Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2020'yi "Patara Yılı" ilan etmesinin ardından yaklaşık 2 bin yılık deniz fenerinin yeniden ayağa kaldırılması için başlatılan çalışmalarda sona gelindi.
Doğal afetler sonucu yıkılan yaklaşık 26 metre uzunluğundaki deniz fenerinin çevresinde yapılan kazılarda binlerce orijinal yapı taşı ortaya çıkarıldı. Taşlar, hazırlanan projenin ardından bölgede kurulan "taş hastanesi"nde cerrah titizliğiyle işlendi.
Uzmanlar tarafından tek tek elden geçirilen ve güçlendirilen taşlar, fenerin 4 metre yüksekliğindeki podyumunun hazırlanmasının ardından vinçler yardımıyla kaldırılarak kuleye konuldu. İmparator Nero'nun "Ben imparator Nero. Bu feneri denizcilerin selameti için yaptım." ifadesinin de yer aldığı yazıt ve yunus kabartması ile fenerin kubbesinin de tamamlanmasıyla deniz fenerindeki çalışmalar büyük oranda bitti.
Deniz fenerinde çevre düzenlemesinin ardından sembolik olarak ışığının yüzyıllar sonra yeniden yakılması ve ziyarete açılması bekleniyor.
“FENER, BİN 300 YIL AYAKTA KALMIŞ”
Patara Antik Kenti Kazı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Şevket Aktaş, deniz fenerinin orijinal taşlarının 2004 yılında Prof. Dr. Havva İşkan Işık başkanlığında yürütülen çalışmalar ile kumlardan arındırılarak açığa çıkarıldığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2020'yi "Patara Yılı" ilan etmesinin ardından Antalya Valiliği denetiminde antik feneri ayağa kaldırmak için çalışmalara başlandığını belirten Aktaş, "Hocamız Prof. Dr. Havva İşkan Işık, bu süreci başından sonuna kadar yürüttü. Deniz feneri, mimari form olarak kare podyum ve merkezde ana kaya üzerine iç içe geçmiş 2 silindirden oluşuyor. Fenerin üzerindeki sahanlıkta da ateş yanmaktaydı. Şimdi o bölgeyi, kubbesini de tamamlamak üzereyiz. İmparator Nero ve Likya Valisi Sextus Marcus Priscus'a atfedilen 2 tane özel yazıt bulunuyor." diye konuştu.
Yapının mimari form açısından antik dünyadan bugüne gelen önemli bir eser olduğuna işaret eden Aktaş, "Restorasyon sürecinin tamamlanmasıyla bilim dünyasına önemli bir eser kazandırılmış olacak. Yılın ilk yarısının sonunda çevre düzenlemesi, podyum basamakları gibi eksiklikleri tamamlayıp ışığını yakmayı ve ziyarete açmayı hedefliyoruz." dedi.
Fenerin, dünyada 2 bin yıllık orijinal yapısına, dokusuna ve mimarisine uygun ayağa kaldırılan önemli örneklerden olduğunu belirten Aktaş, "Fener, 1300 yıl ayakta kalmış ve deprem nedeniyle yıkılmış. Arkeoloji ve bilim camiası açısından çok önemli bir değer. Sadece deniz fenerini görmek için turistlerin geleceğini düşünüyoruz. Bu fener, hem bilim camiasına çok önemli katkıda bulunacak hem de ilk ışık yandıktan sonra çok sayıda ziyaretçiyi Patara'ya çekecektir." ifadelerini kullandı.
Milattan sonra 64 yılında Roma İmparatoru Nero tarafından yaptırılan deniz fenerinin, 1481 yılında Rodos'ta meydana gelen deprem ve ardından oluşan tsunami nedeniyle yıkıldığı, harabenin daha sonra liman alanındaki kum tepeleri arasında zamanla kaybolduğu biliniyor.