Tarımda ürünlere zarar verme potansiyeli bulunan haşereleri, istenmeyen yabani otları, böcekleri yok etmek için kullanılan kimyasal bir zehir olan pestisit, son zamanlarda Türkiye’de insan sağlığını ciddi oranda tehdit ediyor.
Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde tespit edilerek Türkiye’ye iade edilen gıda ürünlerinde artış dikkati çekerken, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ulaş Kırım, pestisit sorunun kaynağının artan maliyetler ve Tarım Bakanlığı’nın yeterli denetimi sağlayamaması olduğunu söyledi.
Kırım, kontrol mekanizması kurulması gerektiğini vurguladı ve şöyle dedi:
"- Buradaki asıl problem denetim ve verileri doğru işleyememe mekanizmasıyla alakalı. Biz burada Türkiye’de ne kadar pestisit kullanıldığını tahmin edebiliyoruz ancak bunu verilerde toplam olarak göremiyoruz. Ne yazık ki her geçen sene pestisit kullanımı artıyor.
BAKANLIK GÖREVLİLERİ KONTROL ETMELİ
- Bunun önüne geçebilmek için kimin, hangi çiftçinin hangi bahçenin ne kadar pestisit aldığını ve bunun ne zaman doğru şekilde kullanılıp kullanılmadığını kontrol eden bir mekanizmanın kurulmasına ihtiyaç var.
- Bunu da Tarım Bakanlığı’nın sahadaki görevlileri yapacak. Burada ziraat mühendisleri ve gıda mühendislerinin istihdamı zaten bu kontrol mekanizmasının doğru işlemesinin temel unsurlarından. Ancak ne yazık ki geçtiğimiz yakın dönemde Bakanlığımız, çok sayıda ziraat mühendisi ve gıda mühendisi istihdam etmedi, bu sayının gitgide artmasının ihtiyacını, bu yaşamış olduğumuz problemlerle görüyoruz aslında.”
KANSERİ ARTIRAN ETKENLERDEN
Kırım, pestisitli gıda ürünlerinin kansere etkisini şöyle değerlendirdi:
“Tek başına kansere sebep oluyor diyemeyiz ama ne yazık ki bu ve bunun gibi kontrolsüz tüm mecralar ne yazık ki, ülkemizdeki sağlık durumunun gitgide kötüye giden bir hal aldığını gösteriyor. Taklit tağşiş listelerinin açıklanmasına bakarsanız, bu da bunun etkenlerinden biri olabilir. Hava kirliliği olabilir, çevre kirliliği olabilir. Sanayinin etken olduğu diğer çevresel kirlilikler olabilir. Bunların tamamının birleştiği toplumlarda kanser miktarının artması da beklenmeyen bir durum değil.”
SİRKEDE BEKLETMEK İŞE YARAR MI?
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Kırım, pestisite karşı ‘sebze meyveyi sirkede ya da karbonatta on dakika bekletmek işe yarar mı?’ sorusuna şu yanıtı verdi:
“-Bu yöntemler kısmen işe yarar çünkü pestisitin bir kısmı zaten meyve sebzenin dış kısmında tutunuyor olabilir. Bu tutunan miktarı da uzaklaştırabilmek için sirkeli suda bekletmek, karbonatlı suda bekletmek yöntemleri kullanılabilir yöntemler.
- Bunun yanında ürünleri soyarak da tüketmeleri, bu etkenleri birazcık da olsa uzaklaştırmaları için faydalı olabilir.
ÇAMAŞIR SUYU ÖNERİLMİYOR
- Tüm bunların haricinde çamaşır suyuna yatırma gibi eylemler görüyoruz, bunlar ne yazık ki önerdiğimiz eylemler değil. Bir kalıntıyı ortadan kaldırmaya çalışırken, bu sefer çamaşır suyu kalıntısı üzerinde kalır ve bunu tüketmemize sebebiyet verebilir.
- Bunun yerine doğal kaynaklı karbonat ve sirke gibi ürünlerin kullanımı, pestisiti tam olarak ortadan kaldıracağını söyleyemeyiz ancak üzerindeki miktarı azaltmak için faydalı olabilir.
- Daha öncesinde sezonunda meyve sebze tüketmek önemli. Pestisitin hangi ürünlerde hangi sezonda kullanıldığını tahmin edebilirsiniz. Bu ürünlerden o sezonlarda uzak durursanız, ürünleri sezonunda tüketme alışkanlığı edinirseniz, bu gibi uzaklaştırmak için evde temizlik uygularsanız en azından riski minimize etmiş olabilirsiniz.
EN ÇOK YEŞİL BİBERDE VAR
- Biz en çok pestisitin yeşil biber, kapya biber gibi ürünlerin üzerinde kaldığını biliyoruz. Serada tabii ki üretiliyor. Sezonunda üretildiği gibi iyi bir mekanizma işletilebilirse tüketmek için, bu her alanda böyle. Sezonda tercih edilmesi riski minimize edecektir.
- Yeşil biber ve kapya biber gibi ürünlerin üzerinde pestisitin tutunma miktarının daha çok olduğunu ve daha yoğun kullanıldığını tahmin edebiliyoruz.
- Toprağa yakın üretilen ürünlerin tamamında, marulda maydanozda ve benzeri yeşilliklerde pestisitlerin tutunma oranı yüksektir. Tıpkı yeşil biber ve kapya biberde olduğu gibi. Bunların da yine yeterli miktarda yıkanarak kullanılması önerilen yöntemlerden bir tanesi… Yani temiz olana, üzerinde kir barındırmayacağından emin olana kadar yıkamak."
PESTİSİT LİSTESİ AÇIKLANSIN
Kırım, taklit ve tağşiş listesi gibi pestisit listesi açıklanması ve ziraat ile gıda mühendisi istihdamının artırılması gerektiğini belirterek, Tarım Bakanlığı’na şu çağrıyı yaptı:
“Taklit tağşiş listeleri açıklanmaya başlandı her gün farklı şehirlerimizde ciddi problemlerle karşılaşılıyor. Bu da denetimin şeffaf olmasının sonuçlarını gösteriyor, toplumun kendini bilinçli hissedip kendini taklit-tağşişli üründen koruması için fayda sağlar. Aynı mekanizmanın biz pestisit içinde işletilmesini istiyoruz. Pestisit kalıntısı barındıran ürünler olduğu zaman bunların listesinin, bakanlık tarafından tıpkı taklit-tağşiş listesi gibi açıklanmasını istiyoruz. Vatandaş nasıl taklit-tağşiş yapan markayı tercih etmiyorsa, pestisit kullanan üreticiyi de tercih etmeme hakkı doğmuş olur, bunu bildiği zaman. Biz aynı şekilde pestisit listelerinin de güncel olarak toplumla paylaşılmasının gerekliliğinin altını çiziyoruz.
Çikolatada ilaç etken maddesi bulunduEkonomi
