Serkan Üstün / Nefes.com.tr
Emekli aylıklarında 2025 itibariyle büyük düşüş yaşanmaya başladı.
1 Ocak 2025 itibariyle emekli olan çok ciddi bir kayıpla yüz yüze kaldı. 2024 ve 2025 yıllarına ilişkin emekli maaşlarında yüzde 30 civarında büyük bir fark oluştu.
Ancak AKP hükümeti emekli olacakların bütün taleplerine rağmen bu yönde adım atmadı.
IŞIKHAN 'ÇALIŞMA VAR' DEMİŞTİ
2024 yılı ekim ayında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, emekli aylıklarında oluşacak farka ilişkin ilişkin soru üzerine, "Bir netlik yok, ekiplerimiz çalışıyor, Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile çalışıyoruz" diyerek konuyu kapatmıştı.
Konu ile ilgili çalışmalar yapıldığını söyleyen hükümet adaletsizliği gidermek için herhangi bir adım atmadı. Bu nedenle emekli de büyük bir adaletsizlikle yüz yüze kaldı.
KANUNDAKİ FORMÜL BÜYÜK ADALETSİZLİK YARATIYOR
Peki emekli aylıklarında 2025 itibariyle yaşanan gerilemenin sebebi ne?
2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndaki düzenlemeler nedeniyle emekli aylıkları ciddi biçimde geriledi.
Kanunda yer alan güncelleme katsayısı hesaplama yöntemi sebebiyle 2024 ve 2025’te işçi ve Bağ-Kur emeklileri için büyük bir adaletsizlik ortaya çıktı.
2024’ün ikinci yarısında emekliliğe başvuranlar 2025’in ilk yarısında emekliliğe başvuranlardan yaklaşık yüzde 30 daha fazla aylık alıyor.
Sorunun temeli ise kanundaki hesaplama yöntemi ve enflasyondaki dalgalanma.
Bu adaletsizlik her yıl ortaya çıkmasa da enflasyonun yüksek olduğu yıllarda emekli aylıklarında ciddi bir adaletsizlik yaşanıyor.
Emekli aylıkları, ortalama aylık kazancın aylık bağlama oranıyla çarpılması ile hesaplanıyor.
Ortalama aylık kazanç ise, sigortalının çalıştığı yıllardaki prime esas kazançlarının güncelleme katsayısı ile güncellenmesi sonucu bulunuyor.
Bu nedenle güncelleme katsayısı emekli aylıklarının belirlenmesinde kritik önem taşıyor.
Güncelleme katsayısı ise yıllık enflasyon ve büyüme oranını ile hesaplanan bir formüle göre belirleniyor.
2024 yıl sonunda enflasyon ve büyüme oranlarındaki gerileme ise emekli maaşlarının belirlenmesinde ciddi bir kayba neden oluyor.
VATANDAŞ ADALETSİZLİĞE İSYAN ETTİ
Bu durum e-devletten 'Ne kadar emekli maaş alırım?' ekranına bakanların sosyal medyadaki isyanına da yansımış durumda.
EMADDER Emeklilikte Adalet Derneği Başkanı Mihriban Uğurlu konu ile ilgili paylaşımında "Düşünebiliyor musunuz, tamamen aynı şartlarda adam 6000 günle emekli oldu 31 bin, ben 8500 günle şimdi olsam 20 bin" diyerek adaletsizliğe isyan etti.
Paylaşıma gelen yorumlar da adaletsizliği gün yüzüne çıkardı.
Bana ait olan prim olarak ödediğim rakamların toplamindan 6 bin TL nereye gitti , ben hep tavandan ödemiştim SGK ya tabana doğru evriliyor haksızlık , buhar oldu gelecegimiz . pic.twitter.com/AuF0dwfHEg
— EST Cem 92 (@cemako77) January 24, 2025
Hırsız bunlar pic.twitter.com/EZx595hFYo
— 🇹🇷💛ERDEM❤️ 🇹🇷 (@corlu__59) January 23, 2025
Ancak bu adaletsizliğin giderilmesi için henüz bir adım atılmadı.
Emekli olma hayalimizinde içine ettiler. pic.twitter.com/8bTQK89iEH
— tough🎯boy (@toughboy61) January 23, 2025