Esnaf dükkanı devredip gidiyor

SONGÜL DALGIÇ BİLGİLİ / NEFES

Konut kiraları kadar gündeme gelmeyen iş yeri kiraları esnafın başına dert oldu. Fahiş kira artışları ve artan maliyetlerden bunalan küçük işletmeler ya kapıya kilit vuruyor ya devretmenin yollarını arıyor. Küçük esnaf ve sanatkar, “Maaşlı çalışsak daha fazla kazanırız” diye dert yanıyor. İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (İSTESOB) Başkanı Faik Yılmaz, kapanışların başlıca nedenlerini yüksek kiralar, yüksek faiz etkisiyle kredi olanaklarının azalması, hammadde ve personel ücretlerinde artış olarak sıraladı.

YÜZDE 525 ARTIŞ

İstanbul’da esnaf ve sanatkâr sayısının en yoğun olduğu ilçelerde kiralarda fahiş artışlar dikkat çekiyor. İSTESOB verilerine göre Esenyurt, Küçükçekmece, Bahçelievler, Eyüpsultan ve Ümraniye’de pandemi öncesinde ortalama 4 bin TL olan iş yeri kiraları, yüzde 525 artarak bugün 25 bin TL’lere çıktı. Dükkanın konumu ve metrekaresine göre bu rakam yükselebiliyor. Kiralar özellikle küçük esnafı zor durumda bıraktı. Yılmaz, “Esnaf astronomik kira artışları ile karşı karşıya. Bu durum, ekonomiyi de istihdamı da tehdit ediyor” dedi. Çözümün düşük kira, toplu üretim ve iş birliği imkânı sunan küçük sanayi siteleri olduğunu belirten Yılmaz şöyle devam etti:

“E-ticaret iş yerleri açılış-kapanış sayısında önde. E-ticaretin ardından en çok kapanan iş yerleri tekstil, lokanta ve bakkal-büfeler. Tekstil sektörü, küresel rekabet, artan maliyetler ve ekonomik dalgalanma yüzünden zorluk yaşıyor. Restoran ve kafelere talep her geçen gün artıyor. Bu duruma karşın zincir restoranlar, fast food markaları ve online yemek sipariş platformları küçük işletmeler için rekabeti zorlaştırıyor.”

İSTANBUL’DA SON 14 AYDA 16 BİN 414 İŞ YERİ KAPANDI

İstanbul Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Faik Yılmaz, 2024 yılı genelinde İstanbul’da 14 bin 250 esnaf ve sanatkârın iş yerini kapattığını hatırlattı, “2025’in ilk 2 ayında ise 2 bin 164 esnaf ve sanatkâr iş yerine kilit vurmak zorunda kaldı” dedi. Buna göre son 14 ayda sadece İstanbul’da 16 bin 414 iş yeri kapısına kilit vurdu. Faik Yılmaz, “Pandemi sonrası değişen tüketici beklentileri girişimcileri zorlamaya başladı” diye konuştu.

SOKAKTAKİ ESNAFIN YARISI DEVREDİYOR

NEFES’e konuşan bir esnaf enflasyonla düşen alım gücünün işlem hacimlerini küçülttüğünü belirterek, “Sokağımdaki esnafın yarısından fazlası, işini devretmeye çalışıyor. Maaşlı çalışsa daha fazla kazanacaklar” dedi. İSTESOB Başkanı Yılmaz da “Büyük marketler ve dijital ticaret yaygınlaşması bakkalları zayıflattı” diye konuştu.