Dünyanın izlediği barış görüşmelerinde gizli aktör: 'Haydut devletten' arabuluculuğa
Dünya kamuoyu 3 yıldır Ukrayna ve Rusya arasında süren savaşı bitirebilecek ABD-Rusya görüşmelerine kilitlenmişken, daha birkaç yıl önce Kaşıkçı cinayeti nedeniyle "haydut devlet" olarak anılan Suudi Arabistan'ın küresel alandaki çıkışı dikkat çekiyor.
Merve ARKAN
Ukrayna-Rusya savaşını bitirmek üzere masaya oturan ABD ve Rusya'nın dünyada yakından takip edilen görüşmeler için Suudi Arabistan'ı seçmesi tartışma yarattı.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, kritik görüşmeler için Riyad'a giden ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir araya geldi.
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesi için tarih henüz netleşmezken görüşmelere Avrupa ve Ukrayna'nın davet edilmemesi tepkilere yol açtı.
TÜRKİYE'Yİ ELEMİŞLERDİ
Bu arada görüşme yeri olarak Suudi Arabistan'ın seçilmesi dünya basınında gündem oldu. Hem Trump yönetimine hem de Putin'e yakın Suudi Arabistan'ın arabuluculuğu "stratejik bir tercih" olarak nitelendi.
Trump-Putin görüşmeleri için Türkiye'nin de adı geçiyordu ancak Rus kaynaklar, 2022'de Rusya ve Ukrayna arasındaki başarısız barış görüşmelerine ev sahipliği yapan Türkiye'nin seçenekler arasında bulunmadığını belirtmişti.
CNN International'da yer alan analize göre Suudi Arabistan, son dönemde Gazze dahil uluslararası çatışmaların çözümünde arabuluculuk yaparak küresel aktör konumunu güçlendirmeyi hedefliyor.
Görüşmeler, ülkenin fiili lideri olan 39 yaşındaki Prens Muhammed bin Selman açısından da büyük bir kazanım olarak görülüyor.
'PARYA' YAPMA SÖZÜ TARİH OLDU
Şeriat'la yönetilen petrol zengini ülkeyi küresel dünyada "yumuşak güce" dönüştürmeyi amaçlayan Prens Selman, daha birkaç yıl önce Türkiye'de işlenen Kaşıkçı cinayeti nedeniyle tepkilerin hedefindeydi.
Muhalif Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018’de İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda vahşice öldürülmesi sonrası dünyadan tepkiler yükselmişti.
Eski ABD Balkanı Joe Biden, Suudi Arabistan’ı "parya" haline getirme ve hesap sorma sözü vermiş ancak daha sonra geri adım atmıştı.
CNN'in analizinde, Suudi Arabistan'ın arabuluculuk rolüyle ülkeye yatırımları artırma ve ekonomiyi petrole bağımlılıktan kurtarmaya yönelik Vizyon 2030 projesine kaynak akıtma amacı taşıdığı vurgulandı.
ABD, RUSYA VE ÇİN'LE YAKIN İLİŞKİLER
Batı'yla ilişkisini geliştirirken Rusya ve Çin'le de ilişkileri derinleştiren Riyad, son dönemde spor müsabakalarından müzik festivallerine ve defilelere dek büyük organizasyonlarla "radikal İslamcı" imajını değiştirmeye çalışıyor.
Prens Selman'la yakın ilişkiye sahip Trump, 2017'de ilk kez başkan seçildiğinde ilk uluslararası ziyaretini de Suudi Arabistan'a yapmıştı. Riyad'ın Trump'ın damadı Jared Kushner'le de önemli iş ilişkileri var.
Prens, Kaşıkçı cinayeti sonrası kendisine desteği kesmeyen Rus lider Putin'le de yakın ilişkilere sahip ve Ukrayna savaşı sırasında da bu yakın ilişkiyi korumuşlardı.