Mısır ve Ürdün'den ABD'ye Gazze çıkarması

ABD Başkanı Donald Trump’ın “İsrail savaştan sonra Gazze’yi bize bırakacak” demesi ve Gazze’deki iki milyondan fazla Filistinlinin Ortadoğu’daki bir “riviera”ya taşınacağını söylemesi uluslararası tepkiye neden oldu.

Ancak bu plandan en çok endişelenen ülkelerin başında, çok sayıda Filistinliyi kabul eden Ürdün ve Mısır geliyor. Her iki ülkenin de liderleri, Trump’ın planını sert bir şekilde reddetti. Şimdiyse Ürdün Kralı 2. Abdullah ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi’nin Trump’ı caydırmak için Washington’a gideceği öğrenildi.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House’da Ortadoğu programından Neil Quilliam, İngiliz gazetesi The Guardian’a verdiği demeçte “İsrail’in Gazze’deki Filistinlileri başka yere taşıma politikasının gerçek olmasından korkuyorlar” diyor.

Analistler hem Abdullah hem de Sisi’nin Trump’ın açıklamalarına karşı savunmasız olduğunu söylüyor. Bunun sebebi her iki ülkenin de ekonomisinin ve güvenliğinin ağır bir şekilde ABD’yle yapılan ticaret anlaşmalarına dayanması.

NÜFUSUNUN BÜYÜK KISMI FİLİSTİNLİLERDEN OLUŞUYOR

Ürdün hem 1948’deki ilk Nakba’da (İsraillilerin çok sayıda Filistinliyi yerinden ettiği ilk büyük olay, Filistinliler buna “felaket” anlamına gelen Nakba diyor) hem de 1967’de İsrail’in Batı Şeria ve Gazze işgalinde yerinden edilmiş çok sayıda Filistinliyi kabul etti.

Dolayısıyla Ürdün’ün nüfusunun büyük bir kısmını Filistin kökenliler oluşturuyor. Bunların çoğu da hala mülteci statüsüyle ülkede bulunuyor.

Amman’da yaşayan bağımsız analist Katrina Sammour “Zaten travma yaşamış insanlar bir kez daha travma yaşayacak. Nakba hala Arap topluluğunun kolektif hafızasında taze bir yara” diyor.

'BATI ŞERİA'DAKİ FİLİSTİNLİLER KIRMIZI ÇİZGİ'

Ürdün’deki Filistinlilerin rolü, yeri ve geleceği, ülkenin politik olarak en hassas sorunlarından biri.

1970’te Filistin Kurtuluş Örgütü’nün silahlı kanadı, Abdullah’ın babası Hüseyin’i yerinden etmeye yaklaşmıştı. Bundan sonra benzer bir olay yaşanmasa da o zamanki durum hafızalardan silinmedi.

Ürdünlü yetkililer savaşın başından beri Batı Şeria’daki Filistinlilerin yerinden edilmesinin yaratacağı sorunlara değiniyor. Yetkililer, Filistinlileri Batı Şeria’dan Ürdün’e sürmenin “savaş ilanı” olarak görüleceğinin de altını çiziyor.

SİSİ DE GÜVENLİK ENDİŞESİ DUYUYOR

Kahire’de de güvenlik büyük bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Özellikle de daha önce Sina Çölü’ne Filistinli mültecilerin yerleştirilmesi konusu gündeme geldiği için Trump’ın planı Sisi’yi endişelendiriyor.

Mısır 16 ay süren savaş boyunca Gazze’deki Filistinlilerin Mısır’a geçmesine izin vermedi. Uzmanlar, Gazze’den ayrılan Filistinlilerin arasında Hamas militanlarının olma ihtimaline değinerek, Mısır’ın İsrail’le barış anlaşmasını tehlikeye atmaktan endişelendiğini söylüyor.

Ayrıca Mısır’ın da ABD ve diğer yerlerden gelen yardımlara rağmen derin ekonomik sorunları var.
Trump ise İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile düzenlediği basın toplantısında Kral Abdullah ve Sisi’nin “projeye sıcak bakacağını düşündüğünü” söyledi.