YURDAGÜL UYGUN / NEFES
Borsa İstanbul, piyasa değeri olarak dünya sıralamasında gerilerde yer almasına rağmen, yatırımcı profili olarak al-sat’çı bir yapıya sahip. Dünya borsaları arasında devir hızı en yüksek ikinci borsa olan Borsa İstanbul, piyasa değeri sıralamasında ise 27’inci durumda bulunuyor.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) raporuna göre, Borsa İstanbul’un piyasa değeri, dört yılda yüzde 653 arttı. 2020’de 1.7 trilyon lira olan piyasa değeri, 2024’te 13.4 trilyon liraya çıktı. Sektörel bazda piyasa değerine bakıldığında, dört yıllık dönemde hizmet sektörünün payı artarken, sanayi sektörünün payının düşmesi dikkat çekti.
NEW YORK 1. SIRADA
Dünya Borsalar Federasyonu’nun Kasım 2024 verilerine göre de Borsa İstanbul, 375 milyar dolarla dünya piyasa değeri sıralamasında 27. sırada yer alıyor. Listenin başında New York Borsası 31.6 trilyon dolarla yer alırken, ikinci sırada 30.1 trilyon dolarla Nasdaq, 7.1 trilyon dolarla Şangay üçüncü sırada bulunuyor.
PEKİN’DE 6.099 ŞİRKET
Borsaya kote olan şirket sayısı sıralamasında Türkiye 549 şirketle 23. sırada bulunurken, Pekin Borsası 6 bin 99 şirketle ilk sırada, 3 bin 962 şirketle Tokyo ikinci, 3 bin 572 şirketle Toronto MX üçüncü sırada yer alıyor.
Bununla birlikte, Borsa İstanbul, yatırımcıların hisse senetlerini elinde tutmadığı, en fazla alım satım yapıldığı borsa olarak öne çıkıyor.
Borsa İstanbul, pay piyasalarındaki devir hızıyla Çinli Şenzhen borsasıyla yarışıyor. Borsa İstanbul sıralamada yüzde 390’la ikinci sırada yer alırken, Şenzhen yüzde 397 ile ilk sırada bulunuyor.
Yabancı yatırımcı sayısı artmıyor
Borsa İstanbul’daki yabancı yatırımcı sayısı son dört yılda 12 binden 29.4 bine çıkarken, son bir yılda sadece yüzde 1.7 arttı. Borsada 2024 yılı itibarıyla toplam 6 milyon 569 bin yatırımcı bulunurken, bunun 29.4 bini yurtdışı yatırımcılardan oluşuyor. Borsada 26.9 bin yabancı bireysel yatırımcı bulunurken, bin 100’ü de yurtdışı kurumlardan oluşuyor. Hisse senedi portföy dağılımına bakıldığında ise 2.1 trilyon liralık kısım yabancılara, 3.6 trilyon liralık kısmı yerli yatırımcıya ait bulunuyor. Hisse senedi piyasasında yabancı yatırımcıların saklama payları son dört yılda düştü. 2020’de yüzde 20’yi geçerken, 2024’te yüzde 20’nin altına geriledi. Bu arada, son dört yılda halka arz edilen şirket sayısı yüzde 325 arttı.
