ALİ ÖZTÜRK / NEFES
İktidar emekliye vurdukça vuruyor, emekliler arasında bile zam uçurumu var. 2008’de aylık bağlama oranı ve güncelleme katsayısını düşürüp darbe vurmaları yetmedi, memura, memur emeklisine, tarım Bağ-Kurlusuna, işçi emeklisine, asgari ücretliye farklı farklı zam verildi. 8 farklı kapsamdaki emekliye 8 farklı maaş hesabı yapıldı, 7 yıl önce en düşük emekli aylıkları bazında 3-4 kat olan fark sıfırlandı, emekli maaşları 14.469 TL taban aylıkta eşitlendi.
ADALET ŞAŞTI
3600 günle yaşlılık aylığı alan tarım Bağ-Kurlusu ve yarı zamanlı çalışmış olan tarım SSK’lılarıyla, hep asgari ücretten 10 bin gün prim ödeyip emekli olan emekli arasında 3 kattan fazla maaş farkı varken, şimdi hepsi 14.469 TL alıyor.
7 yıl önce SGK tarafından 480 TL-599 TL arasında hesaplanan tarım Bağ-Kurlusu, tarım SSK’lısı, SSK yaşlılık aylıkları, 2019’da geçilen “taban aylık” uygulaması ile bugün 30 kat arttı. 7 yıl önce 1.406 TL ve 1.570 TL olarak hesaplanan 2008 sonrası SSK ve Bağ-Kur emekli aylığı ise bugün 14.469 TL olarak hesaplanıyor.
2000 öncesi SSK emeklileri bugün en düşük 16.400 TL alıyor. 2018’de en düşük normal SSK emekli aylığı 1.570 TL hesaplanırken, hep asgari ücretten 10 bin gün prim ödeyene 14.469 TL aylık hesaplanıyor. Yani en düşük emekli aylığı aslında 7 yılda 9.2 kat arttı.
Memur emeklisi de 2018 yılında en düşük 1.977.68 TL alırken, bugün 19.616 TL alıyor. Tarım SSK’lısı emekli aylığı 30 kat artarak 480 TL’den 14.469 TL’ye çıkarken aynı dönemde en düşük SSK emekli aylığında 9.2 kat, memur emekli aylığında 9.9 kat artış var. Emeklilerin bir kısmına az, bir kısmına çok zam yapılması adaletsizliğe yol açtı. En düşük memur maaşının 15 kat, asgari ücretin yaklaşık 14 kat artması da, adalet terazisinin şaştığını gösterdi.
5 bin TL olan kök aylık var
SOSYAL Güvenlik Kurumu (SGK) farklı başlıklar altında emekli aylığı hesaplıyor. Tarım Bağ-Kurlusu, tarım SSK’lısı, SSK yaşlılık aylığı, Bağ-Kur yaşlılık aylığı, Bağ-Kur emeklisi, 2000 öncesi SSK emeklisi, 2000 sonrası SSK emeklisi, memur emeklisi başlığıyla aylık ödeniyor.
2008 sonrası emekli olanların hesabı da çok farklı. Aylık bağlama oranı (ABO) ve güncelleme katsayısı 2008’de düşürülünce emekli aylıkları iyice kuşa döndü. Çok düşük kalan, hatta SGK’nın 5.015 TL’den başlayan rakamlarda hesapladığı aylıklar Hazine tarafından 14.469 TL olan taban aylığa tamamlanıyor.
