Çin hükümeti, kritik 'İki oturum' toplantılarının ardından kısa vadede hanehalkı talebini artırmak ve uzun vadede tüketim ortamını iyileştirmek için kapsamlı bir plan açıkladı.
Teşvikler uzun süredir ciddi bir durgunluk gösteren Çin ekonomisini canlandırmayı amaçlıyor. Çin'de tüketici fiyatlarındaki artış 22 aydır sıfıra yakın seyrederken, üretici fiyatları 27 aydır geriliyor.
ABD'nin teknoloji alanındaki yaptırımları ve iki büyük gücün rekabeti nedeniyle artan jeopolitik risk algısı yabancı yatırımları azaltırken jeopolitik gerilimler, Batı ülkelerinin Çin'e ekonomik bağımlılığa bağlı riskleri azaltmaya yaklaşımı ve tedarik zincirlerindeki değişimler de ekonomiyi sarsıyor.
Öte yandan Covid pandemisi sonrası ekonominin bir türlü toparlanamaması ve emlak sektöründeki kriz gibi gelişmeler de Pekin'i zorluyor.
ÖZEL EYLEM PLANI DEVREDE
Tüm bu gelişmeler nedeniyle Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Çin Devlet Konseyi, tüketimi desteklemek için temel stratejileri özetleyen bir "özel eylem planı" yayınladı. Sekiz ana temaya ayrılan plan, Çinli hanelerin karşılaştığı birçok zorluğa çözüm oluşturmayı hedefliyor.
Özel eylem planı, 'İki Oturum" (两会, Lianghui)' toplantıları tamamlandıktan birkaç gün sonra Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi ve Devlet Konseyi tarafından açıklandı.
Çin'de her yıl mart ayında Pekin’de düzenlenen 'İki oturum', ülkenin en önemli siyasi toplantılarından biri olarak görülüyor. Bu yılki 'İki Oturum’da tüketimi artırmanın 2025’in en önemli önceliklerinden biri olduğu vurgulanmıştı.
Çin basınında yer alan haberlere göre Pekin yönetimi, hanehalkı gelirlerini artırarak tüketimi canlandırmaya, hisse senedi ve emlak piyasalarını istikrara kavuşturmaya ve ülkenin doğum oranını yükseltmeye yönelik yeni teşvikler açıklayacak.
Ayrıca, ücretlerde “makul büyüme” teşvik edilecek ve asgari ücretin ayarlanması için sağlam bir mekanizma kurulacak.
PEKİN TEŞVİK YAĞDIRACAK
Çin'in uygulanmaya çalıştığı teşviklerden öne çıkanlar ise şöyle:
- Hanehalkı gelirini ve tüketim kapasitesini artırma.
- Ücret artışlarını teşvik etme ve asgari ücreti bilimsel yöntemlerle iyileştirme.
- İş piyasasını güçlendirmek için istihdam destekleri, özel beceri eğitimleri ve işsizlik sigortası iyileştirmeleri sağlama.
- Hanehalklarının varlıklarını artırmak için hisse senedi ve tahvil piyasalarını güçlendirme, konut piyasasını istikrara kavuşturma.
- Sağlık sigortası, emeklilik maaşları ve öğrencilere yönelik yardımları artırarak harcamaya teşvik etme.
- Orta sınıf tüketimini teşvik etmek için hizmet sektörünü geliştirme (çocuk bakımı, yaşlı bakımı, sağlık, turizm vb.).
- Tatil sistemini reforme ederek daha esnek izin politikaları ile harcamayı teşvik etme.
- Dijital tüketim, e-ticaret ve yapay zeka destekli ürünlerin piyasaya sürülmesi.
- "Takas (Yenileme) programı" kapsamında araba, beyaz eşya, elektrikli bisiklet, cep telefonu ve tablet gibi ürünler için 300 milyar yuanlık teşvik paketi sunma.
- Araç alımı üzerindeki kısıtlamaları kaldırma, tüketici kredilerini artırma.