TÜİK ilk kez hakim karşısında

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerinin güvenilir olmadığı ve milyonlarca yurttaşın bu nedenle mağdur edildiği gerekçesiyle bugüne dek pek çok siyasi parti ve dernek suç duyurusunda bulundu.

Bunlardan biri de eski Yargıtay 7. Ceza Dairesi Onursal Üyesi emekli Seyfettin Çilesiz'di. Enflasyon verilerinin düzeltilmesi için başvuran Çilesiz, hiçbir şekilde bu talebine yanıt alamadı.

Bunun üzerine 'TÜİK’in açıkladığı enflasyonla çarşı pazardaki fiyat artışlarının örtüşmediği, açıklanan düşük enflasyon nedeniyle kendisinin ve emeklilerin aylıklarına düşük zam yapıldığı' gerekçesiyle Ankara İdare Mahkemesinde dava açtı.

Seyfettin Çilesiz'in avukatı Ali Erdem Gündoğan'ın, yargılamanın duruşmalı yapılması talebi üzerine, Ankara 6. İdare Mahkemesi duruşmayı bugün saat 09.30'da görmeye başladı.

MİLLETVEKİLLERİ DESTEĞE GELDİ

Davaya destek vermek için CHP İstanbul Milletvekili Cemal Enginyurt, İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, Gelecek Partisi Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ, Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Kadir Gürten, Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Emekli ve Emekçiler Dernekleri Federasyonu, Mücadeleci Emekliler Derneği, Birleşik Emekliler Sendikası, Tüm Emekliler Sen, Büro-İş, Hekim-Sen, Eğitim-Sen üyeleri İdare Mahkemesi önüne geldi. Sloganlar atan emekliler ellerinde "Ah TÜİK, vah TÜİK, yaktın emekliyi TÜİK" yazılı dövizler taşıdı.

'ESKİ TÜİK BAŞKANI DİNLENSİN' TALEBİNE RET

Seyfettin Çilesiz'in avukatı Ali Erdem Gündoğan, TÜİK'in ilk kez hakim karşısına çıktığına dikkati çekerek, "TÜİK mahkeme huzurunda savunmalarını sunacak. Birçok emekli derneği, sendika, siyasi parti temsilcisi burada. Eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir'in de uzman olarak dinlenilmesini talep ettik, konuyla ilgili çok fazla bilgiye sahip. Birol Bey'i mahkemede dinleteceğiz. Mahkeme bugün karar verebilir ya da 15 gün içerisinde kararını açıklayacaktır. Emeklilerde büyük bir heyecan var, haklarını istiyorlar" diye konuştu.

Duruşma sonrası Gündoğan, önceki TÜİK Başkanı Birol Aydemir'in uzman olarak dinlenilmesi taleplerinin reddedildiğini söyledi.

'16 MİLYONUN SESİ OLMAK İÇİN BURADAYIZ'

Birleşik Emekliler Sendikası Genel Başkanı Mahmut Şengül ise şunları kaydetti:

- Bugün bizim de müdahil olduğumuz bir dava görülecek. Fakat mahkeme, bizim gibi emekli 8 tane kurumun, 'menfaatiniz yok' diyerek müdahillik talebimizi reddetti. Ona rağmen biz bugün buradayız. TÜİK'e karşı açılan bu haklı davamızı takip için buradayız. TÜİK'e 'açıklamış olduğunuz veriler gerçeği yansıtmıyor' diyerek dilekçe verdik. TÜİK'in bize dediği 'enflasyon verilerini her ne kadar biz açıklıyorsak, zammı SGK yapıyor.' Bunun üzerine SGK'ya giderek dilekçe verdik.

- SGK da 'her ne kadar maaş artışlarını biz yapsak da TÜİK'in açıklamış olduğu enflasyon oranlarına göre yapıyoruz' dedi. Yani emekli pinpon topu gibi... Bir TÜİK vuruyor, bir SGK vuruyor. Biz iki kurumun arasında pinpon topu olmak istemiyoruz. İlk defa TÜİK hakim önüne çıkıyor. Bu haklı davamızda, 16 milyon emeklinin sesi olmak için buradayız. Yetkililer ve siyasi iktidar, artık emeklilerin sesini duyun. Emekli geçinemiyor, yaşayamıyor, barınamıyor.

