ABD’nin 47’nci başkanı Donald Trump’ın yemin töreninde konuşulacak çok detay vardı. Döneme damgasını vuran fotoğraflardan biri ABD’nin en büyük teknoloji şirketlerinin sahipleri ve yöneticilerinin yan yana dizilmiş olduğu o fotoğraf oldu.
Adeta bir hepiniz oradaydınız fotoğrafı…
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Apple CEO’su Tim Cook, Google CEO’su Sundar Pichai, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos ve tabii kambersiz düğün olmaz misali Tesla CEO’su Elon Musk…
Bu fotoğrafın dışında kalan OPENAI kurucusu Sam Altman, TikTok CEO’su ve Über CEO’su da salonda olan isimler…
Jeff Bezos, aşk hayatında ikinci baharı yaşıyor. Yemin töreninin yapıldığı Rotunda Salonu’na Bezos nişanlısını da getirmiş. Normalde yemin töreni alanına gelen senatörler, kongre üyeleri eşsiz geliyorlar eşlere yer ayrılmıyor, Bezos’a bir kıyak geçilmiş. Trump pek aşk adamına benzemiyor ama belki Trump’ın bu dönem özel kalemi olan Susie Wiles halden anlıyordur.
***
Joe Biden görevden ayrılırken “Yeni bir oligarşi ABD’de demokrasiyi esir alıyor” demişti. İşte bu oligarşi bu oligarşi. Çoğunluk meseleye böyle baktı. MAGA hareketinin ideologlarından Steve Bannon meseleye farklı yaklaştı. Bannon diyor ki, bu bir teslimiyet fotoğrafıdır. Hatta Bannon bu fotoğrafı 1945’te savaşı kaybeden Japon generallerin teslim olması fotoğrafı ile karşılaştırdı.
***
ABD’de teknoloji sektörü, Stanford Üniversitesi’nin de cesaretlendirmesiyle, genç mühendislerin evlerinin garajlarında gelişti. Felsefeleri devlet bize uzak olsun biz devleteydi.
***
İşler büyüdükçe bu mesafe mümkün olamıyor. Uzaya gitmek isteyen stratejik desteğe, dünyaya açılmak isteyen dış politika desteğine ihtiyaç duyuyor vesaire.
İşin hem yaratıcılık ve sınırsız düşünebilme yapısı gereği sektörün insanları, yöneticileri, üreticileri liberal politikalara demokratlara yakındı. Teoride güzel uygulamada sıkıntılı. Demokratlar özgürlükler derken öte yandan düzenlemeleri de savunuyor. Yeşil enerji teşviki, doğanın korunması, azınlıklarla ilgili daha kapsayıcı politikalar, çalışanlara daha geniş haklar vb.
“Sosyalistlik patron olana kadar” misali, işler garaj şirketinden çıkıp holdinglere dönüşünce düzenleme kısıtlama olayı kaşıntı yapmaya başlıyor. Fotoğraftaki pek çok isim aslında Biden döneminde demokratlarla orta yol bulmaya çalıştı, ancak olmadı. Siyasetçilere göre bu yeni iş dünyası fazla aç gözlü, yeni patronlara göre demokratlar fazla fanatik.
***
Bugün geldiğimiz noktada bu fotoğrafın bize anlattığı, teknoloji şirketleri iktidara ortaklar.
Musk, Bismillah ilk gafını yaptı. Törenin bir kısmında Trump’ı Nazi selamına benzeyen bir selamla karşıladı. Roma selamıymış, hoş Naziler de söz konusu selamı Roma’dan almıştı. ABD’de her terslikte yaygara koparan İsrail lobisi dernekleri, “Yok Nazi selamı değil o!” deyip geçiştirdiler. Trump döneminin aksine kimse dakika bir gol bir kriz istemiyor. Bu krizsizlik dönemi her şeye rağmen ne kadar sürebilecek belirsiz.