Uzun şarj süreleri, elektrikli araçların yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden biri olarak gösteriliyor.
Şarj sürelerinin 20 dakika ile 50 saat arasında değişmesi, elektrikli araç kullanıcıları için önemli bir sorun teşkil ediyor.
Ancak otomobil üreticileri ve girişimciler, 10 dakika veya hatta 5 dakika gibi kısa sürede şarj olabilen pil teknolojileri geliştirmek için büyük bir çaba sarf ediyor.
Son bir yıl içindeki gelişmeler, bu hedeflere ulaşmanın artık daha mümkün olduğunu gösteriyor.
Çinli elektrikli araç üreticisi Zeekr, 007 sedan modeli için dünyanın en hızlı şarj olan pilini tanıttı. Bu pil, yüzde 10'dan yüzde 80'e sadece 10 dakikadan biraz fazla sürede şarj olabiliyor.
Benzer şekilde, Çinli pil devi CATL de 10 dakikalık şarjla 600 kilometre menzil sunan Shenxing Plus pilini tanıttı.
Benchmark Mineral Intelligence'ta ürün direktörü olan Rory McNulty, bu gelişmelerin pil kimyası ve yazılım tasarımı alanındaki ilerlemelere bağlı olduğunu belirtiyor. Bu sayede CATL gibi üreticiler, pili zarar vermeden daha hızlı şarj edebilmek için pillerini optimize edebiliyorlar.
"Daha hızlı şarj olan yeni malzemeleri piyasaya sürmek üzereyiz" diyen McNulty, önümüzdeki yıllarda piyasaya çıkması beklenen silikon bazlı ve katı hal piller gibi yeni pil tasarımlarının da daha hızlı şarj olma özelliğini güçlendireceğini söylüyor.
İngiltere merkezli girişim Nyobolt, Haziran ayında prototip bir elektrikli araçta pil teknolojisini sergiledi. Pil, yüzde 10'dan yüzde 80'e sadece 4 dakika 37 saniyede şarj oldu ve dört dakika içinde 120 mil menzil sağladı. Nyobolt, bu teknolojisini yüksek performanslı elektrikli araçlara entegre etmek için sekiz şirketle görüşüyor.
Pil üreticisi Nyobolt'un başkan yardımcısı Ramesh Narasimhan, Business Insider'a yaptığı açıklamada "Şarj işlemi, 40 dakika ila 1 saatlik bir bekleme sürecinden çıkıp, geleneksel yakıt ikmali ile aynı deneyimi sunacak" dedi.
ENGELLER VE ÇÖZÜMLER
Ultra hızlı şarj olan pil teknolojilerinin yaygınlaşması için aşılması gereken bazı engeller var.
Otomobil üreticilerinin uzun menzilli büyük piller ile hızlı şarj olan daha küçük piller arasında bir denge kurmakta zorlandığını belirten Narasimhan, "Otomobil üreticileri, hızlı şarj ile enerji yoğunluğu arasında hala denge kurmaya çalışıyor ve bin kilometre menzil sunan büyük bir pile sahip olmak istiyorlar" dedi.
Ayrıca, pillerin elektrikli arabaların en pahalı bileşeni olması nedeniyle daha küçük pillerin araçları daha ucuz hale getireceği ve bu sayede elektrikli araçların daha geniş kitlelere ulaşacağı düşünülüyor.
Bir diğer önemli engel ise şarj altyapısı. 5-10 dakikada şarj olabilen piller, maksimum şarj hızına ulaşabilmek için yüksek güçlü 350 kW elektrikli araç şarj cihazlarına ihtiyaç duyuyor.
ABD Enerji Bakanlığı verilerine göre, ABD'de şu anda maksimum çıkışı 350 kW veya daha fazla olan yaklaşık 30 bin şarj noktası bulunuyor.
Ulusal Yenilenebilir Enerji Laboratuvarı tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2030 yılına kadar elektrikli araç talebini karşılamak için bu sayının yaklaşık 182 bine çıkarılması gerekiyor.
McNulty, "Şarj altyapısı bir sonraki sınır. Dünyanın en iyi piline sahip olsanız bile, şarj noktanız veya şarj altyapınız bu hızı desteklemiyorsa, her zaman sınırlı kalacaksınız" değerlendirmesini yaptı.
ÇİN'İN ÖNCÜLÜĞÜ
Ultra hızlı şarj olan ilk elektrikli araç pillerinin Çin'de üretilmesi muhtemel görünüyor. CATL, BYD ve Zeekr gibi şirketlerin liderliğinde Çin, daha uzun menzilli ve daha hızlı şarj olan elektrikli araç pilleri geliştirmede dünya genelinde ön sıralarda yer alıyor.
Eski Aston Martin ve Nissan yöneticisi Andy Palmer "Çin'in pil endüstrisi, Batılı rakiplerinden 10 yıl önde. Onlar, taklit edilmesi neredeyse imkansız olan bütün bir pil altyapısı kurdular" dedi.
Çin'in pil üretimindeki başarısının arkasında, hükümetin son on yıldır yerel üreticilere büyük miktarda sübvansiyon sağlaması yatıyor. Bu sayede Çin, küresel pil tedarik zincirinde neredeyse tekel konumuna geldi. McNulty, Çin'in küresel grafit pazarının yüzde 95'ine hakim olduğunu tahmin ediyor. Grafit, elektrikli araç pilleri için önemli bir mineral.
Çin'in büyük elektrikli araç pazarı da bu ülkenin pil teknolojilerindeki gelişimine önemli katkı sağlıyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre, 2023 yılında küresel elektrikli araç kayıtlarının yüzde 60'ı Çin'e ait. Çin, bu talebi karşılamak için şarj altyapısını da hızla genişletiyor.
Shanghai merkezli Trivium China analisti Cosimo Ries, "Birkaç yıl önce sorun olan şarj altyapısı darboğazları artık yok. Her yerde hızlı şarj cihazları var. Benim oturduğum yerin çevresinde muhtemelen 10 tane var" dedi.
Ries, Çin'deki elektrikli araç pazarındaki yoğun rekabetin otomobil üreticilerini daha hızlı şarj süreleri ve daha düşük fiyatlı hızlı şarj modelleri geliştirmeye zorladığını belirtti. "Rekabet o kadar yoğun ki, daha hızlı şarj olan ve daha ucuz piller geliştirmezseniz hayatta kalamazsınız" diyen Ries, "Hızlı şarjın orta ve hatta düşük segmentteki modellere doğru yayıldığını görüyoruz. Sanırım en azından Çin'de beş dakikalık şarja ulaşmaya daha önce tahmin edilenden çok daha yakınız" şeklinde devam etti.
