Hamas: Görüşmelerde son adıma ulaşıldı

Katarlı ara bulucular, Gazze'de on beş aydır süren çatışmaların durdurulması ve İsrailli rehinelerle Filistinli mahkûmların esir takasıyla serbest bırakılmaları için İsrail ve Hamas'a anlaşmanın bir taslağını gönderdi.

ABD başkanı seçilen Donald Trump'ın görevi Joe Biden'dan devralmasına bir hafta kala yetkililer Doha'daki müzakerelerde ilerleme katedildiğini ve yakında anlaşmaya varılabileceğini duyurdu.

Hamas'tan da konuyla ilgili bir açıklama geldi... Açıklamada ateşkes görüşmelerinin son aşamasına gelindiği belirtilirken net ve kapsayıcı bir anlaşmaya varılmasına yönelik umudun korunduğu belirtildi.

Hamas detay paylaşmazken, İsrailli ve Filistinli birer yetkilinin ifadelerine göre anlaşma taslağının ana hatları şu şekilde:

REHİNELERİN TESLİM EDİLMELERİ

- İlk aşamada olarak aralarında çocuklar, siviller, kadın askerler, yaşı 50'nin üzerindeki erkekler, yaralı ve hastaların bulunduğu 33 rehine serbest bırakılacak. İsrail çoğu rehinenin hayatta olduğunu düşünüyor fakat Hamas resmî bir açıklama yapmadı.

- İlk aşama 60 gün sürecek. Süreç planlandığı gibi ilerlerse anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından 16. günde ikinci aşama başlayacak ve hayatta kalan genç sivil erkekler ve asker erkekler serbest bırakılacak ve hayatını kaybeden rehinelerin naaşları teslim edilecek.

- İsrailli rehineler karşılığında İsrail hapishanelerinde tutulan ve aralarında ölümlü saldırılardan mahkûm olanların da olduğu 1,000'den fazla Filistinli mahkûm ve tutuklu serbest bırakılacak.

- İsrail, 7 Ekim 2023'teki saldırıya katılan Hamas militanlarını serbest bırakmayacağını söyledi.

ASKERLERİN ÇEKİLMESİ

Askerler aşamalı bir şekilde çekilecekler ve İsrail askerleri Gazze Şeridi sınırındaki kasaba ve köyleri korumak için sınırın çevresinde bulunabilecekler.

- Mısır ile Gazze Şeridi sınırında bulunan Philadelphi Koridoru için güvenlik düzenlemeleri yapılacak, İsrail anlaşmanın ilk günlerinde koridordan kısmi olarak çekilecek.

- Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yaşayan silahsız bölge sakinleri geri dönebilecekler. Bölgeye silah sokulmaması için bir mekanizma işletilecek. İsrail askerleri Gazze'nin merkezindeki Netzarim Koridoru'ndan çekilecekler.

- Mısır ve Gazze Şeridi arasındaki Refah Koridoru kademeli bir şekilde tekrar faaliyete geçerek tedavi için hastaların ve insani yardıma ihtiyaç duyanların Gazze Şeridi'nden ayrılmalarına izin verilecek.

YARDIMLARIN ARTIRILMASI

Gazze Şeridi'ne ulaştırılan insani yardım önemli bir ölçüde artırılacak. Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası örgütler bölge nüfusunun ağır bir insani kriz yaşadığını söylüyor.

İsrail, Gazze Şeridi'ne insanı yardımın girmesine izin veriyor fakat izin verilen miktara ve çetelerin yağmalamalarının artmasıyla ihtiyacı olanlara ulaşan yardım miktarına dair tartışmalar mevcut.

GAZZE'NİN YÖNETİMİ

Savaştan sonra Gazze'yi kimin yöneteceği müzakerelerde netleşmedi. Konunun karmaşıklığı ve ulaşılacak kısıtlı bir uzlaşıyı engelleme ihtimali nedeniyle mevzut müzakerelerde bu konu görüşülmüyor.

İsrail, Hamas'ın iktidarda kalmasına izin vermeyeceğini söyledi. Gazze'nin Oslo Anlaşmaları kapsamında Batı'nın desteğiyle yaklaşık 30 yıl önce kurulan ve işgal altındaki Batı Şeria'da kısıtlı bir egemenliğe sahip Filistin Yönetimi tarafından yönetilmesini de kabul etmedi.

İsrail ayrıca çatışmaların sonlanmasının ardından Gazze Şeridi'nde güvenlik kontrolü olacağını defaatle söylemekteydi.

Uluslararası topluluk, Gazze'nin Filistinliler tarafından yönetilmesi gerektiğini söylerken, sivil toplumdaki gruplar veya aşiret liderleri arasından bir alternatif bulma girişimleri başarısız oldu.

Fakat yeniden yapılandırılan bir Filistin Yönetimi'nin görevi devralana dek geçici bir yönetim tesis edilmesi için İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri Ve ABD arasında görüşmeler gerçekleştirildi.