İLKAY AKKAYA / NEFES
Milyonlarca emekli, alım gücü kaybının telafi edilmesi için Asgari Ücret Komisyonu’nun bugün yapacağı toplantıya kilitlenmiş durumda. İktidarın “asgari ücretliyi enflasyona ezdirmeyeceğiz” iddiasına rağmen asgari ücret 2024 yılında enflasyon karşısında eridi. 2023 Aralık’ta 17.002 TL olarak saptanan asgari ücret ocak ayı sonunda işçinin cebine girdiğinde 1.139 TL kaybederek 15 bin 862 TL’ye geriledi.
Asgari ücretin Temmuz 2024’te yeniden artırılmaması nedeniyle asgari ücretin alım gücü enflasyon karşısında ciddi biçimde eridi. DİSK-AR’ın raporuna göre 2024 yılı resmi enflasyonu TCMB tarafından tahmin edildiği gibi yıl sonunda yüzde 44 olarak gerçekleşirse asgari ücretteki kayıp 7 bin 481 TL’ye yükselecek ve reel asgari ücret 9.521 TL’yi bulacak. 2024 yılında asgari ücretli bir çalışanın birikimli alım gücü kaybı 55 bin TL’ye yaklaşacak.
AVRUPA’DA DİPTEYİZ
Öte yandan Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip beşinci ülke konumunda. 2024 yılında Avrupa Birliği ülkeleri içinde en yüksek asgari ücret aylık brüt 2.570 Euro ile Lüksemburg’da uygulanırken, Türkiye’de asgari ücret brüt 568 Euro seviyesinde. Eurostat verilerine göre Türkiye’deki asgari ücret sadece Yunanistan, Portekiz ve İspanya gibi Avrupa Birliği’nin Güney ülkelerinden ve ABD’den değil, Polonya, Romanya ve Macaristan gibi Doğu Avrupa ülkelerinden de düşük.
Türkiye’de asgari ücretin ortalama yıllık artış hızı da pek çok Avrupa ülkesinden düşük. Son 10 yılda Türkiye’de Euro bazında ücret yıllık ortalama yüzde 3.8 oranında arttı. DİSK-AR’ın verilerine göre; 2014’te 391 Euro olan brüt asgari ücret, 2024’te 568 Euro’ya ulaştı. Buna karşın aynı dönemde Macaristan’da yıllık ortalama artış yüzde 7.5, Romanya’da yüzde 13.7 ve Estonya’da yüzde 8.7 oldu.
'PATRONA VERİLEN DESTEK ÇALIŞANA DA VERİLSİN'
Sendikalar, işverenlere uygulanan 5 puan SGK prim desteğinin çalışanlara da uygulanmasını istiyor. Sendikalar, bütçeden karşılanan 5 puanlık SGK desteğinin halkın, vergileriyle işverenlerin finanse edilmesi anlamına geldiğine belirterek işçiler için de 5 puanlık SGK prim desteğinin bütçeden sağlanmasını talep ediyor.