Esad’ın captagon imparatorluğu: Dev laboratuvar bulundu
Suriye'nin devrik cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın ülkeyi terk etmesinin ardından silahlı muhalif gruplar Şam'ın batısındaki büyük bir uyuşturucu laboratuvarını ortaya çıkardılar.
Esad rejimi, Ortadoğu'nun dört bir yanına yayılan captagon adlı amfetamin benzeri uyuşturucu maddenin üretimi ve satışından kazanç sağladığı konusunda ABD ve diğer bazı devletlerce suçlanıyordu. Esad Ailesi ise uyuşturucu ticaretiyle herhangi bir bağlantılarının olduğunu daima reddetmişti.
Batılı hükümetler her yıl milyarlarca dolar hacme ulaşan captagon kaçakçılığının Suriye'deki ayağını Esad'ın kardeşi Mahir Esad ve onun komutasındaki Dördüncü Tümen ile ilişkilendirmekteydi. Mahir Esad'ın nerede olduğu bilinmiyor.
Esad rejiminin ani çöküşünün ardından gazeteciler ilk kez Suriye'deki captagon imparatorluğuna dair kanıtları aramaya başlayabildiler.
Esad'ı deviren muhalif savaşçılar, Duma kentindeki terk edilmiş tesisin içindeki karanlık, dehlizli depolarda mobilya, meyve, dekoratif çakıl taşları ve voltaj regülatörlerinin içine gizlenmiş binlerce hap bulduklarını söylediler.
Hapların çoğunun üzerinde captagon haplarını tanımlayan çift hilal logosu ya da "Lexus" kelimesinin damgalandığı görülüyordu.
Gazetecileri tesisin içine alan muhalif savaşçılardan biri, "Bunlar ihracata hazır" dedikten sonra cihazlardan birini açarak içinde saklı hapları ortaya çıkardı.
New York merkezli New Lines Enstitüsü Captagon Ticareti Projesi Direktörü Caroline Rose, captagonun tahmini küresel ticaret hacminin 10 milyar dolar olduğunu ve devrik Suriye yönetiminin bundan yıllık kazancının yaklaşık 2.4 milyar dolar olduğunu belirtti.
Rose, Reuters tarafından görülen tesisin şimdiye kadar bulunan en büyük captagon laboratuvarlarından biri olduğunu söyledi.
Captagon ilk olarak 1960'larda Almanya'da, dikkat eksikliği bozuklukları ve narkolepsi gibi dikkat sorunlarının tedavisine yardımcı olmak üzere üretilen bir uyarıcının marka adıydı.
Üretimi durdurulsa da ilacın "fakir adamın kokaini" olarak bilinen yasa dışı bir türü Doğu Avrupa'da ve daha sonra Arap ülkelerinde üretilmeye devam etti.
Daha sonra 2011'de hükümet karşıtı gösterilerin ardından Suriye'de patlak veren çatışmalar sırasında gündeme geldi.
Suriye'de uyuşturucu maddenin tek bir hapının üretimi sadece birkaç sente mal olurken, captagon, Riyad gibi Orta Doğu'nun zengin şehirlerinde 25 dolara kadar satılabiliyor.
Komşu Arap ülkelerinde ciddi bir sosyal sorun haline gelen captagon kaçakçılığı, bu ülkeleri, uyuşturucu tedarikini durdurmak için rejimle müzakerelere zorlamıştı.