Avrupa futbolu, bahis şirketlerinin gölgesinde yeni bir döneme girmiş durumda.
Investigate Europe’un Guardian ile paylaştığı çarpıcı araştırmaya göre, Avrupa genelindeki 31 üst düzey ligin üçte ikisinde yer alan takımlar, en az bir bahis şirketiyle sponsorluk ilişkisi kurmuş durumda.
Bu da kumar parasının futboldaki etkisinin düşündüğümüzden çok daha derin olduğunu ortaya koyuyor.
Premier Lig, 2024-25 sezonuyla birlikte forma önünde bahis sponsorluğunu yasaklamaya hazırlanırken, Avrupa’daki kulüplerin benzer yasakları nasıl aştığı da bu araştırmada dikkat çekici bir şekilde ortaya kondu.
YASAK VAR AMA YOLLAR BULUNUYOR
Toplam 442 kulübün yer aldığı araştırmada, 296 takımın bu sezon en az bir bahis ortağı bulunuyor.
145 kulüp ise formalarının göğsünde doğrudan bir bahis markasının logosunu taşıyor. Özellikle İtalya ve Belçika gibi yasağın yürürlükte olduğu ülkelerde kulüpler, dolaylı yöntemlerle bu engelleri aşıyor.
Örneğin, bahis şirketleri logoları yerine hayır kurumları ya da haber/eğlence platformları üzerinden tanıtımlar yapılıyor.
MILAN TEPKİLERE RAĞMEN...
Belçika'da yürürlüğe giren yeni yasa, forma sponsorluğunu sadece kol ve sırtla sınırlasa da bazı kulüpler, şirketin alt markalarını kullanarak formanın ön yüzünde yer almaya devam ediyor.
Club Brugge, Unibet yerine onunla bağlantılı bir haber uygulaması olan U-Experts’i kullanarak yasayı dolanıyor.
İtalya’da ise 2018'den bu yana forma önü bahis sponsorluğu yasak olmasına rağmen Inter, Parma ve Lecce gibi takımlar hala bu tür sponsorlukları sürdürüyor.
Örneğin Milan, ülkede lisansı olmayan Boomerang Bet ile bir anlaşma imzalayarak tepki çekti. Üstelik bu markanın İtalya’da kara listede olmasına rağmen, kulübün web sitesindeki tanıtım halen yayında.
GALATASARAY'A YASA DIŞI BAHİS SUÇLAMASI
Galatasaray'ın bir dönem formasına "Meritking News" adlı haber portalının reklamını alması tartışma konusu olmuştu. Yasa dışı bahis sitesinin göstermelik haber sitesinin adını, formanın sırt bölümüne reklam olarak yazdıran Galatasaray Kulübü, tepkilerin ardından anlaşmayı iptal ettiğini açıklamıştı.
ASYA PAZARININ ETKİSİ BÜYÜYOR
Araştırma, Avrupa’nın önde gelen beş ligindeki 27 kulübün Asya merkezli bahis şirketleriyle ortaklık kurduğunu da ortaya koyuyor.
Bu şirketler, Avrupa'da resmi lisansa sahip olmamalarına rağmen, VPN üzerinden bölgesel reklamcılıkla pazarda varlık göstermeyi sürdürüyor.
İtalya’da sekiz kulübün sponsorlukları, yalnızca Asya’dan veya VPN’le erişildiğinde görüntülenebiliyor.
Hollanda Eredivisie’deki tüm takımların en az bir bahis sponsoruyla anlaşması varken, Portekiz, Yunanistan ve Almanya da bu alanda öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor.
Macaristan, Romanya ve Bulgaristan gibi daha küçük pazarlarda bile forma üzerinde bahis reklamlarının yaygınlığı dikkat çekiyor.
PREMIER LİG ÖNCÜLÜK EDİYOR AMA...
Premier Lig, bu konuda en çok tartışılan liglerden biri.
2024-25 sezonunda 11 takımın formasının önünde bahis logosu yer alıyor. Bu, Avrupa’nın beş büyük ligi arasında en yüksek oran.
Her takımın en az bir bahis ortağı bulunuyor. Global Data’ya göre bahis şirketleri, Premier Lig formalarındaki sponsorluklar için bu sezon yaklaşık 135 milyon dolar harcadı.
Bristol Üniversitesi’nin yaptığı başka bir araştırma ise bu sponsorlukların etkisinin düşündüğümüzden az olduğunu öne sürüyor.
Premier Lig’in ilk haftasında yayınlanan 30 bine yakın kumar reklamının yalnızca yüzde 10’undan daha azı forma sponsorlarından gelmiş.
UZMANLAR UYARIYOR: KUMARI TEŞVİK
Dünya Sağlık Örgütü’nün kumar ve bağımlılık üzerine çalışan uzmanlarından Charles Livingstone, bu reklamların insanların kumar oynama ihtimalini artırdığını ve şirketlerin en büyük hedefinin “yeni kumarbazlar bulmak” olduğunu vurguluyor.
Ona göre, bahis şirketleri promosyonlara milyonlarca dolar yatırıyor çünkü en iyi müşterileri, parasız kalan eski kumarbazlar değil, yeni başlayanlar.
Futbolun kalbinde dönen bu para trafiği, sadece sahadaki oyunları değil, izleyicilerin alışkanlıklarını da derinden etkiliyor.