'TÜİK'İN YANLIŞ HESAPLARINI DEŞİFRE ETMEK İÇİN BURADAYIZ'

Birleşik Emekliler Sendikası Genel Sekreteri Aysel Lüle de "Davamıza ve hakkımıza sahip çıkmak için buradayız. TÜİK'in enflasyon hesabı hayatımızı baskıladı, bizi yoksulluğa sürükledi. İnsanlar aç, buna dur demeye geldik" dedi.

Hekim-Sen'den Sedat Atlas, "TÜİK'in enflasyon hesaplamaları halkın gerçekleriyle örtüşmüyor. Bu hesapların yeniden gözden geçirilmesini talep ediyoruz" diye konuştu.

Birleşik Emekliler Sendikası Genel Örgütlenme Sekreteri Yavuz Karagöz ise "TÜİK yıllardır bizi açlığa ve yoksulluğa mahkum eden bir sistemi uyguluyor. Bugün burada, emeklilerle birlikte TÜİK'in yanlış hesaplarını deşifre etmek için buradayız. Haklarımızı alana kadar mücadelemiz sürecek" ifadelerini kullandı.

KARAR 15 GÜN İÇİNDE AÇIKLANACAK

Duruşmada söz alan avukat Gündoğan "TÜİK, 'ben sadece enflasyonu hazırlıyorum, ben sorumlu değilim' diyor. ÖSYM, soruları vermeyeceğim ben sorumlu değilim sınavdan diyebilir mi? Davalı kurum şeffaf olsaydı, madde sepetindeki madde fiyatlarında, şu an burada olmazdık. Biz TÜİK’in madde sepetinde bir kilo sütün ne kadar olduğunu bilmiyoruz. TÜİK, İTO ve ENAG’dan enflasyon verilerinin istenmesini, üniversitelerden uzmanların bu verileri inceleyip rapor hazırlamasını talep ediyoruz" dedi.

'BU DAVA EMEKLİLERİN DAVASIDIR'

Davayı açan emekli Yargıtay Üyesi Seyfettin Çilesiz de TÜİK’in enflasyonu düşük göstermesi nedeniyle emekli maaşlarına oldukça az zam yapıldığını belirterek, şunları söyledi:

"Emeklilerin büyük bir bölümü sefalet içinde yaşıyor, açlıkla savaşıyor. Emeklilerin yaşadığı sorunları çözmekle asıl görevli olan TBMM ve siyaset kurumu bu konuya yeterli ilgi göstermiyor. Bu yüzden emekliler olarak bizlerin başvuracağı tek yer kalıyor bu da bağımsız mahkemeler. Bu dava sadece benim davam değil, sayıları aileleriyle birlikte 20 milyonu bulan emeklilerin davasıdır. Bu dava kamu yararı en üst seviyede olan bir dava. Milyonlarca emekli kulağını açmış burayı dinliyor. Bu dava aslında TÜİK için de bir fırsattır. TÜİK verilerini açıklarsa üstündeki şüpheyi de atmış olur. Bir sosyal atıkmışız gibi bize bakılıyor. Oysa emekliler devlete yük değil, enflasyonun da sebebi değildir. Gerçek enflasyon oranlarında maaşlarımıza zam yapılması gerekmektedir."

'MAAŞLAR TÜİK YETKİSİNDE DEĞİL' SAVUNMASI

Duruşmada savunma yapan TÜİK vekili ise TÜİK'in, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yetkisi ile verilerini yayımladığını vurguladı. Enflasyon verileri belirlenirken seçilen maddelerin ortalama fiyatlarının açıklandığını ifade eden TÜİK vekili "Emekli maaşlarındaki artış TÜİK yetkisine dahil değildir" dedi.

DAVANIN REDDİNİ İSTEDİLER

Diğer TÜİK vekili de şöyle konuştu:

- Bu dava, 2022 yılında, 2023 yılında da açıldı. Her iki dava incelenmeksizin ret ile sonuçlandı. Emeklilerin maaş artışlarını temin eden mevzuat, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na bağlıdır ama buna hiç değinmiyorlar. Enflasyon farkı ödemelerini kıstas alıyorlar. TÜİK’in açıkladığı rakamların doğrudan doğruya idari işlemlere etkisi yoktur. Bizim rakamlarımız, idari ve icrai nitelikte değildir. Emeklilerin maaş artışına ilişkin TÜİK’in hiçbir görevi, yetkisi ve sorumluluğu yoktur.

