The Times: İran nükleer işbirliği için Rusya'yla gizlice görüşüyor

İran’ın askeri ve savunma gücünü artırmak için Rusya’yla nükleer konusunda gizli diplomatik görüşmeler yaptığı iddia ediliyor. Bunun İran ve Batı arasında yeniden başlaması beklenen “nükleersizleşme anlaşmasına dönme” görüşmelerinden hemen önce gerçekleşmesi dikkat çekti.

İngiliz gazetesi The Times’ın haberine göre, İran’ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney’in kıdemli danışmanı Ali Larijani, üst düzey Rus yetkililerle görüşmek için gizli uçuşlar gerçekleştiriyor.

Bu görüşmelerde İran’ın nükleer programı ve hava savunma gücünü artırmak için Rusya’dan nasıl yardım alınabileceği konusunun gündeme geldiği söyleniyor.

LARIJANI KİM?

İran’ın eski meclis sözcüsü olan Larijani, daha önce Batı’yla yapılan nükleersizleşme görüşmelerinde arabulucu olarak yer almıştı. Rejimin güvenilir bir parçası olarak görülüyor.

Geçen yılın sonlarına doğru Larijani birkaç kez Şam ve Beyrut’a gönderildi. Bu ziyaretlerin amacı İran, Suriye, Lübnan Hizbullahı ve Yemen’deki Husilerin oluşturduğu “Direniş Ekseni”nin sağlam kaldığını göstermekti.

Şimdi Larijani’nin Moskova’ya düzenlediği söylenen gizli geziler, İran ve Rusya arasındaki ilişkilerin derinleştiğini gösteriyor. Özellikle Suriye’de Esad rejiminin düşmesi, Lübnan Hizbullahı’nın İsrail’le ateşkes yapması gibi olaylar İran’ın Ortadoğu’daki nüfuzuna ağır darbe indirdi.

NÜKLEERSİZLEŞME MÜZAKERELERİ YENİDEN BAŞLIYOR AMA...

ABD’de İran’a karşı sert tutumuyla bilinen Donald Trump’ın ikinci kez başkan olması ve Batı yaptırımlarının yarattığı ekonomik zorlukların daha da artma ihtimali, İran’a zor durumda bırakıyor.

Gazete İran’ın bugün Cenevre’de başlayacak nükleersizleşme müzakerelerine katılmasının Avrupa’yla yıllardır kopuk olan ilişkilerini yeniden tesis etmesine yardımcı olabileceğini yazıyor. The Times, burada bir parantez açarak İran’ın Rusya’yla düzenlediği gizli görüşmelerin Tahran’ın niyetine dair şüpheleri artırdığını söylüyor.

Batılı istihbarat kaynaklarının gazeteye söylediğine göre Tahran, Rusya’dan nükleer konusunda daha fazla yardım almak istiyor. Aslında iki ülke uzun süredir nükleer konusunda işbirliği içinde. Bu işbirliklerinin başında İran’ın bin megavatlık nükleer güç reaktörüne nükleer yakıt sağlamak geliyor.

BAŞKA İŞBİRLİKLERİ DE GÜNDEMDE

Uzmanlar İranlı yetkililerin Rusya’ya ziyareti kısa olsa bile Rus tesislerine yapılacak gezilerin bile bir şeyler öğrenmeye yetebileceğini söylüyor. Ancak öğrenilenleri uygulamaya koymak, yani silahın geri kalanını üretmek aylar sürebileceği gibi bir yıl bile sürebilir.

Batılı kaynaklara göre İran ayrıca savaş uçağı Sukhoi Su-35’in saldırı gücünü artırmak ve İsrail saldırılarında ağır hasar gören hava savunma sistemlerini yenilemek istiyor. Geçen yılki saldırılarda Rusya’nın yolladığı S-300 hava savunma sistemleri zarar görmüştü.