Geniş tanımlı işsizlik ve dar tanımlı işsizlik makası açılıyor

Serkan ÜSTÜN / Nefes.com.tr

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), işsizlik oranının azaldığını açıklasa da geniş tanımlı işsizlik oranında artış sürüyor.

Geniş tanımlı işsizlik olarak bilinen "zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı" ile dar tanımlı işsizlik oranı arasındaki makas açılıyor.

TÜİK verilerine göre, Türkiye'de dar tanımlı işsiz oranı kasımda yüzde 0,1 azalışla yüzde 8,6 oldu. İşsiz sayısı ise 84 bin düşüşle 3 milyon 72 bin kişiye geriledi.

Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı 0,6 puan artarak yüzde 28,2 oldu.

Geniş tanımlı işsizlik; mevsimlik çalışanları, standart işsizleri ve potansiyel işgücünü, yani iş aramaktan ümidini kesmiş ancak işbaşı yapmaya hazır olan kişileri anlatıyor.

Dar tanımlı işsizlik ise yalnızca son dört hafta içerisinde aktif olarak iş arayan kişileri anlatıyor.

Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2024 yılı kasım ayında bir önceki aya göre 0,6 puan artarak yüzde 28,2 oldu.

Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 18,5 iken işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı yüzde 19,4 olarak tahmin edildi.

Veriler incelendiğinde, son yıllardaki genel eğilim dar tanımlı işsizlik ile geniş tanımlı işsizlik arasındaki farkın açıldığını gösteriyor.

BİR YILDA 5,6 PUAN ARTTI

Buna göre, 2023 Kasım ayında yüzde 22,6 olan geniş tanımlı işsizlik (atıl işgücü) oranı bir yılda 5,6 puan artarak 2024 Kasım ayında yüzde 28,2 oldu.

Bir yıl önce 8 milyon 666 milyon olan geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2,8 milyon arttı ve Kasım 2024'te 11 milyon 436 bin oldu.

Geniş tanımlı işsizlik oranı Haziran 2024'te 29,2 ile rekor kırmıştı.

Son dönemdeki veriler incelendiğinde hem mevsimlik-geçici işçi oranının hem de potansiyel işgücünün arttığı görülüyor. Ancak geniş tanımlı işsiz sayısındaki artışın asıl sebebi ise potansiyel işgücü oranındaki artış.

Yani iş bulma ümidini kesmiş olan ancak çalışmaya hazır kişi sayısında ciddi bir yükseliş var.

2023 Kasım'da işsizlerin ve potansiyel işgücünün birleşik oranı yüzde 17,3 olurken bu oran 2024 Kasımda 19,4 seviyesinde.

Öte yandan TÜİK'te göre işsizlik azalırken hem istihdamda hem de işgücünde gerileme olduğu görülüyor.

İSTİHDAM VE İŞGÜCÜ GERİLİYOR

Verilere göre istihdam edilenlerin sayısı 2024 Kasım'da bir önceki aya göre 168 bin kişi azalarak 32 milyon 748 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 49,6 oldu.

İşgücü ise kasımda aya göre 252 bin kişi azalarak 35 milyon 820 bin kişiye düştü. İşgücüne katılma oranı ise 0,4 puan azalarak yüzde 54,2 olarak gerçekleşti.

İşgücü, iş yaşındaki tüm potansiyel çalışanları temsil ederken, istihdam sadece bu potansiyel çalışanlar içinde mevcut bir işte çalışanları ifade ediyor.

Yani veriler zamanla nüfusun daha büyük bir çoğunluğunun işgücü dışına çıktığını gösteriyor.