Çalışma hayatında büyük uçurum

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesinde 2024 İstatistiklerle Kadın verilerini açıkladı.

"8 Mart Dünya Kadınlar Günü"ne özel olarak hazırlanan bültende yer alan veriler, TÜİK tarafından gerçekleştirilen sayım ve araştırmalar ile idari kayıtlardan yararlanılarak derlendi.

Bültende kadın istihdamına ilişkin ayrıntılı veriler de yer aldı.

Veriler, kadınların istihdam, eğitim ve ücret dağılımında erkeklerle arasındaki farkları bir kez daha gözler önüne serdi.

Verilere göre kadınların işgücüne katılım oranı erkeklerin neredeyse yarısı kadar. Üstelik eğitim seviyesi yükseldikçe katılım artmasına rağmen, kadın istihdamı hala ciddi bir eşitsizlik barındırıyor.

Özellikle çocuğu olan kadınların istihdama katılımı son derece düşük. 3 yaşın altında çocuğu bulunan kadınların yalnızca yüzde 27,1’i çalışabilirken, aynı şartlardaki erkeklerin istihdam oranı yüzde 90,1 gibi büyük bir uçuruma işaret etti.

Kadınlar eğitim seviyesini artırarak iş hayatında daha fazla yer almaya çalışsa da, cinsiyetler arası ücret farkı erkekler lehine gerçekleşti.

İstatistikler, kadınların çalışma hayatında eşit fırsatlar yakalaması için halen ciddi engellerle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

Çocuk bakımı ve ev içi sorumlulukların kadınlar üzerinde yoğunlaşması, iş gücüne katılımda büyük bir bariyer oluştururken, ücret farkları da ekonomik eşitsizliği derinleştiriyor.

EĞİTİM YÜKSELDİKÇE İŞGÜCÜNE KATILIM ARTIYOR

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranının yüzde 53,3 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda yüzde 35,8, erkeklerde ise yüzde 71,2 oldu.

Öte yandan kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü.

Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 13,8, lise altı eğitimli kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 26,8, lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 37,4, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 45,0 iken, yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 68,9 oldu.

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun istihdam oranının yüzde 48,3 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda yüzde 31,3, erkeklerde ise yüzde 65,7 oldu.

En yüksek kadın istihdam oranı, yüzde 38,9 ile Antalya, Isparta, Burdur bölgesinde, en düşük kadın istihdam oranı ise yüzde 19,8 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti.

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranının 2023 yılında yüzde 10,2 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda yüzde 16,1, erkeklerde ise yüzde 7,3 oldu.

ÇOCUKLU KADINLAR ÇALIŞAMIYOR

Hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadın istihdam oranı yüzde 27,1 oldu.

Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı, 2014 yılında yüzde 59,8 iken 2023 yılında yüzde 60,1 oldu.

Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2023 yılında hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranının yüzde 27,1, erkeklerin istihdam oranının ise yüzde 90,1 olduğu görüldü.

CİNSİYETLER ARASI ÜCRET FARKI ERKEK LEHİNE

Cinsiyetler arası ücret veya kazanç farkı, erkek ve kadın arasındaki ücret veya kazanç farkının erkek ücret veya kazancına yüzdesel oranı olarak tanımlanmaktadır.

Kazanç Yapısı İstatistiklerine göre, yıllık ortalama brüt ücret-maaş ile hesaplanan gösterge için en yüksek fark yüzde 17,4 ile yükseköğretim mezunlarında, en düşük fark yüzde 13,2 ile yine ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti.

Yıllık ortalama brüt kazanç ile hesaplanan gösterge için ise, en yüksek fark yüzde 20,0 ile lise mezunlarında, en düşük fark ise yüzde 14,9 ile ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti.