Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeninde 9 işçinin toprak altında kalarak yaşamını yitirdiği heyelana ilişkin 5'i tutuklu 43 sanığın, "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak" ve "Çevreyi taksirle kirletmek" suçlarından yargılanmasına başlandı.
Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle, bazı tutuksuz sanıklar ile taraf avukatları ve müşteki yakınları katıldı.
Tutuklu sanıklar Ali Rıza Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ise duruşmaya bağlı bulundukları cezaevinden Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemleri (SEGBİS) üzerinden katıldı.
Duruşmaya, firari sanıklar, John H, Kenan Ö, Luis Q, Vınh Luu D L, Kevin James G, Kevin Joseph R. ve Wıllıam Keıth M. ise katılmadı.
MAHKEMEDEN SALON TALEBİNE RET
Kimlik tespitiyle başlayan duruşmada, bazı müşteki ve sanık avukatları, salonun fiziki şartlarının yetersizliği nedeniyle usule ilişkin itirazlarda bulundu, şartların düzeltilmesini ve talimatla ifadeleri alınan bazı sanıkların salonda hazır edilmesini istedi.
İtirazları değerlendiren mahkeme heyeti, söz konusu celse için Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) ve SEGBİS sistemlerinin taşınmasının mümkün olmadığını belirterek, yargılanmanın sürüncemede kalmaması için taleplerin reddine oy birliğiyle karar verdi.
İddianamenin okunmasının ardından sanıkların savunmalarına geçildi.
Ayrıca Tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle, Erzincan Kapalı Ceza İnfaz Kurumundan cezaevi nakil araçlarıyla güvenlik önlemi alınarak Erzincan Adliyesi'ne getirildi.
Duruşmayı CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, Erzincan Baro Başkanı Avukat Emre Bölükbaşı, Barolar Birliği adına gözlemci ve sivil toplum örgütü temsilcileri de takip ediyor.
"FELAKETE GİDEN YOLLARIN TAŞLARI DÖŞENDİ"
Duruşmayı izlemek üzere Erzincan'a giden CHP, DEM Parti ve TİP milletvekilleri ölen işçilerden Uğur Yıldız'ın fotoğrafının yer aldığı pankartla adliye binasına kadar yürüdü. Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Ardahan Milletvekili Özgür Erdem İncesu ile DEM ve TİP'li milletvekilleriyle İliç faciasının duruşması için Erzincan'da olduklarını belirterek, adliye binası önünde açıklamalarda bulunan Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, "Bu maden sahasının nihai ÇED raporları hazırlanırken bu raporlar yetkililer tarafından imzalanıp onaylanırken ve sahada altın maden üretimi bu doğrultuda yapılırken bu felakete giden yolun taşlarının bir bir döşendiğine şahitlik ediyoruz. 2021 yılında altın maden sahasının ikinci kapasite artışına ÇED onayı veren yetkililer bilirkişi raporlarında asli kusurlu sayıldı” dedi.
"BAKANLIKLAR 'GÖRMEDİM, DUYMADIM'I OYNUYOR"
Felaketle ilgili hazırlanan tablolarda solüsyonun fazlaca kullanıldığını belirten Yavuzyılmaz, şunları söyledi:
- Fezlekedeki tablolarla da gösterildiği üzere kaymanın yaşandığı yığın liç sahasında serilen malzeme ve bu serilen malzemenin içinde kullanılan solüsyonun oranında değişiklikler yapılıyor. Bu yığın liç sahasında kullanılan sıvı miktarı en yüksek seviyeye getiriliyor. Dolayısıyla da sıvılaşma artıyor. Buradaki kayan yığın liç malzemesi artık duyarlılığını kaybediyor ve felaket göz göre göre geliyor.
- Solüsyon kullanılırsa o kadar çok altın üretildiğini biliyoruz. O nedenle bu sahada üretim baskısı yapıldığını, bir zorlamanın yapıldığını, karlılık hırsıyla tedbirlerin alınmadığını görüyoruz. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kurulan İliç Faciasını Araştırma Komisyonunda ortaya çıktı ki, bakanlıkların hiçbiri sorumluluk kabul etmiyor. Çevre Bakanlığı yetkililerine soruyorsunuz diyorlar ki ‘Biz kaymanın yaşandığı yığın liç sahasından sorumlu değiliz. Biz bunu denetlemekle sorumlu değiliz.
- Biz sadece yığın liç sahasını ve zemin arasındaki bölümden sorumluyuz.’ Enerji Bakanlığına soruyoruz, 'Sizin denetleme yetkiniz var siz neden denetlemediniz? Onlar da diyorlar ki 'Biz sadece üretilen altından sorumluyuz. Bizim yığın liç sahasını denetim sorumluluğumuz yok' diyorlar. Yine soruyoruz bu sefer Çalışma Bakanlığı diyor ki 'Biz altın maden sahasının her yerinden sorumluyuz. Ancak yığın liç sahasından sorumlu değiliz' Üç bakanlık da ben görmedim, duymadım, bilmiyorumu oynuyor.
5 SANIK TUTULU
İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca, Çöpler köyündeki maden sahasında 13 Şubat 2024'te Adnan Keklik, Kenan Öz, Ramazan Çimen, Uğur Yıldız, Abdurrahman Şahin, Fahrettin Keklik, Mehmet Kazar, Şaban Yılmaz ve Hüseyin Kara'nın toprak altında kalarak hayatını kaybettiği, İsa Taşdelen ve İshak Demir'in yaralandığı toprak kaymasına ilişkin tutuklu sanıklar Iaın Ronald Guılle, Shaun Keady Swartz, Ali Rıza Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ile 38 tutuksuz sanığın yer aldığı 69 sayfalık iddianame hazırlandı.
Toprak kaymasının meydana geldiği gün olay öncesi, olay anı ve sonrasında yaşanan gelişmeler, bu kazalar konusunda uzman ve literatüre hakim bilirkişilerden oluşan heyetin 23 Mayıs ve 7 Haziran tarihlerinde bilirkişi raporlarını sundukları ve bu raporlar incelendiğinde 43 sanığa kusur verildiği, sanıklardan 12'sinin asli, 31'inin tali kusurlu oldukları belirtiliyor.
İddianamede, tüm sanıkların "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak" suçundan 2 yıldan 15'er yıla kadar hapis ve altın madenini o dönem işleten şirketin Kanadalı yöneticisi Iaın Ronald Guılle ile 2 sanık hakkında ayrıca "Çevreyi taksirle kirletmek" suçlarından adli para ya da toprak, su veya havada kalıcı etki bırakması halinde 2 aydan 1 yıla kadar hapisle cezalandırılması talep ediliyor.
İliç faciasında 13 ay sonra ilk duruşmaGündem
++++
