Trump kazandı iddialar arttı: ABD'nin "2025 Projesi"nde Türkiye hakkında ne deniyor?
Kasım ayında ABD’de gerçekleşen seçimlerde zaferini ilan eden Donald Trump göreve gelmeden yeni bir tartışma alevlendi… Trump’ın adaylığı sürecinde gündeme gelen ve komplo teorilerini alevlendiren 2025 Projesi isimli doküman yeni soru işaretleri yarattı.
Yiğit Can Kaytmaz
Uluslararası kamuoyunun yakından takip ettiği ve 2024’ün en kritik seçimlerinden biri olarak lanse edilen ABD Başkanlık Seçimleri, Kasım ayında tamamlandı ve 78 yaşındaki Donald Trump seçmenin oyunu alarak bir dört yıllık dönem daha göreve seçildi.
Trump’ın adaylığı sürecinde Cumhuriyetçiler tarafından sık sık gündeme gelen 900 sayfalık “Project 2025” isimli belge ülkedeki sağ kesim için kritik bir öneme gelmişti.
Donald Trump’ın da adaylığı sürecinde sık sık yalanladığı 2025 Projesi ülkedeki sağcı lobi gruplarının beklentilerini ve “dileklerini” sıralıyor.
Washington D.C.’nin en köklü sağ tandanslı düşünce kuruluşlarından Heritage Foundation tarafından kaleme alınan bu 900 sayfalık belge aşırı muhafazakar yaklaşımı gözler önüne seriyor. Trump geçmişte bu belgeyle bir bağı olmadığını açıklasa da 900 sayfalık belgeyi kaleme alanlar arasında Trump’ın ilk döneminde görev alan onlarca yetkili de yer alıyor.
İlk olarak 1981’de Ronald Reagan’ın Beyaz Saray’a girmesinden önce benzer bir belge hazırlayan kuruluş daha sonraki seçim dönemlerinde de benzer yayınlar yaptı. 2016 yılında Trump’ın ilk seçim zaferini kazandığında da benzer bir belge yayınlanırken Heritage Foundation’ın geçmişte Cumhuriyetçi yönetimleri etkisi altına aldığı da biliniyor. Kurum, Trump’ın ilk dönemindeki ilk yılında Beyaz Saray’ın gündeme getirilen talep ve planlarının üçte ikisini uyguladığını duyurmuştu.
DEMOKRATLAR SAYESİNDE GÜNDEM OLDU
Project 2025, 2023 yılının Nisan ayında yayınlanırken bu yılın başında tartışmaların odağında yer aldı. Demokratların özellikle “Proje 2025’i durdurun” kampanyası başlatarak gündeme getirdiği bu belgelerde birçok farklı konu ile ilgili detaylar, planlar ve beklentiler yer alıyor.
Sınır güvenliğini daha da artırmak ve sıkılaştırmak için yeni bir düzenleme talebinin yer aldığı belgede vize kategorilerinde bazı değişiklikler yapılması da öne çıkıyor.
Belgede yenilenebilir enerji ve bütçesine de büyük bir tırpan sinyali yer alırken pornografinin de yasaklanması ve pornografik içerik sağlayan platformlara yasak ve ceza getirilmesi talebi bulunuyor.
TÜRKİYE İÇİN BU YORUMLAR YAPILDI
Belgelerde Türkiye için de ayrı bir bölüm ayrıldı…
Trump yönetiminin Suudi Arabistan ile ilişkileri geliştirmesi gerektiği vurgulanırken, Filistin’e verilen fon ve yardımın da durdurulması gerektiği belirtildi.
Belgede Türkiye ile ilgili olarak, “Bir diğer kritik önceliğimiz ise Türkiye’yi batı kanadında tutmak ve bir NATO müttefiki olarak konumlandırmaktır. Bu durum, Türkiye’yi Rusya ve Çin’e yönelmekten vazgeçirmek için Türkiye’ye güçlü bir şekilde ulaşmayı da içeriyor ki bu da muhtemelen Ankara’nın güvenliğine varoluşsal bir tehdit olduğuna inandığı PKK/YPG’ye ABD desteğinin yeniden düşünülmesini öngörecektir” denildi.
Belgelerde ayrıca Orta Doğu’dan çıkarılan petrolün dünya ekonomisinde kilit bir rol oynayacağına dair inancın olduğu belirtilirken ABD’nin bölgedeki müttefiklerini desteklemeye devam etmesi tavsiye edildi.