Ukrayna ordusundaki firar krizi: 56 asker ülkeden kaçtı

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin üstünden neredeyse üç yıl geçti. Rusya’nın o zamanlar hemen sona erdireceğini düşündüğü bu savaş, Ukrayna’nın yoğun direnişiyle karşılaştı. Ancak şimdi her iki taraf da bitkin düşmüş durumda.

İngiliz gazetesi The Guardian, Viktor’un hikayesini anlatıyor: Savaşa daha ilk günlerinde dahil olan Viktor, 2023 baharında Avdiyivka’nın doğusundaki Tonenke köyünde savaşmıştı. O günleri “Buraya ilk geldiğimde çok motiveydim. Gerekirse hayatımı bile verirdim” diye anlatıyor.

Ancak zaman ilerledikçe bu motivasyonu çökmüş. Savaşın hiddetli geçtiğini anlatan Viktor “Ruslar mevzilerimizi yerle bir edecekti” diyor. Ayrıca Viktor’a göre kıdemli Ukraynalı komutanlar gerçekçi olmayan emirler veriyordu.

Yıkıntıya dönüşen binalardan birini korurken omzuna panel düşmüştü. Acıyı dindirsin diye ağrı kesici yapılan gence hemen ardından cepheye dönmesi söylenmişti: “İşte o an bir hiç olduğumu anladım. Onların gözünde sadece bir sayıydım.”

MANŞETLERDE FİRARİLER VAR

Aynı yılın mayıs ayı Viktor tedavi olmak için ordudan ayrıldı. Bir daha da geri dönmedi. Viktor cepheyi terk eden Ukraynalı binlerce erkekten sadece biri. Tam sayıları bilinmiyor ama yetkililer sayının büyük olduğunu belirtiyor. Doğru düzgün ara vermeden aylarca savaşan birliklerin yorulduğunu söyleyen komutanlar, bu ayrılıkların anlaşılabilir olduğunu söylüyor.

Ancak şimdi bu firarlar manşetlere taşınmaya başladı. Geçen hafta hükümet 155. Mekanize Piyadesi’ne soruşturma başlattı. Soruşturmanın sebebi 56 askerin Fransa’da eğitim gördükleri sırada kaçmasıydı. Yüzlercesinin de kayıp olduğu söyleniyor. Piyadenin komutanı Dmitro Riumshyn tutuklandı. Görevini yerine getirememe suçundan 10 yıl hapis cezasıyla karşı karşıya.

YAPISAL SORUNLAR DA VAR

Savaş tüm şiddetiyle devam ederken Ukrayna asker sıkıntısını çok daha derinden hissetmeye başladı. Özellikle de piyadelerde. Guardian bu sorun sebebiyle Rus ordusunun doğudaki ilerlemesinin çok daha kolay olduğunu yazıyor.

Yapısal sorunlar olduğunu da dikkat çeken gazete, yeni piyadelerin sıfırdan kurulduğunu yazıyor. Dolayısıyla da bu birlikler iyi bir performans sergileyemiyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski geçenlerde savaş meydanına gönderilen deneyimsiz askerlerle ilgili politika değişikliğine gitti.

Viktor insanların çok yorgun olduğunu söylüyor: “Ülkedeki hava değişti. Eskiden insanlar sokakta gördükleri askerlere sarılırdı. Şimdi kendileri de askere alınacaklar diye korkuyorlar.”

MECLİSTE NE YAPILIYOR?

Ukrayna’nın ilk ordu ombudsmanı Olha Reshetylova, “Dürüst olalım. Sorun büyük. Üç yıldır büyük bir savaşta olduğunuzda bunlar doğal şeyler. İnsanlar yoruldu. Ailelerini görmek istiyorlar. Çocukları onlar olmadan büyüyor. İlişkiler bozuluyor. Çiftler sonsuza kadar bekleyemez. Kendilerini yalnız hissediyorlar” diyor.

Ukrayna parlamentosu nasıl daha fazla insanı askere çekebileceklerinin yolunu arıyor. Firariler 12 ila 15 yıl hapis cezasına çarptırılıyor. Milletvekilleri geçen yaz görev yerlerine gönüllüce dönen kişilerin cezalarının kaldırılacağına karar verdi.

Ayrıca askerlerin farklı birimlere gönderilmesine izin veren bir yasa da meclisten geçti. Böylece komutanlarla askerler arasında meydana gelen çatışmaların en az hasarla atlanması amaçlanıyor. Ancak Guardian’a göre bu da pek etkili değil çünkü komutanlar zaten az olan birliklerinin daha da azalmasını istemiyor.