İran şu anda yakıt sıkıntısı, yüksek enflasyon, para biriminin serbest düşüşte olması, bölgesel müttefiklerinin çoğunun askeri yenilgisi ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi gibi sorunlarla karşı karşıya.
Ama Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın en öncelikli sorunlarının başında, ekibindeki görevden alınan ve istifa eden bakanlar geliyor…
Ekonomi Bakanı Abdunnasır Himmeti, hakkında meclise sunulan gensoru önergesinin kabul edilmesiyle azledildi. Pezeşkiyan’ın stratejik işlerden sorumlu yardımcısı Cevad Zarif de Himmeti’den hemen sonra istifasını vermeye zorlandı.
MUHAFAZAKÂRLAR AĞIR BASIYOR
Şu anda hem Meclis hem de yargı, hükümete yakında daha fazla suçlamanın yöneltileceğini söyleyen muhafazakârların elinde.
İran’ın yönetim sisteminde seçilmiş bir hükümet olsa da özellikle yargı ve üst düzey konseylerde baskın gelen din insanları, seçilenlerin üstünde baskı kurabiliyor.
BEKLENMEDİK SERTLİKTE KONUŞTU
ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times, “Pezeşkiyan iki üst düzey müttefikinin dışarıda bırakılmasına tepkisini Pazar günü Meclis’te alışılmadık sertlikte bir konuşma yaparak gösterdi. Şaşırmış ve öfkeli görünen Pezeşkiyan kimi zaman sesini yükseltti, ellerini salladı ve İran’ın dış düşmanlarla ‘tam teşekküllü savaşta’ olduğunu söyledi” diye yazıyor.
Pezeşkiyan konuşmasında “İktidara geldiğimizden beri bir yandan enerji, su ve güçte eksikliklerle, öbür yandan tarım ve sağlık sektöründe, emeklilik maaşlarında olağanüstü borçlarla karşılaştık” dedi.
'TÜRKİYE BİLE NAKİT AKIŞINA İZİN VERMİYOR'
Hükümetin büyük bir bütçe açığı olduğunu söyleyen Pezeşkiyan, çalışanlarına, sözleşmelilere ve emeklilere maaşlarının verilemediğini ve ayakta kalmak için acil durum fonundan bir milyar dolar çekmek zorunda kaldıklarını belirtti.
Pezeşkiyan, Trump’ın yaptırımları katılaştırmasının bir sonucu olarak ham petrol satmakta zorlandıklarını, “Irak, Katar ve Türkiye gibi dost ülkelerin bile İran’ın nakit akışı yapmasına izin vermediğini” söyledi.
İranlı siyasi lider, ülkenin en üst düzey yetkilisi Ayetullah Ali Hamaney ile yaşadığı görüş ayrılığından bile bahsetti: Kendisinin Avrupa’yla nükleer müzakerelerini yeniden başlatmaya sıcak baktığını söyleyen Pezeşkiyan, Hamaney’in aynı görüşte olmadığını belirtti.
GAZETELER YAZIYOR: SİYASİ HESAPLAŞMA
Uluslararası Kriz Grubu’nda İran yöneticisi Ali Vaiz, New York Times’a “Batı’yla temasa geçerek yaptırımların kaldırılmasıyla iç içe geçmiş olan ‘evde ekonomik reformlar’ uygulamaya geçirilmedikçe yönetimi mutlak başarısızlık olacak” dedi.
Ağustosta iktidara gelen Pezeşkiyan, yönetimi daha rahat geçsin diye rakipleriyle politik birlik vurgusu yapmış, hatta kabine üyelerini farklı ideolojik spektrumlardan seçmişti.
Ancak son haftalarda muhafazakârlar riyalin değerini neredeyse yarı yarıya kaybetmesini gerekçe göstererek Pezeşkiyan hükümetinin üstüne gelmeye başladı. Hükümetin içindeki bu kaos, en büyük günlük gazetelerin manşetini süslemeye başladı. Bazıları bunu “siyasi hesaplaşma” olarak nitelerken, bazıları da “Stratejik bir hata mı yoksa muhaliflerin zaferi mi?” diye sordu.