Google'dan ayrılıp ülkesine döndü, milyarder oldu

Çin'de yapay zeka gelişmelerinin tetiklediği teknoloji rallisi, girişimcilerin servetlerinde artışı da beraberinde getiriyor.

Guangzhou merkezli otonom sürüş teknolojisi şirketi Pony.ai patronu James Peng'in serveti, Bloomberg Milyarderler Endeksi verilerine göre 1,1 milyar dolara ulaştı.

ABD'de New York Borsası'nda kasım ayında halka arz edilen robotaksi şirketinin hisseleri, son iki günde yüzde 23, kasımdaki arzdan bu yana yüzde 41 oranında arttı.

Şirkette yüzde 17'lik paya sahip olan Çinli Peng de böylece dolar milyarderleri kulübüne giriş yaptı.

ABD'DE OKUDU, GOOGLE'DA ÇALIŞTI

Peng, Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi'nden lisans derecesiyle mezun olduktan sonra, ABD'ye giderek New York Eyalet Üniversitesi'nde yüksek lisans, Stanford Üniversitesi'nde ise doktora yaptı.

Peng, 2005-2011 yılları arasında Google'da yazılım mühendisi olarak çalıştı ve reklam sistemleri konusunda uzmanlaştı.

Daha sonra 2011-2016 yılları arasında Çinli Baidu Inc.'de baş tasarımcı olarak çalıştı ve şirketin otonom sürüş ünitesinde araştırma ve geliştirmeden sorumlu oldu.

'ARABA KULLANMAK ÇOK SIKICI'

Peng, 2016 yılında Pony.ai şirketini, şu anda şirketin teknoloji lideri olan Tiancheng Lou ile birlikte ABD'deki Silikon Vadisi'nde kurdu. Lou da Google ve Baidu'da çalışmıştı.

Otonom sürüş yazılımları üreten firma, Pekin ve Şanghay gibi şehirlerde 250 robotaksilik bir filo işletiyor.

Peng, Bloomberg News'e gönderdiği bir e-postada, otonom sürüş teknolojisine yönelmesini "Araba kullanmanın çok sıkıcı ve tekrarlayan bir görev olduğunu ve yapay zekanın insanları özgürleştirip özgürleştiremeyeceğini düşünmeye başladım" sözleriyle anlatıyor.

Şirkete, dünyanın en büyük otomobil üreticisi Toyota dahil birçok firma yatırım yaptı.

TRUMP ENDİŞESİ

Şirketin geçen yıl sonlarında Nasdaq borsasında halka arz edilmesine yönelik karar, Başkan Donald Trump'ın geçiş ekibinin otonom araçlar için federal bir çerçeve oluşturulmasına öncelik vermek istediğini söylemesinin ardından gelmişti.

Trump'ın özellikle siber güvenlik veya veri toplama endişeleri gerekçeleriyle Çinli şirketlere karşı sert davranması bekleniyor.

ABD'de Joe Biden'ın başkanlığı döneminde, otonom araçlar için hayati önem taşıyan gelişmiş çiplerin Çin'e ulaşmasını engellemeyi amaçlayan düzenlemeler açıklanmıştı. Biden yönetimi ayrıca, otonom araçlar için Çin yapımı yazılım ve donanımların ithalatını ve satışını yasaklayan bir karara imza atmıştı.

Peng, Kasım 2024'te şirketin halka arzından sonra Bloomberg TV'ye verdiği röportajda, çipler üzerindeki olası ihracat kısıtlamaları sorulduğunda, "Bizim için bu yeni bir şey değil, epeydir uğraşıyoruz," demiş ve "Jeopolitik gerginliklerden kaynaklanan riski daha da azaltmak için daha çeşitlendirilmiş bir tedarik zincirine sahip olmaya çalışacağız" eklemesini yapmıştı.

Peng, şirketin ABD dışındaki Güney Kore, Singapur ve Ortadoğu gibi uluslararası pazarlara da odaklanacağını söylemişti.

Pony.ai, ABD'de araştırma, geliştirme ve test çalışmaları için 100'den fazla kişiyi istihdam ediyor. Şirketin ABD geliri, toplamın yüzde 1'inin altında kaldı ve şirket, öngörülebilir gelecekte daha fazla genişleme planı olmadan Amerikan operasyonlarının kapsamının sınırlı kalmasını bekliyor.

DEEPSEEK ETKİSİ

Çin'de geçen ay yapay zeka şirketi DeepSeek'in yeni dil modelinin çıkışı, başta ABD borsaları olmak üzere tüm dünyayı sarsmıştı.

DeepSeek'in düşük maliyetli ancak yüksek performanslı yapay zeka modeli, ABD'de teknoloji hisselerini olumsuz etkilerken Çin'de teknoloji şirketlerinin hisselerinde toplamad 1,3 trilyon doları aşan ralliyi de beraberinde getirmişti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in hafta başında ülkedeki teknoloji patronlarıyla bir araya gelmesi de iyimserliği artırmıştı.