4 Şubat 2023 tarihi, Güney Carolina kıyılarından Atlantik’e düşürülen bir casus balon kriziyle sarsıldı. Balonun Çin’e ait olduğu ve havada gözlem yaptığı anlaşıldı. Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Çin’i ziyaret edeceği sırada meydana gelen bu olay, görüşmelerin çok daha ileri tarihlere itelenmesine neden oldu.
Bu da aslında başka bir krizi doğuruyordu çünkü ABD ve Çin’in askeri kanalları arasında iletişim kurulmadığı bir dönemden geçiliyordu. Pasifik’te atılan ve yanlış anlaşılan tek bir adım iki ülke arasında savaşın fitilini ateşleyebilirdi.
İlerleyen dönemlerde birçok ABD’li bakan Çin’i ziyaret etti, hatta Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve dönemin ABD Başkanı Joe Biden Amerika’da bir araya bile geldi. Bu şekilde korkulan olmadan askeri kanallar yeniden açıldı.
Ancak bu sırada casus balon olayı ABD’li yetkililerce soruşturulmaya devam etti. Gizli soruşturmayla ilgili bilgi sahibi iki kaynak, Newsweek’e verdiği demeçte Beijing’in Amerika’yı gözetlemesine yardımcı olan bu teknolojiden elinde daha fazlası olduğunu söyledi.
CASUS BALONLARIN İÇİNDE NE VARDI?
Habere göre balonu söken askeri analistler, içinde en az beş farklı ABD şirketine ait Amerikan yapımı uydu iletişim modülü ve gelişmiş sensörler olduğunu tespit etti.
Soruşturma sırasında ortaya çıkarılan Çin’e ait bir patent de Amerikan uydu teknolojisini kullanarak casus balonları kontrol etme ve hassas verileri toplama yöntemlerinin haritalandırıldığını gösteriyor.
Ayrıca habere göre bu balonlarda bulunan ekipmanların internette kolayca satın alınabileceği de belirtiliyor.
Pentagon geçen yıl şubat ayında Amerikan ordusu tarafından tespit edilip düşürülen yüksek irtifa balonu “büyük olasılıkla hobi balonu” olarak sınıflandırdı.
'ULUSAL GÜVENLİĞE TEHDİT DEĞİL'
Kuzey Amerika Havacılık ve Uzay Savunma Komutanlığı (NORAD) ve Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) ortak açıklamasında bu balonun yerdeki radarlarla izlendiği ve sonunda ABD hava sahasını terk ettiği açıklanmıştı.
O zaman NORAD “Utah üstünde NORAD savaş uçaklarıyla düşürülen balonun manevra yapabilecek durumda olmadığı ve ulusal güvenliğe tehdit oluşturmadığı anlaşıldı. FAA da balonun uçuş güvenliğine herhangi bir tehlike oluşturmadığına kanaat getirdi” diye açıklama yaptı.
Balon ABD hava sahasına Alaska üstünden girmiş ve ABD’nin Montana’daki askeri üssüne doğru uçarken Güney Caroline kıyılarında F-22 Raptor ile düşürülmüştü.
ÇİN 'HAVA DURUMU İÇİN' DEDİ, ABD 'CASUSLUK'
Pentagon haziran ayındaki açıklamasında balonun “istihbarat toplama kapasitesinin” olduğunu söylemiş ancak Çin’in bu bilgileri eşzamanlı alıp almadığını teyit edememişti.
Çin bu balonun hava durumuyla bağlantılı olarak kullanıldığını söylese de ABD istihbarat ajansları tam tersine, bunun casusluk için kullanıldığı sonucuna vardı.