- Dolayısıyla bize bu konuda husumet beslenemez. ENAG’ın temsilcileri fiyatları internetten topluyor, bir temsilcisi Amerika’da bir temsilcisi İspanya’da bir temsilcisi Bahreyn’de. Bir diğer konu İTO. İTO’nun kullandığı İstanbul Ücretliler Endeksi. 2025 yılı itibarıyla onlar da endekslerini güncellediler ve rakamlarını TÜİK’e yakınsadılar. Ayrıca İstanbul gibi büyük bir ilin verilerini tüm Türkiye ile kıyaslayamayız. TÜİK ise 81 ilin verilerini tutuyor. Öncelikle usul bakımından davanın reddini ardından da esastan davanın reddini talep ediyoruz."

'85 SAYFALIK SAVUNMADA MADDE SEPETİNİ AÇIKLAMADILAR'

TÜİK avukatlarının ardından tekrar söz alan avukat Gündoğan "Madde sepetindeki madde fiyatlarını versinler. Mahkeme buna göre incelemesini yapsın. 85 sayfalık savunma yaptılar ama bir tek madde sepetini açıklamadılar. Mahkeme bu şekilde nasıl denetleme yapabilir? TÜİK kısacası ‘beni denetleme’ diyor. 'Kamuoyuna açıklamıyoruz' dediler. Mahkemeye neden verilmiyor peki. Devlet sırrı bile olsa mahkeme ile paylaşılması gerekir. Biz davayı ispat ettiğimizi düşünüyoruz. Şeffaf olmayan bir davalı kurum, bir başka kurumu, ENAG’ı 'şeffaf değil' diye de eleştiremez. Önce siz şeffaf olacaksınız eleştirebilmek için" dedi.

'DURDURULAN VERİLERİ NASIL HESAPLAYACAĞIZ'

Avukat Gündoğan'ın beyanlarına karşı TÜİK vekili ise "30 yıldır bu işi yapıyorum. Ben de Anayasa okudum. Dolayısıyla ne dediğimin farkındayım. Türkiye Cumhuriyeti’nin bir kurumuyuz, Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlıyız. Merdiven altı bir kurum değiliz. ‘TÜİK güvenilmez’ diyor davacı vekili ama en az diğer kurumlar kadar güvenilirdir TÜİK. TÜİK neyi saklıyor? 2022 yılında ortalama madde sepeti fiyatlarının hesaplanması durduruldu. Durdurulan bir hesaplamanın verilerini nasıl hesaplayacağız. Durdurulduğu için de açıklanmıyor. Çünkü motorlu taşıt deniliyor örneğin ama ucu çok açık. Bu yüzden hesaplanması durduruldu" diye konuştu.

'ÇÖZÜM YERİ TÜİK DEĞİL'

TÜİK avukatı, duruşma salonuna kalabalık nedeniyle zor girdiğini belirterek "Dava dosyasına sunduğumuz içerikler sosyal medyada, gazetelerde paylaşılıyor. Bunu davacı tarafı paylaşıyor. Burada sosyal ve siyasi bir amaç edinmişler. Burası bir ceza mahkemesi değil. ‘TÜİK sanık sandalyesinde’ diye manşetler atılıyor. Ayrıca Yargıtay Onursal Üyesi emeklisi olmakla bir işçi emeklisi olmak arasında bir fark var mıdır? Bunun çözüm yeri TÜİK değildir, TÜİK yanlış adrestir" dedi.

Davacı Çilesiz'in talebi üzerine duruşma açarak tarafları dinleyen Ankara 6. İdare Mahkemesi heyeti, kararını 15 gün içerisinde açıklayacak.

"SAVUNMANIN HUKUKİ DEĞERİ YOK"

Davanın duruşmasının ardından konuşan Çilesiz, "TÜİK’in duruşmadaki savunmalarının bize göre hukuki değeri yok. Hem kendim daha da ziyade açlık sınırının altında emekli maaşı alan insanların sorunlarına çözüm üretmek için toplumsal dinamizmi harekete geçirmek benim tek amacım" dedi.

Avukat Gündoğan, mahkemenin adil bir arar vereceğine inandıklarını dile getirerek, "Bu dava sadece Seyfettin Çilesiz’in değil, milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor" diye konuştu.