TİGEM’in tohumdaki payı yarı yarıya düştü
Türkiye’de, 5 yıl önceye kadar hububat ürünlerindeki tohum ihtiyacının dörtte birinden fazlasını karşılayan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) pazar payı her yıl sürekli düşüyor.
DİLAN KUTLU / NEFES
Hububat tohumculuğu alanında lider kurum olan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) 2019’da tohum satışındaki pazar payı yüzde 27.6 iken 2023 yılında bu oran yüzde 14.3’e düştü. TİGEM, 2023 yılında 117 bin 759 ton mahsul buğdaydan 91 bin 284 ton tohumluk buğday üretmesine rağmen, bunun 68 bin 702 tonunu satabildi.
Liyakatsizlik ve usulsüzlükle gündeme gelen TİGEM, Sayıştay denetçilerinin incelemelerine takıldı.
Sayıştay, ülke genelinde satılan sertifikalı buğday tohumunun 5 yıl öncesine kadar yaklaşık dörtte birini karşılayan TİGEM’in pazar payında azalışı “TİGEM’in tanıtım ve pazarlama kanallarının yetersiz olmasına” bağladı. Ekmeklik buğday tohumunun satışı 2019 yılında 102 bin ton iken, 2023 yılında 43 bin tona düştü.
TİGEM toplam tohum satışı da aynı dönemde 123 bin tondan 68 bin tona indi. TİGEM, 2023 yılı programında ayçiçeği, mercimek, endüstri bitkiler, çayır mera ve diğer yem bitkileri, bahçe kültürleri ürünleri, buzağı ve koyun sütü üretiminde de hedeflediği programın gerisinde kaldı. Önceki yıla göre en fazla maliyet artışı yüzde yüzde 257 ile mercimekte yaşandı. Kurumun ana faaliyet konularından buğday tohumu üretiminde ise yüzde 27.8 oranında maliyet artışı gerçekleşti.