazırladığı modern takımyıldızı listesinde yok ama meteor yağmuru adını korumaya devam ediyor.