Sağlıklı bir dişte diş pulpası bulunur. Sinirler ve kan damarlarından oluşan bu pulpa; dentin, sement ve diş minesi adı verilen sert doku katmanlarıyla çevrili oluyor.
Bu katmanlar oldukça sert olmalarıyla biliniyor, ki diş minesi vücuttaki en sert doku olarak kabul ediliyor. Yine de bakteriler bu sert dokuları aşındırarak diş çürümesine neden olabiliyor. Bu çürüme pulpaya kadar ulaşırsa acı hissi yaratabiliyor.
Diş doktorları çürüyen kısmı çıkararak dolgu yapabiliyor. Bu dolgular 15 yıla kadar dayanabiliyor. Ancak daha sonra değiştirilmeleri gerekiyor. Her değişiklikte dişin daha fazla kısmının kesilmesi gerekiyor. Sonuç olarak kişinin dişini kaybetmesi kaçınılmaz hale geliyor.
İMPLANT BİR ÇÖZÜM AMA...
Bugün dişini kaybeden kişiler diş proteziyle durumu telafi edebiliyor. Bu implantlar, çene kemiğine titanyum vidalarla sabitleniyor ve genelde porselen kaplama oluyor. Her ne kadar dişlerin işlevini yerine getirseler de gerçek bir diş olmaktan çok uzak oldukları söylenebilir.
Eğer söz konusu implant kişinin var olan dişleriyle uyum sağlayamazsa ısırmak ve çiğnemek çeneye zarar verebiliyor. Bakteriler implanta yapışarak enfeksiyona bile yol açabiliyor. İşte bu yüzden bilim insanları gerçeğe çok daha yakın dişler yapmayı amaçlıyor.
İŞTE BİLİM İNSANLARININ İSTEDİĞİ ÇÖZÜM
Boston’daki Tufts Üniversitesi Diş Fakültesi’nden Pamela Yelick ve Weibo Zhang, domuz çenesinden aldıkları hücreleri laboratuvar ortamında çoğaltarak insan dişine benzer yapılar geliştirdi. Yelick ve Zhang bu dişi yaparken domuz ve insan diş hücrelerini birbirine karıştırdı.
Daha önce yapılan çalışmalarda biyolojik olarak parçalanabilen “iskeletler” üstüne yerleştirilen diş hücreleri, farelerin derisinin altına ekilmiş ve diş benzeri yapıların oluştuğu görülmüştü.
Stem Cells Translational Medicine dergisinde yayınlanan son çalışmadaysa insan dişlerinden alınan hücreler mini domuzların çenelerine yerleştirildi. İki ay sonra yapılan analizlerde bu dişlerin dentin ve sement gibi doğal dişlerde bulunan sert dokuları geliştirdiği görüldü.
MIT Technology Review'in haberine göre biyomühendislik ürünü olan bu dişler, titanyum implantların doğurduğu dezavantajları aşabilir. Çünkü laboratuvar ortamında oluşturulan bu dişler, canlı dokularda olduğu gibi çene kemiği ve diş etlerine entegre edilebilir.
Şu an için mükemmel şekle sahip dişlerden bahsetmek mümkün değil. Ancak bilim insanları gelecekte fonksiyonel ve doğal dişlere tıpatıp benzeyen diş implantları üretebileceklerini umuyor.
Maliye'nin radarına bu kez doktorlar girdiSağlık
