'Çocuk Kral' Tutankamon'un olası ölüm nedeni ortaya çıktı

Mısır'ın en meşhur firavunlarından biri olan Tutankamon'un 18 yaşındaki ölümü, bir asrı aşkın süredir tartışma konusu. Yeni bir DNA analizi, genç firavunu neyin öldürdüğünü anlamayı mümkün kılabilir.

Tutankamon'un kalıntılarını inceleyen bilim insanları, genç firavunun beklenmedik sonunun kısmen tekrarlayan sıtma nöbetleri nedeniyle geldiğini gösteren genetik kanıtlar buldu.

Sivrisinek ısırığından kaynaklanan sıtma günümüzde tedavi edilen bir hastalık olsa da 3300 yıl önce, Tutankamon'un yaşadığı dönemde sıtma ölümcül bir hastalıktı.

Tutankamon sergisinin küratörü Tim Batty ocak ayındaki açıklamasında "Yapılan testler Tutankamon'un sıtmaya yakalandığını gösteriyor ki ölümüne bu neden olmuş olabilir" dedi.

DNA analizi ayrıca Tutankamon'un dedesi 3. Amenhotep ve büyükannesi Tiye'nin de sıtma nedeniyle öldüğü ortaya çıktı.

Ayrı bir DNA analizi sonucunda firavunun akraba evliliğinden doğduğu öğrenilmişti. BBC'nin 2014'te yayınladığı "Tutankhamun: The Truth Uncovered" belgeselinde DNA analizinden yola çıkarak Tutankamon'un anne babasının kardeş olduğu ortaya çıkmıştı. Bu durum da firavunun genç yaşta ölümüne katkıda bulunmuş olabilir.

Uzmanlar Tutankamon'un babasının Mısır'ı çok dinlilikten tek dinliliğe geçiren Akhenaton olduğuna inanıyor. Annesinin kimliğiyle ilgili henüz tartışmalar sonlanmış değil ancak bilim insanları Akhenaton'un ilk eşi Nefertiti, kardeş eşlerinden biri olan Kiya ya da hakkında çok az şey bilinen "Genç Leydi" olabileceğini düşünüyor.

"Genç Leydi" 1898 yılında Firavunlar Vadisi'nde bulunmuş bir mumyaydı. Uzmanlar gerçek kimliğini hâlâ bilmiyor ancak DNA analizi onun Tutankamon'un annesi ve Akhenaton'un biyolojik kız kardeşi olabileceğini gösteriyor.

Tutankamon Mısır'ı yalnızca dokuz yıl yönetti. İktidarda geçirdiği süre kısa olmasına rağmen 1922'de sansasyonel bir şekilde keşfedilen mezarı nedeniyle dünyanın en bilindik firavunlarının başında geliyor.

İngiliz arkeolog Howard Carter'ın yönettiği kazı çalışmalarında genç firavunun bozulmamış kalıntılarının yanında beş binden fazla eser bulundu. Bunlardan biri de ünlü ölüm maskesiydi.

Mumyalanmış bir kişinin ölüm nedenini öğrenmek kolay bir iş değil. Çünkü mumyalama sürecinde kişinin kalbi hariç tüm organları vücudundan çıkarılıyor. Ancak mumyalanmış kişinin hayattayken nasıl bir sağlık durumuna sahip olduğunu DNA analiziyle öğrenmek münkün.

Bu çalışma Kahire Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ulusal Araştırma Merkezi ve iki Alman DNA uzmanı tarafından yürütüldü. Ekip 2000'de mumyalanmış kalıntılardan doku örnekleri almıştı. Sonuçları ancak bu yıl açıklandı.