Türkiye'de 2016 itibariyle uygulanmaya başlayan kalıcı yaz saati uygulaması, her yıl tartışma konusu olmaya devam ediyor. Şimdi benzer bir tartışma ABD'de de patlak verdi.

ABD'de hafta sonundan itibaren saatler yaz saati uygulaması gereği bir saat ileri alınacak. İki eyalet (Arizona ve Hawaii) dışında tüm eyaletlerde geçerli olan bu uygulama sayesinde insanların bir saat daha fazla gün ışığı alması sağlanıyor.

Ancak hem ABD Başkanı Donald Trump hem de milyarder girişimci Elon Musk uygulamanın gerekliliğini sorgulamaya başladı.

ANKET BAŞLATTI

Musk kendi sosyal medya platformu X'te bir anket başlatarak katılanlara yaz saati uygulamasını destekleyip desteklemediklerini sordu.

Ankete katılanların yüzde 58'i saatlerin bir saat ileri alınmasını desteklediğini söylerken, yüzde 42'siyse saatlerin bir saat geri alınmasını tercih ettiğini belirtti.

Trump aralık ayında kendi sosyal medya platformu Truth Social'daki paylaşımında Cumhuriyetçi Parti'nin yaz saati uygulamasını kaldırmaya çalışacağını söylemişti. Trump yaz saati uygulamasının "rahatsız edici ve maliyetli" olduğunu savunmuştu.

NEDEN TARTIŞMALI?

Hem gün ışığından daha fazla yararlanmayı hem de enerji tasarrufunu sağlayan yaz saati uygulaması, ilk kez 1916'da Birinci Dünya Savaşı sırasında Almanya ve Avusturya'da uygulandı. Daha sonra diğer ülkeler de enerji tasarrufu için bu yöntemi benimsedi.

Ancak saat değişimi özellikle işyerleri ve uluslararası ticaret açısından birtakım zorluklar yaratıyor. Dolayısıyla bazıları her yıl saatleri ileri ya da geri almak yerine sabit bir saat sistemine geçilmesini savunuyor.

Amerikan haber ajansı Associated Press'in 2019'daki anketine göre Amerikalıların yüzde 40'ı standart saatin, yüzde 31'i ise yaz saati uygulamasının kalıcı olmasını istiyor. Yüzde 28'i ise mevcut sistemi tercih ediyor.

Ancak Türkiye'deki gibi kalıcı yaz saati uygulanması, sabahların daha uzun süre karanlık olmasına neden oluyor. Uyku ve göğüs hastalıkları uzmanı Dr. M. Adeel Rishi, kalıcı yaz saatinin biyolojik ritmi bozduğunu ve sağlık sorunlarına yol açtığını söylüyor. Rishi en sağlıklı ve güvenli yöntemin kalıcı standart saat olduğunu belirtiyor.

KALICI YAZ SAATİ TÜRKİYE'DE HALA TARTIŞILIYOR

Türkiye'de bu tartışma uzun süredir devam ediyor. Kalıcı yaz saatini getiren dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak X hesabında “Uygulama ile ciddi bir tasarruf sağlayacağız. Mesai ve eğitim saatlerinde karanlık süre azalacak, geçiş dönemindeki olumsuzluklar yaşanmayacak” demişti.

Ancak kalıcı yaz saatine tepkiler her sene biraz daha büyüyor. CHP’li milletvekilleri, geçen sene bu yılın bütçe görüşmeleri sırasında kalıcı yaz saati uygulamasının devam etmesini eleştirerek, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a tepki gösterdi.

CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı o zamanki açıklamasında “Çocuklar soruyor, ‘uyanamıyoruz, kahvaltı yapamıyoruz’ diyorlar. Damat gitti mirası kaldı” demişti.