Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Irmak, Ege Denizi'nde meydana gelen depremlerle ilgili değerlendirmede bulundu.
Bu durumun 'deprem fırtınası' adını verdikleri bir olay olduğunu belirten Prof. Dr. Irmak, şunları söyledi:
- "Deprem fırtınası çok kısa bir zaman içerisinde binlerce depremin aynı anda oluşması anlamına geliyor. Şu anda Ege'de yaşadığımız olay bu.
- Sismik aktiviteye baktığınız zaman aslında ocak ayının başından beri başlayan bir hareket var. Fakat son günlerde çok artan bir hareketle karşı karşıyayız.
- Tabii sismoloji merkezleri belli bir büyüklüğün üzerindeki depremi anons ediyor fakat mikro deprem boyutunda çok daha fazla deprem olduğuna eminim. Muhtemelen son birkaç günde binlerce deprem kayıt edilmiştir veya oluşmuştur."
'ÇOK RASTLANMAZ'
Volkanik hareketlere dikkat çeken Prof. Dr. Irmak, deprem fırtınalarının sebeplerinden birinin volkanik hareketler olduğunu belirtti.
"Volkanlar patlamadan önce magma yukarı çıkarken veya yükselirken etrafında küçük kırıklara yol açan mikro depremleri oluşturur" dedikten sonra şunları kayda geçirdi:
- "Bu deprem fırtınasının olduğu yer de Santorini Adası ki bu da aktif bir volkan. Milattan önce 1600 yılında çok büyük bir patlaması var. Hemen kuzeydoğusunda meydana geliyor. Kuzey doğusunda da Kolumbo isimli bir başka volkan var.
- Bu da 1650 yılında bir patlama yapmış volkan. Dolayısıyla bu depremlerin volkanik hareket veya magma hareketi sonucunda olma olasılığı oldukça büyük.
- 5'i geçen depremler var. 5'i geçen depremlere bu tür volkanik depremler içerisinde çok sık rastlanmaz fakat bu bölgede bunları da görmekteyiz."
'EGE SAHİLLERİNDE TSUNAMİ TEHLİKESİ OLUŞABİLİR'
Olası sonuçları hakkında da konuşan Irmak, şöyle devam etti:
- "Santorini Adası'nın daha önceki püskürme şekline baktığınızda büyük patlamalı püskürmeye benzer bir püskürme olursa bu bir tsunamiye yol açabilir. Çünkü Kolumbo volkanı nispeten suyun altına kalan bir volkan.
- Ege sahillerine tsunami tehlikesi oluşabilir. Her ne kadar 12 adalar bir bariyer gibi davransa da yine de volkan püskürmesi halinde Ege sahillerinde böyle bir tehlike meydana gelebilir.
- Büyük bir depremi tetiklerse ve bir deprem oluşumuna yol açarsa yine yırtılma özelliklerine bağlı olarak Ege sahillerinde bu depremin hissedileceği aşikardır."
'YÜKSEK YERLERE KAÇMAYA ÖZEN GÖSTERSİNLER'
Tsunami öncesinde hareket şeklinin önemli olduğunu da belirten Prof. Dr. Irmak, "Tsunami oluştuğu zaman ilk önce denizin çekildiğini görürsünüz, daha sonra dalgalar gelmeye başlar. Kıyılarda yaşayan vatandaşlar böyle bir şeye şahit olurlarsa yüksek yerlere kaçmaya özen göstersinler" ifadesini kullandı.
AFAD NE DİYOR?
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tsunami anı ve sonrasında yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:
Tsunami sırasında;
➢ Depremden sonra olası bir tsunami uyarısı için radyo dinleyin!
➢ Tsunami sırasında denizde ve kıyıya dönemeyecek durumdaysanız kıyıdan uzaklaşarak derinliği 50 m ve üzerinde olan yerlere gidin.
➢ Tsunami uyarısı verildiğinde hemen ve hızla yüksek yerlere doğru gidip deniz kıyısından uzaklaşın.
➢ ‘Tehlike geçti!’ denilene kadar kıyılara yaklaşmayın!
➢ Tsunaminin karadaki hızı, insanın koşma hızından çok daha fazladır. Bu nedenle merak ederek tsunami tehlikesi olan kıyılara gitmeyin!
Dikkat;
➢ Bir tsunami uyarısı aldığınızda dalgaları görmek için limana ya da sahile doğru gitmeyin.
➢ Nehir ve dere kenarlarından uzak durun.
➢ Yüzme biliyor olmanız güvende olduğunuz anlamına gelmez. Alçak dalgalar da öldürücü olabilir.
➢ Profesyonel yüzücülerin bile akıntı hızının saniyede 50 cm’yi geçtiği sularda uzun süre yüzmesi mümkün değildir!
Tsunami sonrasında;
➢ Yetkililerin uyarılarına göre hareket edin.
➢ Özel ilgiye ihtiyacı olan komşu, yaşlı, engelli ve çocuklara yardım edin.
➢ Fare vb. hayvanlara dikkat edin.
➢ Kopmuş elektrik kablolarına temas etmeyin.
➢ Su ile temas etmiş malzemeleri kullanmayın.
➢ Mümkünse şişe su kullanın.
(DHA / NEFES)