İstanbul'da iki kişiden biri barınma konusunda endişeli

Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneğinin (KONUTDER) araştırmasına göre, konut sahipliği oranı tarihi düşük seviyelerde.

“Konut Talebini Belirleyen Mikro Faktörler-İstanbul Örneği” araştırmasının sonuçları, İstanbul'da KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova'nın yanı sıra araştırmayı yapan İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesinden Prof. Dr. Ali Murat Vural ve İktisat Fakültesinden Prof. Dr. Murat Şeker'in de katıldığı basın toplantısında açıklandı.

KONUTDER'in, 18-50 yaş arasında ve geliri 30 bin liranın üstünde olan kişilerle 1-20 Kasım 2024 dönemine İstanbul özelinde yaptığı araştırmaya göre, dar gelirlinin kirada oturma oranı arttı arttı. Arıca İstanbul'da barınma sorunu endişesi içinde olanların oranı da rekor kırdı.

KONUT SAHİPLİĞİ ORANI TARİHİ DÜŞÜK SEVİYEDE

Araştırmada tüm gelir grupları göz önüne alındığında 2024’te yüzde 56,1'e gerileyen konut sahiplik oranı 2007’den bu yana en düşük oran olarak kayda geçti.

Bu durum dar gelir gruplarında daha daha da belirgin oldu. Son 17 yılda dar gelirlinin ev sahibi olma oranı yüzde 61'den yüzde 45'e geriledi.

2007’de dar gelirli her 100 kişiden 18’i kirada otururken bu sayı 2024'te neredeyse ikiye katlanarak 36,7’ye çıktı.

Ayrıca gelecekte İstanbul'da barınma sorunu endişesi içinde olanların oranı yüzde 46,8, böyle bir sorunu olmadığını belirtenlerin oranı yüzde 31,5 ve karasız kalanların oranı yüzde 21,6 olarak ölçüldü.

5 yıl içinde ev almayı planlayanların oranı yüzde 29,1 iken, 5 yıl ve daha uzun sürede ev almayı planlayanların oranı yüzde 55,8 olarak gözlemlendi.

KONUT GÜVENCE OLARAK GÖRÜLÜYOR

Araştırmaya göre gençler konutu bir güvence olarak görürken, 5 yıl içinde konut almayı planlayan 18-29 yaş arasındakilerin oranı yüzde 65,7 oldu.

Sonuçlarda, ilerleyen yaşlarda konut alma ümidi oranlarının daha düşük olduğu gözlemlendi.

Ev alma planı olmayanlara bakıldığında, buna gerekçe olarak, yüzde 61,6 ile yüksek ev fiyatları ilk sırada yer alırken, ikinci sırada yüzde 49,1 ile kredi faiz oranlarının yüksekliği ve üçüncü sırada, yüzde 36,2 ile gelir yetersizliği ön plana çıktı.

Araştırmada, İstanbul halkının konutu bir güvence ve yatırım aracı olarak gördüğü öne çıkarken, katılımcıların yüzde 81,1’i konut yatırımını mantıklı buluyor. Yüzde 87 gibi bir çoğunluk ise çocuğuna veya gelecekte olabilecek çocuğuna bir ev bırakmayı öncelikleri arasına alıyor.

Ev sahibi olmanın ne kadar önemli olduğunu yansıtması adına 1 ile 10 arasında bir değerlendirme yapılması istenildiğinde, araştırmaya katılanların yüzde 1'i "hiç önemli değil" cevabını verirken, yüzde 36,1'i ise "çok önemli" cevabını verdi. Araştırma sonucunda ev sahibi olmanın toplumda ne kadar önemli olduğuna ilişkin beklenti 8,18 olarak ölçüldü.