Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) 2024 yılında 47 Avrupa ülkesinden yapılan şikayetlerin toplamı 60 bin 350 oldu. Bunların yüzde 35,8'i Türkiye kaynaklı hak ihlali iddialarından oluşuyor. Bu da karar bekleyen 21 bin 600 dava başvurusu anlamına geliyor.
Türkiye, bu sayıyla diğer ülkelerin açık ara önünde yer aldı.
Türkiye'yi 8 bin 150 başvuruyla Avrupa Konseyi'nden ayrılan Rusya ve 7 bin 700 dava başvurusuyla Ukrayna izliyor.
Geri kalan 44 ülkenin başvurularının toplamı ise 22 bin 900.
Türkiye 2023'te de ilk sırada yer almıştı. Bununla birlikte, 2023'teki sayı 2024'e oranla daha yüksekti.
BBC'den Güven Özalp'ın haberine göre, Türkiye aleyhindeki başvuruların içeriğine bakıldığında büyük çoğunluğunun 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimiyle bağlantılı olduğu görülüyor.
AİHM, bu konuyla ilişkili başvuruları Türkiye'ye gruplar halinde tebliğ etmeyi sürdürüyor.
Bu başvuruların sayısı net olarak açıklanmasa da yetkililer Türkiye hakkındaki başvuruların yüzde 80'inden fazlasını oluşturduğuna dikkat çekiyorlar.
Strasbourg'da AİHM Başkanı Marko Bosnjak tarafından açıklanan verilere göre AİHM 2024'te 1102 karar açıkladı.
Bunlardan 73'ü Türkiye'yle ilgili. Türkiye bu sayıyla 2024'te hakkında en fazla karar açıklanan üçüncü ülke oldu.
Bu alanda ilk sırada 302 kararla Rusya, ikinci sırada ise 158 kararla Ukrayna yer aldı.
Türkiye hakkında açıklanan 73 karardan 67'sinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) en az bir maddesinin ihlal edildiği tespit edildi.
AİHM, Türkiye'ye karşı açılan 5 davada ihlal bulmazken, bir davada dostane çözüme gidildi.
KARARLARA UYMAK ZORUNLU
AİHS'nin 46'ıncı maddesi gereği, sözleşmeye taraf olan devletler açısından AİHM kararları bağlayıcı nitelikte.
Türkiye, AİHS'yi 1950'de imzaladı, 1954'te onayladı.
Bireysel başvuru hakkını 1987'de tanıyan Türkiye, AİHM'nin zorunlu yargı yetkisini 1989'dan bu yana tanıyor.
AİHM kararlarının uygulanması bireysel ya da genel önlemlerle yapılıyor.
Bireysel önlemler, başvuranın hakkının ihlaline yol açan sebepleri ortadan kaldırmayı, genel önlemler ise başvuruya konu ihlali herkes için ortadan kaldırmayı ve böylece ihlalin devamını önlemeyi sağlayacak tedbirlerden oluşuyor.
AİHM kararlarının uygulanmasının takibi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından yapılıyor.
