Derleyen: Miray Tamer / Nefes.com.tr
Doğayla iç içe, minimalist ve sürdürülebilir yaşam tarzına ilgi dünya genelinde artarken Tiny House, yani küçük ev hareketi Türkiye'de de hız kazandı.
İlk olarak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sırasında 'kentten kaçış' isteğiyle başlayan talep, 6 Şubat 2023'te en az 53 bin 537 kişinin yaşamını yitirdiği deprem felaketi sonrası tırmandı.
Bu yapılar 'hafif' ve 'esnek' nitelikte olmalarının yanısıra düşük maliyetleriyle de öne çıkıyor.
Büyükşehirlerde astronomik rakamlara ulaşan konut fiyatları göz önünde tutulduğunda, birçok kişinin öncelikli tercihi haline geliyor. Hatta kimilerince 'orta sınıfın gecekondusu' olarak tanımlanıyor.
Tekerlekli ve plakalı tiny house fiyatları 700 bin TL ile 1 milyon 800 bin TL arasında değişiyor. Plakasız ve sabit yapılarda ise fiyat 600 bin TL - 1 milyon 500 bin TL aralığına iniyor.
Ancak son olarak Çanakkale'nin Bozcaada Belediyesi'nden gelen haber, bu yönde plan yapanları düşündürmeye başladı.
Bilindiği üzere ilçede 9 Nisan 2021'de yapılan meclis toplantısında alınan kararla Tiny House'ların adaya geçişi yasaklanmıştı.
Dün itibariyle mevcut yapıların da adanın dışına çıkarılmasına karar verildi. Önce tüm altyapı hizmetleri belirlenip durdurulacak. Ardından 1 Eylül'e kadar adayı terk etmeleri beklenecek.
Bu tarihten sonra kalmaya devam etmeleri halinde her gün için ayrıca ceza yazılacak.

Meraklısına: Türkiye'nin ilk 'Tiny House'u başrolünde Kemal Sunal'ın olduğu 'Gülen Adam' filminde yapılmıştı.
Yusuf karakteri, ev alacak parası olmadığı için gecekondu yapar, gecekonduyu da belediyenin yıkım ekiplerinden kurtarmak için tekerlekli bir platformun üzerine inşa eder.
Film, çekildiği dönemdeki hayat şartlarını, fakirliği, gecekondu yıkımlarını ve bunların karşısında akıllıca düşünen bir adamın başına gelenleri anlatır.
İLK DEĞİL
Üstelik bu yasak kararı, ülkede bir 'ilk' niteliği taşımıyor.
2024 yılında İzmir'de Karaburun Belediyesi, yarımadanın Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'özel çevre koruma bölgesi' ilan edildiğini belirtti.
'Gelişigüzel' yerleştirilen tiny house'ların arazi kullanımına aykırı sonuç doğurduğu, görüntü ve çevre kirliğine yol açtığını vurgulayarak yasak kararı aldı.
Hatta bu kapsamda Aras Bulut İynemli, Erkan Kolçak Köstendil ve Necip Memili'ye ait yapılar da kaldırıldı:
"Değerli oyuncularımızın yer aldığı ünlü dizi Çukur'da dile getirilen ve duvarlara yazılan o bilinen söz gibi, 'Olacak gibi değildi olmadı da zaten.'
Cumhurbaşkanlığı kararıyla Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilen Karaburun Yarımadası, endemik bitki zenginliği ve özgün hayvan varlığıyla ülkemizin özel coğrafyalarındandır. Yerel yönetim uygulamaları ile ilgili tüm yasa, yönetmelik, uygulama mevzuatı; ilçemizin her bir ferdi için bağlayıcıdır."
Aynı tarihlerde Çeşme'de Çiftlik Mahallesi Altınkum Pırlanta Sitesi yanındaki bir arazide bulunan tiny house'lar da ruhsatsız oldukları gerekçesiyle büyükşehir belediyesinin verdiği üç günlük sürenin sonunda yıkıldı.
EDİRN VALİSİ: 'MANTAR GİBİLER'
Benzer bir adım Mayıs 2024'te Edirne'de büyük bir tartışmaya yol açtı.
Saros Körfezi’nde kurulan Tiny House'lar valilik talimatıyla kaldırıldı. Gerekçe olarak yapıların 'tarım arazisi' üzerine kurulması gösterildi:
"Her geldiğimde burada mantar gibi türüyorlar. Bu tiny house adı altında 'römork' diyor adam 'plakası var' diyor ama bakıyorsun aracı koyuyor oraya, altyapısını yapıyor önüne bir de havuz yapıyor.
Bu hafta 40 tane kaldırdık. Bundan sonra da bunlara müsaade etmeyeceğiz. Çünkü hukuki değil yaptıkları. Burada tarım arazilerimiz çok değerli, burası turizm bölgesi."
Yıkım çalışmaları sırasında vatandaşlar ve jandarma arasında gergin anlar yaşandı. Bazı tiny house sahipleri gözaltına alındı:
"Jandarma Komutanı ters kelepçe yaparak herkese valiliğin emriyle müdahale ediyor. Bu tiny house yıkımı büyük bir haksızlık. Bunlar plakalı ruhsatlı. Kendi arazilerimize bunu kullanıyoruz.
Karayolları'nın, Ulaştırma Bakanlığı’nın verdiği plaka ve ruhsatla bunlar burada. Bize 'Sizi istemiyoruz, mantar' dediler, 'mantar gibi çoğalıyor' dediler. Hakkımızda haksız ve hukuksuz işlemler başlattılar."
BURSA'DA GEREKÇE 'TARIM ARAZİSİ'
Bursa'da Mudanya Belediyesi Ağustos 2024'te 122 Tiny House'un yıkımına karar verildi. Bu yapıların tarım arazi üzerine izinsiz kurulduğunu ve toprak koruma projesine uymadığını belirtti.
TARTIŞMA NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Tiny House'lara rağbetin bu kadar artması 'hukuk', 'kentleşme' ve 'tarımsal üretim' başlıklarında tartışma çıkarmış durumda.
Tarım arazilerinin amaç dışı kullanılması nedeniyle üretimin baltalanacağını, turizm açısından dezavantaj yaratacağını, kentlerin ve köylerin imar dokusunun bozulacağını söyleyen sivil toplum kuruluşları da var, bunun vatandaşın hakkı olduğunu belirten de.
Turizm açısından önem taşıyan şehirlerde Tiny House'ların otel ve pansiyon müşterilerini ‘çalacağı’ endişesi de bazı iş insanlarınca dile getiriliyor.
Bu yönde niyeti olanların satın alacakları ya da kiralayacakları arazilerin bu küçük evleri kondurmaya uygun imar durumunun olup olmadığını belediyelerden öğrenmesi tavsiye ediliyor.
Aksi takdirde para ve hapis cezasıyla karşı karşıya kalabilirler.