Kısa vadeli dış borç rekora yaklaştı

2024 Ekim sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 236,1 milyar dolara yükseldi.

Aralık 2023'te 226,6 milyar dolar olan bu rakam, Haziran 2024'te 236,6 milyar dolarla rekor kırdıktan sonra sınırlı düzeyde geri çekilmişti.

Ekimdeki stokun 22,9 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu.

Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,4, Merkez Bankası’nın yüzde 15,9, özel sektörün ise yüzde 60,7 oranında paya sahip olduğu gözlendi.

2024'TE ARTTI

Ekim sonu itibarıyla, orijinal vadesine göre kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 2,3 oranında artışla 180,1 milyar dolara yükseldi.

Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 20,1 oranında artarak 82,2 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,5 oranında azalarak 60,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre yüzde 81,7 oranında artarak 22,8 milyar dolara yükseldi.

Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 2,0 oranında azalarak 19,6 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 9,0 oranında azalışla 18,8 milyar dolar oldu.

Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 38,2 oranında artışla 20,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

İTHALAT BORÇLARI AZALDI

Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 2,8 oranında azalarak 52,8 milyar dolara geriledi.

Borçlu bazında incelendiğinde, kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 15,5 oranında artarak 39,8 milyar dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 7,9 oranında artarak 102,8 milyar dolar oldu.

Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 0,5 oranında artarak 96,0 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 1,8 oranında azalarak 77,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

2023 yıl sonunda 1,7 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Ekim sonu itibarıyla 6,9 milyar dolara yükseldi.

Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon dolar oldu.

2024 Ekim sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 47,3’ü ABD doları, yüzde 21,2’si Euro, yüzde 16,4’ü TL ve yüzde 15,1’i diğer döviz cinslerinden oluştu.