Rusya'nın Ukrayna işgali başladıktan kısa süre sonra Rus oligark Roman Abramoviç'in lüks yatları ve malvarlığı gündeme geldi. Nihayetinde Abramoviç, Rus hükümetiyle yakın ilişkileri olduğu düşünülen oligarkların başında geliyordu.

Abramoviç her ne kadar kendini barış görüşmelerinde arabulucu olarak göstermeye çalışsa da Batılı ülkeler malvarlıklarına elkoymaya başladı.

Ancak Abramoviç'in devasa lüks yatları Eclipse ve Solaris yaptırımlardan kaçmak için sürekli hareket halinde kaldı. Yatların rotaları yaptırımlardan kaçmak için sürekli değiştirildi.

Rus oligark Roman Abramoviç Avrupa'daki yakıt vergisinden işte böyle kaçmış - Resim : 1
Roman Abramoviç. Fotoğraf: Reuters

Avrupa limanlarından uzaklaştırılan yatlar, Türkiye gibi Batı'nın yaptırımlarına çok fazla destek vermeyen ülkelere doğru hareket etti. Örneğin Solaris Mart 2022'de Bodrum'a demirledi.

VERGİ KAÇIRMADA YENİ SEVİYE

Ancak Abramoviç'in yatları hep kaçış halinde değildi. Hatta savaş öncesinde Avrupa'da sık sefer yapan yatlar arasındaydı. Şimdi ortaya çıkan yeni bilgilere göreyse o dönemde Rus oligark vergi kaçakçılığında yeni bir seviyeye atlamış.

162 metrelik Eclipse, dünyanın en büyük yatları arasında yer alıyor. Sadece yakıt deposunu doldurmak iki milyon dolara mal oluyordu. Bunun 300 bin ila 400 bin doları da vergiye gidiyordu. İşte Abramoviç vergiden kaçınmak için kendine yeni bir yöntem bulmuştu.

Rus oligark Roman Abramoviç Avrupa'daki yakıt vergisinden işte böyle kaçmış - Resim : 2

"Cyprus Confidential" (Kıbrıs Gizli) belgeleri, Abramoviç'in beş yatını işletmek için Blue Ocean Yacht Management adında Güney Kıbrıs merkezli bir şirket kurduğunu gösteriyor. Yatlar aslında Abromoviç'in sahibi olduğu diğer taşeron şirketlere kiralanmış gibi gösteriliyordu. Böylece ticari gemiler gibi işlem görüp katma değer vergisinden (KDV) muaf tutuluyordu.

Çünkü ticari gemiler lüks yatlara kıyasla çok daha düşük vergilere tabi tutuluyor.

Oysa söz konusu yatlar hiç de belgelerde gösterildiği gibi ticari amaçlarla kullanılmıyordu. Yatlar daima Abramoviç ve yakın çevresinin hizmetindeydi. Yani Rus oligark kendi yatlarını bir nevi kendine kiralamıştı.

44 BİN DOLAR VERGİ ÖDEMEKTEN KURTULMUŞ

Oligark vergi muafiyetinden faydalanmak için sahte kira sözleşmeleri de düzenliyordu. Hatta bu sözleşmeler bazen geriye dönük olarak bile hazırlanabiliyordu.

Rus oligark Roman Abramoviç Avrupa'daki yakıt vergisinden işte böyle kaçmış - Resim : 3

Örneğin Eclipse'in Fransız Rivierası'ndan vergi ödemeden yakıt alabilmesi için hemen geriye dönük bir belge hazırlanmış, bu sayede Abramoviç 44 bin dolarlık KDV'den kaçabilmişti.

İTALYA 500 BİN, GÜNEY KIBRIS 14 MİLYON EURO FATURA ÇIKARDI

Ne var ki İtalyan ve Güney Kıbrıslı yetkililer, Rus oligarkın oyununu kısa sürede fark ederek Abramoviç'e karşı yasal süreç başlattı. Abramoviç'in yatları için İtalya'da gerçekleştirdiği yakıt alımları için 500 bin euro vergi talep edildi.

Güney Kıbrıs ise 2005-2010 yılları arasındaki faaliyetleri için Abramoviç'in şirketine 14 milyon euro vergi borcu çıkardı. Şirket temyiz başvurusunda bulunsa da mahkeme bu talebi reddetti.

AVUKATLAR KABUL ETMİYOR

Abramoviç'in avukatlarıysa, Rus oligarkın tüm mali ve hukuki konularda profesyonel danışmanlık aldığını ve hiçbir yasadışı faaliyeti bilinçli olarak gerçekleştirmediğini iddia ediyor.

Ancak belgeler bu düzenin vergi ödememek için kasıtlı bir şekilde tasarlandığını gösteriyor. Hatta uzmanlar belgelerden yola çıkarak bunun vergi kaçırma sınırını da aşarak "vergi dolandırıcılığı" sayılabileceğini söylüyor.

Yine de Abramoviç'in bu işlemleri doğrudan yaptığı kanıtlanabilmiş değil. Sorumlu olarak genelde kendi adına çalışan şirketler ve danışmanlar gösteriliyor.