Sunum yok, proje yok ama tarihi yıkım var

Depremde adeta enkaz altında kalan Hatay'da yaralar hala taze. Ekonomik olarak da zor günler geçirmeye devam eden kentte rezerv alan tartışmaları da ayrı bir karmaşayı doğuruyor. Bu kapsama alınan alanlardan biri de Uzun Çarşı.

Hatay'ın tarihi Uzun Çarşısı kentin en eski alışveriş yerlerinden. Mısır Çarşısı'nı andıran Uzun Çarşı’da baharattan giyime ve ev eşyasına kadar her şey bulunuyor. Suriye’deki savaştan önce günübirlik ticaretin çok yoğun olduğu çarşının, en iyi günleri de o dönemdi.

DEPREMDEN 3-4 AY SONRA DÜKKANLAR AÇILDI

Savaştan sonra sınır kapılarının kapanmasıyla çarşı ekonomik anlamda sıkıntılı bir sürece girdi. Depremle beraber kentte her şey yıkıldığı gibi ekonominin kalbi Uzun Çarşı da hasar aldı. Her şeye rağmen esnaf, depremden 3-4 ay sonra esnafın dükkanlarını açmasıyla çarşı, Antakya’ya canlılık getirdi.

BAYRAMDAN SONRA YIKILACAK

Yıllardır Uzun Çarşı esnafı olan Yahya Siper, bayramdan sonra Uzun Çarşı’nın yıkılacağını, buradaki iki bin kadar esnafın konteyner çarşılara gönderileceğini söyledi. Siper, şu an az da olsa ceplerine bir şeyler girdiğini, çarşının kapatılması ile esnafın çok sıkıntı yaşayacağını vurguladı.

'PSİKOLOJİMİZİ DÜZELTİYORDU'

Hatay’da deprem sonrası insanlar için Uzun Çarşı’nın gezme ve para kazanma yeri olduğunu belirten Siper “İnsanlar alıverişe Adana'ya gidiyor. En azından biraz geciktirebilirler yıkımı. Zaten memleketin her yanı yıkılmış, tadilatla devam ediyor. En azından burası eskiyi hatırlatıyor. Biz de biraz daha para kazanalım, eski olarak bir tek burası kaldı. İnsanlar aileleriyle buraya gezmeye geliyorlar. Burası da yıkıldığı zaman her yer zaten şu an tarla. Uzun Çarşı insanların psikolojisini düzeltiyor” diye konuştu.

'KENDİ İMKANLARIYLA TADİLAT YAPTIRMIŞLARDI'

Yıkılan yerin yapımının çok uzun sürdüğünü, köşede bir dükkânın yıkıldığını fakat hala yapılmadığını belirten Yahya Siper, çarşı yıkılırsa en az beş sene giremeyeceklerini kaydetti.

Çoğu dükkânın zarar görmediğini, buranın rezerv alan kapsamına alınarak boşaltılmak istendiğini belirten Yahya Siper, çoğunluğun dükkanını kendi imkânı ile tadilat ettirdiğini, yıkılınca onca emeğin de boşa gideceğini söyledi.

'ÇOCUĞUMA NASIL BAKACAĞIM'

Bir odalı konteynerde kalan, her gün gidiş geliş 40 kilometre yol gelerek çarşıya işe gelen Siper “Bir sunum yapılmadı, bir proje göstermediler. Fikrimiz hiç sorulmadı. 2 yıl olmuş Belediye Başkanı buraya gelmedi. Maraş'ın belediye başkanını da görüyoruz. Sokakta halkla beraber. Bize destek çıkmasını bekleriz. Bizim psikolojimiz zaten sıfır, bitmiş psikolojimiz. Benim dört yaşında kızım var onun psikolojisi bile bitmiş psikoloğa götürüyorum. En azından şuraya geliyoruz teselli oluyoruz. Ekmek yiyoruz. Yarın buradan gittiğimizde çocuğuma nasıl bakacağım, ben bir babayım bizim amacımız, isteğimiz bu çarşının yıkılmasının biraz ertelenmesi” dedi.

'KONTEYNER DÜKKANLAR İŞ YAPAMIYOR'

Buradan çıkarılınca kendilerini konteynerden dükkân verileceğini belirten Yahya Siper, konteyner dükkânın çarşı gibi olmadığını, insanların konteyner çarşılara alışveriş yapmaya gitmek istemediğini kaydetti. Dükkânı yıkıldığı için konteyner çarşıya gitmek zorunda kalan tanıdığı esnafın iş yapamadığını söyleyen Siper “Adam üç tane tişört satsa 400-500 lira. Onu da eve mi götürecek kendimi yiyecek, dükkânı mı döndürecek ne yapacak? 1000-2000 tane dükkân var, 2 bin aile ne demek. En azından biraz yaraları sarılır” dedi.

'BİZ ZATEN ÖLMÜŞÜZ, ÖLÜYE SİLAH ÇEKİLMEZ'

Yahya Siper’in babası Azam Siper, her şeylerini kaybettiğini, akrabalarının yeğenlerinin öldüğünü söyledi. Azam Siper, 6 Şubat yaklaştıkça depremin ilk zamanlarını hatırladıklarını belirterek “Cesetlerin içerisinden çıktık. Anlatırken bile o anlara gidiyorum, gözlerim doluyor. Biz zaten ölmüşüz, ölüye silah çekilmez. Kanser hastasıyım. Her şeye rağmen buraya gelerek ekmeğini çıkarmaya çalışıyorum. 3 lira 5 lira ne kazanıyorsak çok şükür deyip konteynere gidiyoruz. 5-6 kişi bir konteynerde kalanlar var. Gelsinler bir gece o konteynerde yatsınlar. Yine de şikayetçi değiliz, devlete boynumuz kıldan ince. Devletimizden razıyız gene bizi bırakmadı” dedi.

'DAHA KÜÇÜK ALAN VERİLECEKMİŞ'

Uzun Çarşı’da simit-poğaça satan Zidan Genco, fazla bir yıkım olmayan çarşının aktif olduğunu ve yıkılmaması gerektiğini söyledi. Kaç metrekare verileceği ve nasıl bir proje ortaya çıkacağını bilmediklerini kaydeden Zidan Genco, daha küçük yer verileceğine dair duyumlar aldıklarını, kaygılı olduklarını söyledi.

Çarşının rezerv alanda olduğunu bildiklerini, önce etap etap yıkılacağını, sonra işin içinden çıkılamadığını belirten depremzede, şöyle konuştu:

“Şantiyelerden gelen tozlardan kaynaklı esnaflar huzursuzdu. Vali bey geçen çarşıya geldi bize bir açıklama yaptı. ‘Ayakkabıcılar çarşısına kadar sonuna kadar bir etap yapacağız. Hızlı bir şekilde başlayıp hızlı bir şekilde bitireceğiz sizi bir şekilde yerleştireceğiz’ dedi.”