Türkiye’de gıda enflasyonu 2020 yılından bu yana on yıllardır görülmemiş seviyelere yükseldi. Mevsimsel etkiyle Eylül 2024’te yüzde 43’e kadar inen gıda enflasyonu, iki ay sonra tekrar yüzde 50’ye yaklaştı.
BBC Türkçe, mutfağı saran enflasyon yangınının bilançosunu Türk mutfağının önde gelen yemekleriyle hesapladı. 4 kişilik beğendili kebap, tavuk güveci, menemen, hamsili pilav ve İzmir köftesindeki 2009-2024 yılları arasındaki fiyat değişimlerini 5’er yıllık periyotlarla hesapladı.
HAMSİLİ PİLAV 520 TL
Hesaplamalar gıda ürünlerindeki astronomik artışları gözler önüne serdi. Buna göre 2014 yılında 4 kişilik bir tavuk güveci hazırlamanın maliyeti 13.3 TL tutarken, 2024’te 137.09 TL’ye çıktı. Zam oranı 10 yılda yüzde 930.75, 15 yılda yüzde 1.742, son 5 yılda yüzde 530 oldu. Yaz kahvaltılarının vazgeçilmezi menemenin fiyatı da 2024'te 2009’a göre yüzde 2 bin 667, 2019'a göre yüzde 816.3 yükseldi. 10 yıllık değişim oranı yüzde 2.094 olurken, fiyatı 4.3 liradan 94.38 liraya çıktı.
Hamsili pilavın da maliyeti 15 yılda yüzde 2 bin 374, son 5 yılda yüzde 828.3 yükseldi. 10 yılda yüzde 1.519 artarak 32.15 liradan, 520.57 liraya çıktı.
Esnaf lokantalarının ünlü yemeği İzmir köfte ise 10 yılda yüzde 1.381 artarak 17.4 liradan 257.75 liraya çıktı. İçinde en temel gıda maddeleri olan kıyma, domates, patates, ekmek, soğan içeren yemek 15 yılda yüzde 2.485, son 5 yılda yüzde 818.9 fiyat artışına maruz kaldı.
10 YILDA YÜZDE 2538 ARTIŞ
Dünyanın en iyi yemekleri arasında yer alan beğendili kebabın sofralarda daha az görünür olmasının nedeni de belli oldu. Kuzu eti ve patlıcanla yapılan yemeğin maliyetindeki artış dikkat çekiyor. 2014’te 20.25 TL olan fiyatı, 2024’te 534.35 TL’ye çıktı. Yani 10 yıldaki değişim oranı yüzde 2 bin 538, 15 yılda yüzde 4 bin 144, son 5 yılda yüzde 1.251 oldu.