DİLAN KUTLU / NEFES
TÜRKİYE’nin hububat üretim merkezi Güneydoğu Anadolu başta olmak üzere, Marmara ve Karadeniz’de yetersiz yağışlar yüzünden kuraklık ve tarımsal üretimde ciddi düşüş riski doğdu. Türk tarımındaki kuraklık krizi en çok Güneydoğu Anadolu’yu etkiledi. Yetersiz yağışlar nedeniyle hububatın kalbi olan bu bölgede tarımsal üretim tehlikeye girdi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) raporuna göre yağışlarda mevsim normallerine göre yüzde 58’e varan düşüş yaşandı. Yağışlar olmadığı takdirde ilerleyen dönemde üretim kaybı olacak. Küresel ısınma ve iklim değişikliği, her yıl daha fazla etkisini hissettirerek dünya çapında tarımsal üretimi zorlarken Türkiye de bundan payını almış oldu.
ÜRETİM KAYBI
TMO’nun Aralık 2024 yağış analizine göre, Türkiye genelinde yağışlarda yüzde 28’lik bir düşüş yaşandı. En az yağış alan iller Şanlıurfa, Hatay ve Şırnak oldu. Geçen yıla göre tüm bölgelerde yağışlarda, yüzde 4 ile 58 arasında azalma oldu. Hakkari ve Şırnak’ta yağış, son 14 yılın en düşük seviyesine geriledi. Güneydoğu Anadolu bölgesinde yağışların, geçen yıla göre yarıya inmesi yüzünden kuraklık riski baş gösterdi. Bazı yerlerde kışlık ekimler bitmedi. Şanlıurfa’da, kuraklıktan kaynaklı tohumlar filizlenmezken yağış olmazsa çiftçilerin tarlalarını sürüp yeniden ekim yapmak zorunda kalacağı belirtildi. Yağışlar olmazsa ciddi üretim kayıpları yaşanacağına işaret edildi. Kırmızı mercimeğin anavatanı Güneydoğu’da, kuraklık nedeniyle ciddi üretim kayıpları yaşandı. Şanlıurfa’da mercimek ekimi yüzde 48 azalırken, Diyarbakır ve Mardin’de bu oran yüzde 54’e, Adıyaman’da yüzde 58’e ulaştı.
Trakya’da kanola yerine buğday ekildi
KURAKLIK sadece Güneydoğu’yu değil, Marmara ve Karadeniz bölgelerini de etkisi altına aldı. Trakya’da iki üretim merkezi Edirne ve Tekirdağ’da kuraklık nedeniyle kanola tarlaları sürülerek yerine buğday ekilmeye başlandı. Amasya’da su sıkıntısı nedeniyle ayçiçeği, mısır, soğan ve kenevir ekiminden vazgeçilerek buğday ve arpaya geçildi. Samsun ve Sinop’ta da buğday ekimi artarken, Tokat’ın iç kesimlerinde kar yağışı eksikliği nedeniyle buğday yerine arpa ekildi. Kuraklık, ürün tercihlerini ve tarım alışkanlıklarını zorunlu olarak değiştirdi.